|
 Qısa
tanışlıq.
Baxşəliyev Adil Baxşəli oğlu 1959-cu ildə Ağdam
şəhərində anadan olub. 1976-cı ildə Ağdam şəhər
3 nömrəli orta məktəbi "əla" qiymətlərlə bitirib.
1977-ci ildə Xankəndi Pedaqoji İnstitutunun
Tarix fakültəsinə daxil olub, 1981-ci ildə həmin
fakültəni fərqlənmə diplomu ilə bitirib. Həmin
ildən də Əsgəran rayonunun Xocalı kəndində ilk
pedaqoji fəaliyyətinə başlayıb. 1983-cü ildə
indiki AMEA-nın Tarix İnstitutuna dissertant
qəbul olunub. 1990-cı ildə Azərbaycan Pedaqoji
İnstitutunun Şuşa filialına müəllim vəzifəsinə
təyin edilib. 1996-cı ildə "XVII əsrin 40-cı
illərində Azərbaycanın sosial-iqtisadi vəziyyəti
və mədəni həyatı (E.Çələbinin "Səyahətnaməsi"
əsasında)" mövzusunda namizədlik dissertasiyası
müdafiə edərək tarix elmləri namizədi elmi
dərəcəsinə layiq görülüb. 2005-ci ildə isə "Səfəvilər
dövründə Azərbaycanın cənub şəhərləri (dövrün
səyyah gündəlikləri əsasında)" mövzusunda
doktorluq dissertasiyası müdafiə edərək tarix
elmləri doktoru elmi dərəcəsini alıb. 2006-cı
ildən professordur. Bir monoqrafiyanın, üç dərs
vəsaitinin, iki tədris-metodik vəsaitin, 50-dən
artıq elmi məqalənin müəllifidir. 2000-ci ildən
Sumqayıt Dövlət Universitetində işləyir. Hazırda
Tarix fakültəsinin dekanı və Azərbaycan
tarixinin tədrisi metodikası kafedrasının müdiri
vəzifələrində çalışır. Yeni Azərbaycan
Partiyasının fəal üzvlərindəndir. Ailəlidir.
İki övladı var.
Son illər bütün sahələrdə olduğu kimi, təhsil
sahəsində də sürətli inkişaf və yeniləşmə
prosesi gedir. Avropa təhsil sisteminə
inteqrasiya sahəsində ciddi islahatlar həyata
keçirilir. Müstəqil respublikamız üçün dərin
elmi biliklərə yiyələnmək, yüksək intellektə
malik olmaqla yanaşı, Vətəni dərin məhəbbətlə
sevən, dövlətçiliyə sədaqətli vətəndaşlar
yetişdirilməsi prosesində bütün ağırlıq və
məsuliyyət çoxsaylı müəllimlər ordusunun üzərinə
düşür.
Belə müəllimlərdən biri də tarix elmləri doktoru,
milli ideyalara sadiq ziyalı, humanist insan,
tələbkar müəllim, professor Adil Baxşəliyevdir.
Hələ tələbə ikən tarix elminin metodologiyasını
mənimsəmiş, tarixçi düşüncə tərzinə yiyələnmiş,
fakt və hadisələri zaman, məkan daxilində
qiymətləndirməyi, dəyərləndirməyi öyrənmiş, bu
prinsipə sadiq qalmışdır. Bununla yanaşı,
Azərbaycan tarixinin təbliğinə aid monoqrafiya,
proqram və dərs vəsaitləri yazaraq gənclərin
istifadəsinə vermişdir.
O, sadəcə tarixi faktları toplayaraq,
təsvirçiliklə kifayətlənməmiş, onları təhlil
edərək, ciddi ümumiləşdirmələr aparmış, orijinal
əsərlər yaratmışdır. Adil müəllim tarixi
qaynaqlara hər dəfə üz tutduqca xalqın mənəvi
yaddaşını, onun millilik, vətəndaşlıq,
vətənpərvərlik, insansevərlik barədə görüşlərini,
milli mənəvi dəyərlərini gənc nəsillərə
çatdırmağa çalışır. A.Baxşəliyev bunları müasir
təhsil sisteminə tətbiq etməklə gənclərdə
Azərbaycan tarixinə maraq və həvəs oyatmağa səy
göstərir. 2009-cu ildə "Səfəvi dövlətinin
sosial-iqtisadi həyatı və beynəlxalq əlaqələri"
adlı dərs vəsaiti nəşr olunub. Fakt zənginliyi,
hadisələrin tarixi-xronoloji, tarixi-müqayisəli
şəkildə izahı və şərhi, faktların sistemli və
ardıcıl verilməsi, o dövrdə baş verən hadisələri
tam dolğunluğu ilə əks etdirməsi ən sanballı bir
əsər olduğundan xəbər verir.
Hər birimizə məlumdur ki, keçmiş sovetlər
birliyi dövründə Azərbaycan tarixi arzuolunan
səviyyədə nəinki öyrənilməmiş, hətta bu tarix
birmənalı şəkildə təhrif edilmişdir.
Azərbaycanda dövlət müstəqilliyi yenidən bərpa
olunduqdan sonra tariximizin hərtərəfli tədqiq
edilib öyrənilməsi üçün geniş imkanlar yarandı.
Adil Baxşəliyev tariximizin olduqca zəngin,
maraqlı, şərəfli bir dövrünə, Səfəvilər dövrünə
müraciət etdi. Bu dövrün yerli qaynaqlarında
məlumatların azlığı, pərakəndəliyi, səyyah
gündəliklərindəki subyektiv fikirlər mövzunun
ətraflı öyrənilməsi sahəsində bir çox
çətinliklərlə rastlaşsa da, bir-birindən maraqlı,
zəngin faktlar topladı. İqtisadi cəhətdən
çiçəklənən Səfəvi dövlətinin iqtisadi həyatı,
xarici dövlətlərlə diplomatik münasibətləri
alimin diqqətini daha çox cəlb etdiyi üçün bu
sahəyə üstünlük verdi. Nəticədə tariximizin
şərəfli bir dövrünü əks etdirən maraqlı və
zəngin, çox dəyərli dərs vəsaiti hazırlayaraq
tələbələrin istifadəsinə vermişdi. Müəllifin hər
əsəri öz yeniliyi və elmi əhatə dairəsinin
genişliyi ilə əvvəlkindən seçilir.
2000-ci ildən taleyini Sumqayıt Dövlət
Universitetinə bağlayan A.Baxşəliyev həyatını
vətəninə, elminə, xalqına, onun gəncliyinin
təlim-tərbiyəsinə həsr edib. Ömrünün ən çətin
günlərində (80-ci illərin sonu, 90-cı illərin
əvvəllərində Qarabağda yaşadığı zaman) belə
ruhdan düşməmiş, gələcəyə inam hissi onu bir an
tərk etməyib.
Ümumiyyətlə, Adil müəllim təbiətən çox nikbin,
ünsiyyətcil bir insandır. O, sözü özündə,
sevinci gözündə, insanlara məhəbbəti ürəyində,
elmə həvəsi qəlbində, maarifə istəyi isə
qəlbinin hökmündən gələn nitqindədir.
Ətrafdakılarla, xüsusən də tələbələri ilə çox
sadə, səmimi ünsiyyət qura bilir. Bəzən onlarla
dekan kimi yox, dost kimi münasibətdə olur.
Onlarla səmimi, qayğıkeş, mehriban olduğu kimi,
həm də tələbkardır. Maraqlı və məzmunlu
mühazirələri ilə tələbələrini sanki ovsunlayırdı.
Ondakı müəllim dözümünə, alim təmkininə heyran
qaldım. Əsl pedaqoq məharəti ilə onlarla rəftar
edirdi.
Ömrünü Azərbaycan tarixi elminə həsr edən alim
yorulmaq bilmədən milli tarixi dəyərlərimizi
gənc nəslə təbliğ edir. Bu yolda şəxsiyyətinə və
istedadına böyük hörmət bəslədiyi alimlərin
əsərlərindən, pedaqoqların təcrübəsindən
bəhrələnir, istifadə edir. Azərbaycan tarixinin
qaranlıq səhifələrindəki dərin araşdırmaları,
müxtəlif yönümlü tədqiqatları onun vətəndaşlıq
mövqeyini, xalqının tarixinə olan dərin
məhəbbətini, mahir tədqiqatçılıq bacarığını açıq
şəkildə büruzə verir. Keçmişə, səni yetişdirən
nəsilə, öz müəllimlərinə yüksək, ülvi və səmimi
münasibət göstərməsi, alim, insan şəxsiyyətini
zinətləndirən amillərdən biridir. Bu baxımdan
Adil müəllim vətənə layiq bir ziyalıdır.
Qərənfil DÜNYAMİN QIZI,
Azərbaycan Jurnalistlər və Yazıçılar Birliyinin
üzvü |
|
