1828-ci il
martın 21-də, Azərbaycan türklərinin qeyd
etdikləri Novruz bayramı günündə imperator I
Nikolay öz fərmanı ilə əsrlər boyu mövcud olmuş
İrəvan və Naxçıvan xanlıqlarını ləğv etdi və bu
ərazilərdə İrandan və Türkiyədən köçürülmüş
ermənilər üçün qondarma "Erməni vilayəti"
yaratdı. Bununla da köçürülmüş ermənilər üçün
Azərbaycan torpaqları olan İrəvan və Naxçıvan
xanlıqlarında yeni vətən yaratmaq yolunda ilk
addım atıldı.
Lakin
köçəri həyatı barədə xatirələrdən başqa heç nəyi
olmayan bu gəlmə xalq (ermənilərin köçəri xalq
olmasını görkəmli rus şərqşünası İ.M.Dyakonov da
qeyd etmişdir) - getdikcə həyasızlaşaraq
başqasının torpağını, onun tarixini,
mədəniyyətini, dəyərlərini hissə-hissə
mənimsəyərək, "qədim" xalqa xas olan bütün
zəruri atributikaya yiyələnmiş "başıbəlalı"
ermənilər bu gün də "qədimlik" iddiasında
olmaqla bütün dünya birliyinin zəhləsini
tökmüşlər. Ən başlıcası isə sən demə, Ermənistan
prezidentinin yaxın vaxtlarda bəyan etdiyi
"kəşfinə" görə, onların dilinin nə az, nə çox -
8 min illik tarixi vardır.
Serj
Sarkisyanın bu həyasız çıxışları ermənilərin
sayıqlamalarına əslində artıq vərdiş etmiş dünya
tarixçiləri arasında homersayağı qəhqəhə olmasa
da, ən azı anlaşılmazlıq doğurmaya bilməzdi.
Azərbaycan cəmiyyətində isə bu məsələ qəzəbdən
çox istehzaya səbəb olmuşdur. Çünki Ermənistan
prezidentinin bu çıxışı bir daha təsdiq etdi ki,
Ermənistan cəmiyyətində ciddi bir xəstəlik
yayılmışdır. Bu xəstəliyin adı isə adi
faşizmdir.
Bütün
bunlar barədə Prezident Administrasiyasının
rəhbəri, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının
həqiqi üzvü, görkəmli filosof alim Ramiz
Mehdiyevin bu yaxınlarda Tbilisidə "Universal"
çap evində ingilis və rus dillərində nəşr
olunmuş kitabında bəhs edilir.
Kitabın
müəllifi materialı sərt istehza formasında
quraraq, sarkazmla Ermənistan dövlətinin indiki
başçısının istinad etdiyi bütün əsas "tarixi
dəlilləri" alt-üst edir.
R.Mehdiyev
yazır ki, Ermənistan prezidenti
"Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ
münaqişəsinin dinc yolla həlli barədə danışıqlar
prosesinin davam etdiyi və bu münaqişənin
təqsirkarı olan Ermənistanın 1975-ci il Helsinki
Yekun Aktının müddəalarına əsaslanan yenilənmiş
Madrid prinsiplərini qəbul etməsini hamının
səbirlə gözlədiyi bir vaxtda", beynəlxalq
təşkilatlar və dünyanın aparıcı ölkələrinin
parlamentləri bir-birinin ardınca Azərbaycanın
ərazi bütövlüyünü, Dağlıq Qarabağın Azərbaycana
mənsub olmasını, millətlərin öz müqəddəratını
təyin etməsi prinsipinin özbaşına interpretasiya
edilməsinin yolverilməzliyini, Ermənistanın
işğal etdiyi əraziləri azad etməsinin və məcburi
köçkünlərin öz evlərinə qaytarılmasının
zəruriliyini təsdiq edən qətnamələr qəbul etdiyi
bir vaxtda bütün bu sənədləri inadkarcasına
görmədən və beynəlxalq birliyin mövqeyinə məhəl
qoymadan diaspordan olan qonaqlarına məsləhət
görür ki, onlar öz səylərini "ikinci erməni
dövlətinin, Dağlıq Qarabağ respublikasının
təşəkkülünə, möhkəmlənməsinə, inkişafına və
beynəlxalq aləmdə tanınmasına" yönəltsinlər.
Müəllif
haqlı olaraq yazır ki, illüziyalardan yaxa
qurtarmağın vaxtı çatmışdır və bu nə qədər tez
edilsə, bir o qədər yaxşı olar. Ona görə ki, bu
məsələdə ləngimək ölümə bərabərdir - gələcək
nəsillər bunu bağışlamayacaqlar.
Vaxtilə
çiçəklənən bir diyar olmuş Cənubi Qafqaz
regionunu mənasız bir avantüraya cəlb etmiş
qaniçən erməni cəlladlarının bu hərəkətlərinə
qiymət verən akademik Ermənistan rəhbərlərinin
"miatsum" utopiyasının, bu faciəli səhvin
mənasız və perspektivsiz olması barədə düşünməyə
çağırır. Axı "onlar mənasız müharibədən,
minlərlə taleyin qırılmasından, milyondan çox
qaçqın-köçkünün yaranmasından, dağıntılardan,
geniş sahələrin becərilmək əvəzinə
minalanmasından, sosial xərclər əvəzinə hərbi
xərclərin artırılmasından başqa heç nəyə nail
olmamışlar: Dağlıq Qarabağı Ermənistana
birləşdirmək mümkün olmamışdır və heç vaxt
mümkün olmayacaqdır - nə 20 il bundan əvvəl, nə
bu gün, nə də 100 ildən sonra. Nə birbaşa, nə də
qondarma "müstəqillik" vasitəsilə.
Ümumiyyətlə, bu kitab Ermənistan prezidenti Serj
Sarkisyanın istedadsız spiçrayterlərinin
səmərəsiz bayağı cəhdlərinə Azərbaycan aliminin
vaxtında və layiqli şəkildə verilmiş cavabıdır.
Şübhə yoxdur ki, bu cür "nokaut"dan sonra erməni
təbliğatının özünə gəlməsi üçün hələ xeyli vaxt
tələb olunacaqdır.
Prezident
Administrasiyasının rəhbəri, akademik Ramiz
Mehdiyevin elmi faktlar və sanballı dəlillərlə
zəngin olan kitabında Azərbaycanın qədim və
müasir xəritələri də verilmişdir. Bu xəritələr
əyani şəkildə göstərir ki, Ermənistan dövləti
əzəli Azərbaycan torpaqlarında yaradılmışdır.
Nəfis poliqrafik tərtibatı ilə seçilən bu
kitabın tarixçilər, politoloqlar, beynəlxalq
məsələlər üzrə mütəxəssislər və geniş oxucu
auditoriyası üçün maraqlı olacağı şübhə
doğurmur.
AzərTAc |