Elmin,
texnikanın sürətlə inkişaf etdiyi müasir dövrdə ənənəvi
üsullardan əl çəkmək, yeni fəal təlim metodlarından
istifadə etmək müəllimdən yüksək hazırlıq, cəsarət tələb
edir.
Fəal təlimin ənənəvi tədrisdən əsas fərqi onun
şəxsiyyətyönümlü olmasıdır. Hər bir müəllim çalışmalıdır
ki, qarşısında əyləşən şagirdi sağlam düşüncəli, yüksək
intellektual səviyyəli şəxsiyyət kimi yetişdirsin. Fəal
təlimdən fərqli olaraq ənənəvi tədrisdə şagird yalnız
dərslikdəki mövzuları öyrənməklə kifayətlənirdi. Əlavə
məlumatlardan az istifadə olunurdu. İnteqrativlik əsas
prinsip kimi qəbul olunmurdu. Yəni ənənəvi tədris
bilikyönümlü, müəllimyönümlü, fənyönümlü, təklifyönümlü
xarakter daşıyırdı. Bəlkə elə buna görə idi ki, dərsə
maraq azalır, sinifdə yaxşı oxuyan və zəif oxuyan
şagirdlər tez nəzərə çarpırdı. Belə hallar sinfin
psixoloji durumuna da böyük təsir göstərirdi. Yəni
sinifdə yaxşı oxuyan şagirdlər zəif oxuyan şagirdlərlə
az ünsiyyət qururdular.
Bu isə zəif şagirdlərdə özünəqapanma hallarına gətirib
çıxarırdı. Onlar öz fikirlərini belə ifadə etməyə
çəkinirdilər.
İndi fəal, interaktiv təlim metodlarından istifadə
etməklə şagirdlərin təhsilə olan marağının artdığını
görürük. Yeni təlim texnologiyalarından istifadə
şagirdin biliklə birgə fəaliyyətinin də inkişafını
artırır. Onlar sərbəst şəkildə İKT-dən istifadə edir,
verilən mövzuyla bağlı əlavə məlumatlar toplaya
bilirlər. Ən əsası şagirdlər təlim prosesində fəal
iştirak edir, sərbəst fikir söyləyə bilirlər, onlarda
özünə inam artır.
Artıq bir neçə ildir ki, dərslərimi fəal, interaktiv
təlim metodlarından istifadə etməklə qururam. Mənə elə
gəlir ki, bu heç də pis alınmır. Xüsusən də ədəbiyyat
dərslərində fəal təlimdən alınan nəticələr yüksək olur.
Məsələn, N.Gəncəvinin həyat və yaradıcılığı ilə bağlı
dərslərimdə əvvəlcədən hazırladığım slaydlardan, video
və audio fayllardan istifadə edirəm. Şairin
yaradıcılığına geniş nəzər saldıqdan şonra qəzəllərinə
bəstələnən musiqiləri dinləyirik, "Nizami" filmindən bir
hissəyə baxırıq.
Video və audiofayllardan istifadənin şagirdlərin dərsə
diqqətini cəlb etməkdə rolu əvəzsizdir. Burada məşhur
Çin deyimi yada düşür: "Mənə de, mən yaddan çıxarım.
Mənə göstər, mən yadda saxlayım. Məni cəlb et, mən
öyrənim".
Sevindirici haldır ki, artıq bu sahədə metodik vəsaitlər
çap olunur, yeni təlim metodlarından istifadə etməklə
keçilən dərs nümunələri mətbuatda işıqlandırılır.
Fəal dərsə, yeni təlim metodlarına dair məqalələri və
dərs nümunələrini tədris jurnalları və qəzet
səhifələrindən oxuyur, bunlardan istifadə etməklə
təlimin səmərəsini artırmağa çalışıram.
İlahə RƏHİMOVA,
Lənkəran rayonundakı Vilvan kənd orta məktəbinin
müəllimi |