Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin şəhid
tələbələri
"Torpaq
- uğrunda ölən varsa, Vətəndir!". Böyük türk şairi və
mütəfəkkiri Tofiq Fikrətin bütün türk dünyası üçün
aforizmə çevrilmiş bu misrası Yer üzündə yaşayan 200
milyondan çox türk övladlarına hərbi çağırışdır,
vətənpərvərlik marşıdır. Doğma Azərbaycanımızın zorla
Qarabağ müharibəsinə cəlb edildiyi gündən elə bu marşın
qəhrəmanlığa çağırış sədaları Azərbaycan Dövlət Pedaqoji
Universitetinin (ADPU) ibtidai hərbi hazırlıq və fiziki
təlim (indiki coğrafiya və çağırışaqədər hazırlıq)
fakültəsini bitirib zabit rütbəsi alan məzunlarını və
eləcə də tələbələrini Vətən torpaqlarının azadlığı
uğrunda döyüşlərə səfərbər etdi.
ADPU-nun coğrafiya və çağırışaqədər hazırlıq
fakültəsinin məzun və tələbələrindən Qarabağ
müharibəsində həlak olanların sayı 30 nəfərdir. 1995-ci
ildə adıçəkilən fakültənin fəaliyyət göstərdiyi 3 saylı
tədris binasının həyətində şəhidlərin adını
əbədiləşdirən lövhə vurulub. Ancaq təəssüf ki, abidə -
kompleksdə onlardan ancaq 16 nəfərinin fotosurətini əks
etdirmək mümkün olub. Səbəb də budur ki, onların
əksəriyyəti işğal olunmuş rayonlardan olduğuna görə
hamısı haqqında ətraflı məlumat toplamaq, abidə -
kompleks üçün fotolarını əldə etmək mümkün olmayıb. Yeri
gəlmişkən, qeyd edək ki, ADPU-nun şəhid olmuş məzun və
tələbələrindən iki nəfəri "Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı"
fəxri adına, daha iki nəfəri isə "Azərbaycan Bayrağı"
ordeninə layiq görülüb.
Onlarla siz də tanış olun:
İbrahimov M.M. (1959-1992-ci il). Ölümündən sonra "Azərbaycanın
Milli Qəhrəmanı" fəxri adına layiq görülmüşdür.
Quliyev M. (1952-1992). Ölümündən sonra "Azərbaycanın
Milli Qəhrəmanı" fəxri adına layiq görülmüşdür.
Rzayev A.M. (1968-1993). Ölümündən sonra "Azərbaycan
Bayrağı" ordeninə layiq görülmüşdür.
Bayramov M.Y. (1964-1990). Ölümündən sonra "Azərbaycan
Bayrağı" ordeninə layiq görülmüşdür.
Məmmədov M.A.(1959-1994). Ölümündən sonra "Azərbaycan
Bayrağı" ordeninə layiq görülmüşdür.
Ələkbərov H.H. (1968-1992)
Salıfov İ.N.(1967-1992)
Qasımov N.T.(1961-1992)
Abbasov S.S.
(1966-1992)
İsmayılov V.M.(1968-1993)
Əsədov İ.M.(1967-1992)
Qədirov E.Ə.(1961-1994)
Hüseynov E.A.(1972-1992)
İsmayılov İ.D. (1967-1995)
Bünyadov V.F.
Kərimov M.
Həmin çətin, qanlı-qadalı günlərdə bu yazının müəllifi,
eyni zamanda baş müəllim R.Rəsulov, A.Əmiraslanov,
Ə.Mehdiyev, Ş.Allahquliyev, Y.İsmayılov, F.Fərzəliyev və
başqaları tələbələrlə birlikdə tərbiyəçi-müəllim kimi
döyüş bölgələrinə ezam olunmuşduq.
1992-ci ilin fevralında tələbələrimizlə təlim-məşqlərdə
olduğumuz dövrü yaxşı xatırlayıram. Tələbələrimiz Qəbələ
rayonundakı turizm bazasında yerləşdirildi. Ayxan adlı
türk zabitinin bilavasitə rəhbərliyi ilə ciddi hərbi
təlim-məşqlər keçirilirdi. Müxtəlif hərbi döyüş
xarakterli manevrlərin icrası, silahla rəftar, onu
işlətmək qaydaları, atıcılıq, səhər saat 6-da dağlara
qalxmaq, qalın meşələri yarıb keçmək, meşə və dağlarda
hücumetmə və müdafiə şərti manevrləri, müxtəlif
relyeflərdə güllə atıcılığı, şərti nişanalmalar,
müxtəlif idman yarışları bu təlim-məşqlərə daxil idi.
Biz müəllimlər də tələbələr kimi hərbi geyimdə idik.
Hərbin qayda-qanunlarına, əsasnamələrinə ciddi riayət
edirdik. Bir sözlə, tələbə-müəllim münasibətləri ciddi
tənzimlənir, eyni bir istiqamətə yönəldilirdi.
Hərbi-fiziki hazırlıq məşqləri hərbçilərin və
müəllimlərin diqqət mərkəzində və daimi nəzarətində
olurdu. 60-80 sm qalınlıqda qar düşməsinə baxmayaraq,
hər gecə saat 2-3 radələrində yataq otaqlarında
yoxlamalar aparır, tələbələrlə söhbət edir, zəruri
tövsiyələrimizi verirdik. Tələbələr də öz növbəsində
bizi diqqətlə dinləyir, arzu və təkliflərini
bildirirdilər. Təlim-məşqlər 3 aya yaxın davam etdi.
Sonra tələbələrimizdən bir qismi təhsil almaq üçün
universitetə döndü, bir qismi isə Vətən torpaqlarını
qorumaq üçün döyüş bölgələrinə yollandı. Təhsillərini
davam etdirmək üçün universitetə dönən tələbələr də
təhsillərini başa çatdırandan sonra Laçın, Şuşa, Füzuli,
Qubadlı uğrunda gedən döyüşlərə qatıldılar.
1992-ci ilin may ayında Füzuli, Cəbrayıl, Şuşa, Laçın
rayonlarının cəbhə bölgələrində cəmləşən məzunlarımızla
iş aparmaq, onların vəziyyətini öyrənmək məqsədilə bir
qrup müəllim könüllü olaraq həmin rayonlara ezam
olunduq. Onların arasında yenə bu yazının müəllifi, eyni
zamanda A.Əmiraslanov, Ə.Mehdiyev və başqaları da var
idi. A.Əmiraslanov Laçın, R.Rəsulovla mən isə Füzuli və
Cəbrayılın cəbhə bölgələrinə getdik. Biz məzunlarımızın
böyük ruh yüksəkliyi ilə şəhər və kəndlərimizi müdafiə
etdiklərinin, düşmənin hücumlarına mətinliklə sinə
gərdiklərinin canlı şahidi olduq.
Coğrafiya və çağırışaqədər hazırlıq fakültəsində təhsil
alan tələbələrin hər yeni dərs ilinin ilk saatı yuxarıda
qeyd etdiyimiz xatirə-kompleksin önündə keçirilir.
Xatirə-kompleksin önündə Vətən torpaqlarının azadlığı
uğrunda canından keçmiş ADPU məzunlarının əziz xatirəsi
bir dəqiqəlik sükutla yad edilir, hərbçi-müəllim
ixtisasına yiyələnmək arzusunda olanlar ilk olaraq
burada hərbçi-tələbə andı içir, sələflərinin adına layiq
olacaqlarına söz verirlər.
Baloğlan QULİYEV,
Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin idman fənləri
kafedrasının dosenti, pedaqogika üzrə fəlsəfə doktoru
|