|
Rusiyanın ən varlı rektorları
Rusiyanın ən varlı ali məktəb rektorlarının
adları açıqlanıb. "Uçitelskaya qazeta"nın
yazdığına görə, Rusiyanın Elm və Təhsil
Nazirliyi ölkənin milyoner rektorlarının
reytinqini tərtib edib. Nazirliyin məlumatına
görə, milyoner rektorların siyahısına 1994-cü
ildən Sankt-Peterburq Dağ-Mədən İnstitutuna
rəhbərlik edən Vladimir Litvinenko başçılıq edir.
2010-cu ildə onun aylıq maaşı 703,6 min rubl
təşkil edib. Cari ilin 6 ayı ərzində onun maaşı
azalsa da, yenə də reytinq cədvəlində birincidir.
Ötən il ən az maaş almış rektor Arzamas Pedaqoji
İnstitutunun rektoru Yevgeni Titkov olub, onun
aylıq maaşı 87,5 min rubl olub. Bu il ən az maaş
(72,4 min rubl) Komi Dövlət Pedaqoji
İnstitutunun rektoru Mixail Kitayqorodskiyə
məxsusdur. Pedaqogika ən az gəlirli ali məktəb
sahəsi hesab olunduğundan bu sahəyə rəhbərlik
edən rektorların maaşları da azdır. Rusiyanın
ikinci ən gəlirli rektoru Rusiya Dövlət Sosial
Universitetinin rektoru Vasili Jukovdur. Ötən il
onun gəlirləri 579,4 min rubl olub. Üçüncü yerdə
Plexanov adına Rusiya İqtisadiyyat
Universitetinin rektoru Viktor Qrişindir. Onun
ötən il aylıq maaşı 400 min rubl təşkil edib.
Qubkin adına Rusiya Dövlət Neft və Qaz
Universitetinin rektoru Viktor Martınov ötən il
360 min rubl, Kutafin adına Moskva Hüquq
Akademiyasının rektoru Viktor Blajnev isə 290
min rubl alıblar. 5 ən varlı rektordan yalnız
siyahıya rəhbərlik edən Vladimir Litvinenko ali
təhsil sahəsində ən gəlirli rektor olmasını belə
şərh edib:
"Mənim maaşım ali məktəbin digər əməkdaşlarının
əməkhaqları ilə dəqiq uyğunlaşıb. Bizdə
aspirantlar 35 min rubl, professorlar 100 min
rubldan artıq maaş alır. Orta əməkhaqqı bizdə 70
min rubldur. Bizim ali məktəb "Qazprom" və BP
kimi böyük xammal ehtiyatı müəssisələri ilə
əməkdaşlıq edir. Elmi tədqiqatların aparılması
üçün 29 müqaviləmiz var ki, onun dəyəri
milyonlarla rubl təşkil edir".
Qazaxıstanın ali məktəblərinə muxtariyyət
statusu veriləcək
 Qazaxıstanın
ali məktəb müəssisələri müstəqillik yolunu seçir.
2015-ci ildən başlayaraq ölkənin milli tədqiqat
universitetlərinə, bir il sonra isə milli ali
məktəblərinə muxtariyyət statusu veriləcək. Bu
baradə respublikanın Təhsil Nazirliyinə
istinadən Qazaxıstanın Dövlət Teleqraf Agentliyi
məlumat yayıb. Məlumata əsasən, 2018-ci ildən
Qazaxıstanın digər ali məktəb müəssisələri də
müstəqillk əldə edəcək. "Ali məktəblərin elmi,
maliyyə, beynəlxalq və digər fəaliyyət sahəsində
müstəqil təhsil siyasəti həyata keçirməsinin,
onun muxtariyyətinin prinsipləri işlənib
hazırlanacaq. Dövlət ali məktəbləri muxtar
qeyri-kommersiya təşkilatlarına
çevriləcək",-deyə Təhsil Nazirliyinin
açıqlamasında qeyd olunur. Bundan başqa, ali
məktəblər qarşısında müntəzəm hesabat verən
qəyyumlar şuraları yaradılacaq, ali təhsil
ocaqlarının fəaliyyətinin şəffaflığı təmin
olunacaq. Dövlət universitetləri üçün
rektorların təyinatı mexanizminin
təkmilləşdirilməsi də nəzərdə tutulub.
Almaniyada müəllimlər üçün imtahan
 Almaniyalı
məktəblilər onlara dərs keçən müəllimlərin və
məktəb direktorlarının fəaliyyətini
qiymətləndirəcək. Almaniyanın Berlin və
Brandenburq əyalətlərində il ərzində
müəllimlərin iki dəfə icbari attestasiyadan
keçirilməsi qərara alınıb. Maraqlı məqam odur ki,
bu proses şagirdlərin yaxından iştirakı ilə
həyata keçiriləcək. Son vaxtlara qədər bu iş
əyalətlərin təhsil şöbələrinə tabe olan
məktəbləri yoxlayan xüsusi müfəttişlər
tərəfindən aparılıb. 5 ildə bir dəfə müfəttişlər
məktəbə gəlir və hər şeylə - dərslərin
keçilməsindən tutmuş kadr menecmentinə kimi
bütün məsələləri yerindəcə bütün təfərrüatı ilə
yoxlayırdı. Əgər məktəb yoxlamadan üzüağ
çıxmazsa, onda yoxlamaların 5 ildə bir dəfə yox,
2 ildə bir dəfə həyata keçirilməsi təmin
olunurdu. Bu cür yoxlamaların nəticələri heç
vaxt ictimaiyyətə açıqlanmayıb. Hətta ən kobud
pozuntular nə valideynlərə, nə də şagirdlərə
məlum olurdu.
İndi isə yoxlamaların nəticələri təhsil
administrasiyasının saytında yer alacaq. Berlin
Azad Universitetində mövcud olan Məktəblərin
Keyfiyyətinin Artırılması İnstitutu xüsusi
proqram işləyib hazırlayıb. Layihənin rəhbəri
Xolqer Xartman qeyd edir ki, son 4 il ərzində
məktəblər könüllü surətdə nəzarət funksiyasını
həyata keçirib. Lakin nəticələr çox
məyusedicidir, heç kim öz səhvini və pozuntuları
etiraf etmək, ictimaiyyətin qınaq mənbəyinə
çevrilmək istəmir. İndi isə yoxlamalar və
şəffaflıqdan, aşkarlıqdan qaçmaq mümkün
olmayacaq. Bütün məktəblər məcburi qaydada ildə
iki dəfə şagirdləri onlara dərs keçən
müəllimləri qiymətləndirməyə çağıracaq. "Müəllimlər
dərsini məntiqi izah edə bilirmi?", "Hündürdənmi
danışır?", "Bütün şagirdlərin dərs materialının
mənimsənilməsində fəal iştirakına çalışırmı?".
Bütün bu suallara şagirdlər öz şəxsi təcrübələri
əsasında cavab verməlidirlər. İnstitut bu cür
yoxlamalar üçün 80-dən artıq sual hazırlayıb.
Məktəblərin direktorları bütün müəllimlərin bu
cür özünəməxsus attestasiyadan keçməsinə tam
əmin olmalıdırlar. Onlar yoxlamanın nəticələrini
təhlil üçün instituta göndərməlidirlər.
Direktorlar özləri yoxlamaların nəticələrini
bilmirlər və şagirdləri təmin etməmiş müəllimi
cəzalandıra bilməzlər. Müəllim özü anketin
nəticələrini şagirdləri ilə təhlil etməlidir.
Yeri gəlmişkən, məktəb direktorları özləri də
ciddi müzakirələr mövzusudur. 2 illik yoxlamalar
gedişində müəllimlər məktəb direktorunun
fəaliyyətini də müzakirə etməlidirlər. Pis
müəllimlər və direktorların cəzalandırılması
kimi bir təcrübə yoxdur. Məktəblər 4 ay ərzində
attestasiyanın nəticələri ilə məlumatlanmalı,
sonra isə məktəbin fəaliyyətinə dair
ümumiləşdirilmiş hesabat hazırlamalı və
məlumatların İnternetdə dərc olunması üçün onu
təhsil şöbəsinə göndərməlidir. Hesabatda yalnız
məktəb barədə danışılır, pedaqoq və
direktorların soyadları isə açıqlanmır.
Amerika tələbə mübadilə proqramlarını ixtisar
edir
ABŞ Dövlət Departamenti "Amerikada işlə və
səyahət et" (Work and Travel USA) beynəlxalq
mədəni tələbə mübadilə proqramlarının
iştirakçılarının sayına sərt kvotalar tətbiq
edir. Dövlət Departamenti bildirir ki, bu
qərar proqram iştirakçılarının şikayətləri
əsasında qəbul olunub. Departamentin bəyanatında
qeyd olunur ki, gələcəkdə iştirakçıların sayı
2011-ci il səviyyəsində saxlanılmalıdır. Qeyd
edək ki, postsovet məkanı ölkələri tələbələrinin
də maraq göstərdiyi "Amerikada işlə və səyahət
et" (Work and Travel USA) ən populyar tələbə
mübadilə proqramlarından biridir. Qaydalara
müvafiq olaraq, xarici tələbələr (aşağı kurs
tələbələri) yay tətili dövründə (may-sentyabr) 4
aylığa Birləşmiş Ştatlara səfər edə və bu ölkədə
əmək fəaliyyəti ilə məşğul ola bilərlər. Xarici
tələbələr əsasən restoranlarda, mehmanxanalarda,
əyləncə yerlərində, mağazalarda xidmət sahəsi
ilə məşğul olurlar. Tələbələr üçün minimal
əməkhaqqı vergiləri çıxmaq şərtilə bir saat üçün
7,25 dollar təşkil edir. Lakin bu rəqəm ştatlar
üzrə fərqlidir. Son illər ərzində adıçəkilən
proqramda iştirak etmək istəyən tələbələrin sayı
kifayət dərəcədə artıb. 1996-cı ildə 20 min,
2008-ci ildə 150 min tələbə bu proqrama qatılıb.
Bütövlükdə isə proqramdan son 10 ildə 1
milyondan artıq insan yararlana bilib.
Londonda tələbə nümayişləri
Londonda tələbələrin kütləvi etiraz aksiyaları
başlayıb. Milli Tələbə Birliyinin təşkilatçısı
olan aksiyalar ötənilki tələbə nümayişlərindən
fərqli olaraq daha ümumi xarakter daşıyır. Böyük
Britaniya paytaxtında universitetlər rayonu
hesab olunan Malettdən aksiyalara başlayan
tələbələr əsasən maliyyə, biznes mərkəzi hesab
olunan Sitidə öz tələblərini səsləndiriblər.
Onlar paytaxtın Trafalqar meydanına doğru yürüş
edərək çadırlar qurmağa cəhd ediblər. Əgər ötən
il tələbələr təhsil haqlarının artırılmasına
etiraz edirdilərsə, bu il onlar universitetlərin
maliyyələşdirilməsi məsələsini qaldırır və
təhsilə ayrılan xərclərin azaldılmasına etiraz
edirlər. Gənclər fəhlələr ilə birləşərək ölkədə
ümumi tətilin təşkil olunması zəruriliyini
bildiriblər.
Təhsilin iqtisadiyyata təsiri
 Qətərin
paytaxtı Doxuda təhsildə innovasiyalara həsr
olunmuş 3-cü Dünya forumu başa çatıb. "Təhsili
inkişaf etdirməklə biz dünyanı dəyişərik" şüarı
ilə keçirilən tədbirdə dünyanın 100-dən artıq
ölkəsindən təhsil sahəsi üzrə 1200-dən artıq
aparıcı ekspert iştirak edib. Forumu keçirməkdə
əsas məqsəd dünyada təhsilin təkmilləşməsinə
kömək göstərməkdir. Sammit iştirakçıları təhsil
və cəmiyyət həyatının digər sahələri arasında
qarşılıqlı asılılıq, təhsil problemləri və
gələcək təhsil modelinin işlənib hazırlanması
məsələlərinə diqqət yetiriblər. Forumda təhsil
sahəsində innovasiya ideyaları, təhsilin
iqtisadiyyata təsiri problemi, eləcə də əks
qarşılıqlı əlaqə mövzuları müzakirə olunub.
Tədbirdə vurğulanıb ki, iqtisadiyyatın inkişaf
səviyyəsi ölkədə təhsilin inkişaf səviyyəsindən
birbaşa asılıdır. Fars körfəzinin neft
asılılığından xilas olmuş ərəb ölkələrinin bu
sahədə öz siyasətlərini çox müdrik qurduğu qeyd
olunub. Bildirilib ki, bu ölkələr neft
resurslarının satışından əldə olunmuş gəlirlərin
böyük hissəsini təhsilin inkişafına sərf edirlər.
Məhz bu cür siyasətin nəticəsidir ki, Qətərdə 4
Amerika və bir Kanada universiteti fəaliyyət
göstərir.
Xarici mətbuat materialları
əsasında hazırladı: Oruc MUSTAFAYEV
|
