Qəzetimizin
ötən nömrəsində xəbər verildiyi kimi, mayın 23-də
Təhsil Problemləri İnstitutunda "Ümumtəhsil
məktəblərində kurikulumların tətbiqi: strategiyalar,
təcrübələr" mövzusunda seminar keçirildi. Seminarda
Təhsil Nazirliyinin nümayəndələri, məktəb direktorları,
müəllimlər, beynəlxalq məsləhətçilər və KİV
nümayəndələri iştirak edirdilər.
Tədbiri giriş sözü ilə TPİ-nin direktoru, professor
Abdulla Mehrabov açaraq qonaqları salamladı və onlara
seminarın proqramı haqqında məlumat verdi. Ümumtəhsil
məktəblərində yeni fənn kurikulumlarının tətbiqi və əldə
olunan nəticələrdən danışdı.
Təhsil Nazirliyinin şöbə müdiri Aydın Əhmədov çıxışında
ümumtəhsil məktəblərində kurikulum islahatının tətbiqi
mərhələsindən və nailiyyətlərindən söhbət açdı. Qeyd
etdi ki, yeni təhsil islahatını təqdir edənlərlə yanaşı
onun əleyhdarları da oldu və aparılan işlər ardıcıl
şəkildə davam etdirildi. Fəxarət hissi keçirirəm ki,
islahatın 3-cü mərhələsində nəzərdə tutulmuş işlər başa
çatdırılıb.
Hazırda bu islahatın həyata keçirilməsində müəyyən
çətinliklər vardır. Lakin müəllimlər və valideynlər
arasında maarifləndirmə işlərini aparmaqla bu
çətinlikləri də yoluna qoymaq mümkündür.
TPİ-nin direktor müavini, Kurikulum Mərkəzinin direktoru
Ənvər Abbasovun "Ümumtəhsil məktəblərində
kurikulumların tətbiqi strategiyaları" mövzusunda
təqdimatı oldu. O, qeyd etdi ki, ümumi təhsilin
kurikulumu üzrə Respublika Şurası və Təhsil Problemləri
İnstitutunun strukturunda Kurikulum Mərkəzi
yaradılmışdır. 2008-2009-cu tədris ilindən 2011-2012-ci
tədris ilinə kimi I siniflərdə dərs deyəcək ibtidai
sinif müəllimləri öyrədici seminar- treninqlərdə iştirak
etmişlər. 2010-cu ildən etibarən hər il respublikanın 18
şəhər və rayonunda rəhbər pedaqoji kadrlar üçün öyrədici
kurslar təşkil edilmiş və 910 müdavim təlimçi
sertifikatı almışdır. İndiyə kimi 40 minə qədər müəllim
təlim kurslarından keçmişdir. Bu iş indi də davam
etdirilir.
Təhsil ocaqlarında kurikulumlarin tətbiqindən danışan
Ənvər Abbasov maarifləndirmə işlərinin aparılmasından, o
cümlədən seminarların, konfransların, "dəyirmi
masa"ların, görüşlərin, işçi qruplarında müzakirələrin,
fərdi və kollektiv görüşlərin, dərs dinləmələrin
keçirilməsindən söz açdı.
Bakıdakı 258 nömrəli tam orta məktəbin təlim-tərbiyə
işləri üzrə direktor müavini Aynur Kazımovanın, Bülbül
adına Orta İxtisas Musiqi Məktəbinin ibtidai sinif
müəllimi Pərvanə Talıbovanın "İbtidai siniflərdə
kurikulumların tətbiqi təcrübəsindən" mövzusunda
təqdimatları oldu.
Aynur Kazımova bildirdi ki, kurikulumla işlənən yeni
dərsliklərin qiymətləndirmə ekspertinin üzvüyəm,
riyaziyyatdan bəzi didaktik materialların
hazırlanmasında rəyçiyəm. Onu deyə bilərəm ki, dərsi
texnoloji baxımdan düzgün planlaşdıranda və xüsusən
İKT-dən istifadə etdikdə uşaqların dərsə marağı xeyli
artır. Bilik onlar tərəfindən həm fəal, həm də vizual
əldə edilir. Bir də, müəllim və şagird arasında
qarşılıqlı anlaşma münasibəti yaranmalıdır.
Bir gün məktəbdə riyaziyyat fənni üzrə olimpiada
keçirdik. Məqsədimiz istedadlı şagirdləri üzə çıxarmaq
və onları inkişaf etdirmək idi. Nəticədə IV "b"
sinfindən iştirak edən 5 şagirddən 4 nəfəri qalib oldu.
Bu da 80 % göstərici idi. Məlum oldu ki, müəllim
riyaziyyata çox diqqət yetirir, əlavə materiallardan və
hazır testlərdən istifadə edir və 45 dəqiqəni şagirdlər
fəaliyyətdə olurlar.
Digər təqdimatçı Pərvanə Talıbova isə dedi ki, 24 ildir
ibtidai sinif müəllimi işləyirəm. Bu gün şərəfli
peşəmlə fəxr edirəm. Deməliyəm ki, Təhsil Nazirliyinin
təşkilatçılığı ilə kurikulumla əlaqədar keçirilən təlim
kurslarında iştirak edərək yeni təlim metodlarını
öyrəndim. İnformasiya-kommunikasiya texnologiyaları üzrə
aldığım biliklərdən istifadə edərək elektron dərslər
qurmağa başladım.
İndi ümumtəhsil məktəblərində həyata keçirilən kurikulum
islahatının qarşıya qoyduğu ən mühüm vəzifələrdən biri
şəxsiyyətyönümlü təhsil sisteminə nail olmaqdır. Ona
görə də şagirdlərimi vətənpərvər şəxsiyyət kimi
yetişdirmək məqsədilə hazırladığım silsilə tədbirlərə
daha üstünlük verirəm. "Vətənimdir Azərbaycan" adlı
layihə çərçivəsində: "İçərişəhər" tarixi abidə
kompleksinə, "Qız qalası" abidəsinə, Nizami Gəncəvinin
abidəsi önünə və Nizami adına muzeyə, Şəhidlər
xiyabanına ekskursiyalar təşkil etmişəm. Nəticədə
şagirdlər gözəl istirahət etdilər, həm də onlarda
təbiətə qayğı, həssaslıq hissləri formalaşdıra bildim.
Hazırda biz müəllimlər dərslərimizi qurarkən "kurikulum.az"
və "edu.gov.az" saytlarında verilən dərs nümunələrindən
istifadə edirik. Düşünürəm ki, dünyanın bir çox inkişaf
etmiş ölkələrində olduğu kimi, Azərbaycanda da "Siniflər
və fənlər üzrə nümunəvi videodərslərin cəmləndiyi
saytlar" yaradılsa, müəllimlər buradakı videodərslərdən
istifadə edərək faydalana bilərlər. Həm də hər bir
şagirdin elektron portfoliosunun yaradılmasını da təklif
edirəm. Belə bir elektron qovluq yaradılsa, müəllim
sabahkı dərsə hazırlaşarkən şagirdin bilik səviyyəsinə
uyğun tapşırıqlar qurmaq üçün, hətta evdə də bu
portfolioya nəzər sala bilər. Valideyn isə övladının
yoxlama yazıda hansı səhvlərə yol verdiyini, məktəbə
gəlmədən İnternet vasitəsilə onun elektron portfoliosuna
baxmaqla hər şeyi öyrənə bilər.
Beynəlxalq məsləhətçilər Sayyora Rahmankulova, Nazim
İrfan, Alex(Andru) Crisan və Can Küçüktepepınarın
"Ümumtəhsil məktəblərində kurikulumların tətbiqi və
inkişaf perspektivlərinin beynəlxalq tendensiyaları"
adlı slaydlarla təqdimatları oldu. Bu zaman
kurikulumların tətbiqi ilə əlaqədar İnternet vasitəsilə
Amerika və Türkiyə mütəxəssisləri ilə canlı bağlantılar
da yaradıldı.
Sonra TPİ-nin şöbə müdiri Bibixanım İbadova "Ümumtəhsil
məktəblərində kurikulumların tətbiqi üzrə tövsiyə və
strategiyaların işlənib hazırlanması" mövzusunda
təqdimat etdi.
Bibixanım İbadova bildirdi ki, artıq ölkə üzrə 1000-ə
yaxın məktəbdə elektron dərslərdən istifadə imkanı
vardır. Yeni fənn kurikulumları əsasında təhsil alan
şagirdlərin öyrənmə marağı, bilik və bacarıqlarının
səviyyəsi, təlim prosesində fəallığı, yaradıcı işlərə
meyillik daha da yüksəlir. Fənn kurikulumlarının
tətbiqi şagirdlərin yaradıcı qabiliyyətini müəyyən
etməyə, onların təhliletmə, fəal öyrənmə bacarıqlarının
və məntiqi təfəkkürünün inkişafına imkan yaradır.
Valideynlərin əksəriyyəti tətbiq olunan yeni fənn
kurikulumlarından razı qaldıqlarını bildirir və
fikirlərini müasir tələblərə müvafiq keçilən dərslərin
təlimin keyfiyyətində dönüş yaratması, uşaqları
fəallaşdırması, təlim marağının artmasına təsir
göstərməsi ilə izah edirlər.
Bildirildi ki, tövsiyələr normativ sənəd və
materialların, kurikulumun, dərslik və dərs
vəsaitlərinin, qiymətləndirmə sisteminin təhlili,
respublikanın 14 rayonunda məktəb rəhbərləri, müəllimlər
və valideynlərlə aparılan sorğuların nəticələri
əsasında hazırlanmışdır. Monitorinq üçün Kurikulum
Mərkəzinin mütəxəssisləri beynəlxalq ekspertlərlə
birlikdə məktəb rəhbərliyi, müəllimlər və valideynlər
üçün sorğu anketləri işləyib hazırlamışdır. Monitorinq
Təhsil Problemləri İnstitutunun 15 mütəxəssisi
tərəfindən aparılmışdır. Sorğuda 326 məktəb rəhbəri,
224 müəllim və 2046 valideyn iştirak etmişdir.
Tövsiyələr ana dili, riyaziyyat, həyat bilgisi, təsviri
incəsənət, texnologiya və informatika fənləri üzrə işçi
qruplarında müzakirə edilmiş, onların rəy və təklifləri
nəzərə alınmışdır.
Seminarda mövzu ilə bağlı əlavə çıxışlar da oldu.
Seminar diskussiya şəklində başa çatdı.
Şakir CƏFƏROV |