Almaniyanın orta məktəblərindən birində çalışan
azərbaycanlı müəllimin təəssüratları
Şəfəq Azər 1976-cı ildə Gədəbəy rayonunun Pərizamanlı
kəndində doğulub. 1983-cü ildə Tovuz rayonunun
Çobansıxnaq kənd orta məktəbinə daxil olub və 1993-cü
ildə orta təhsilimi həmin məktəbdə başa vurub. 1994-cü
ildə Nəsirəddin Tusi adına Azərbaycan Dövlət Pedaqoji
Universitetinin pedaqogika fakültəsinə daxil olub. Orta
məktəbdə olduğu kimi, burada da fəal tələbə kimi diqqət
çəkməyi bacarıb. Universitetdə oxuduğu zaman hələ ilk
semestrdən başlayaraq fəal tələbə kimi rəhbərlik
tərəfindən televiziya çəkilişlərinə göndərilib. "Uç
nöqtə", "Sərbəst düşüncə" və s. bu kimi verilişlərin
iştirakçısı olub. 1997-ci ildən ailəlidir. İki övladı
var. 1998-ci ildə həyat yoldaşı Azərbaycan Texniki
Universitetindən Almaniyanın Braunşvayq şəhərində
yerləşən Braunşvayq Texniki Universitetinə elmi
ezamiyyətə göndərilir. 1999-cu ilin fevral ayından
ailəsi ilə birgə Almaniyada yaşayır.
Şəfəq AZƏR,
Almaniyadakı Bebelhof ibtidai məktəbinin
pedaqoq-müəllimi
Düşünürdüm ki, Almaniyada yoldaşımın elmi ezamiyyətindən
sonra Azərbaycana qayıdacağıq, müəllimlik fəaliyyətinə
Vətənimdə başlayacağam. Amma yoldaşım işlədiyi
Braunşvayq Texniki Universitetindən iş təklifi aldı və
uzunmüddətli əmək müqaviləsi bağladı. Bununla da
Almaniyada yaşamağımızın təməli qoyuldu. Sonra ikinci
övladımız dünyaya gəldi və elə o vaxtdan biz iki
övladımızla birgə Almaniyada yaşayırıq.
Uşaqlarımın kiçik yaşda olmasına baxmayaraq, mən
Almaniyada da boş qalmır, həm alman dili, alman
mədəniyyətini öyrənir, həm də Azərbaycan mədəniyyətini
tanıtdırmağa çalışırdım. Universitetin elmi işçisi kimi
həyat yoldaşımla birgə bütün tədbirlərə qatılır və bu
imkanlardan istifadə edirdim. Həm əlimizdən gəldiyi
qədər Azərbaycan elmini, həm də Azərbaycanı həvəslə,
yorulmadan təbliğ edirdik. Bunu bir azərbaycanlı kimi
özümüzə borc bilir, Vətənimiz haqqında informasiyaları
alman və başqa xarici millətlərə yüksək şəkildə düzgün
çatdırmağa, onları məlumatlandırmağa çalışırdıq. Ancaq
əsas məqsədim, hələ uşaqlıqdan ən böyük arzum olan
müəllimlik peşəsində çalışmağım idi. Diplomum olsa da,
bu ölkənin qaydaları fərqlidir. Almaniyanın təhsil
müəssisələrində xarici vətəndaş kimi işləmək üçün
əvvəlcə diplomu nostrifikasiya etdirmək tələb olunur.
Bu isə çox hallarda mümkün olmur, ya da çox çətin olur.
Təkrar oxumaq tələb edilir, yaxud imtahan verməklə bu
prosesi başa çatdırmaq olur.
Uşaqlarım bir az böyüdükdən sonra onları uşaq bağçasına
verib yoldaşımın çalışdığı Braunşvayq Texniki
Universitetində ixtisasartırma kurslarını keçdim.
Pedaqoji təlim və metodlar üçün xüsusi fakültədə
təhsilimi artırmağa başladım. Almaniya təhsil sisteminin
çoxsahəli olmasını hələ həmin dövrdə tam anlamağa
başladım və onun sirlərini, istiqamətlərini öyrənməyə
çalışdım. Universitetin kitabxanasında pedaqoqlar üçün
xüsusi oxu zalında hər ay professorlar tərəfindən
keçirilən seminarların iştirakçısı olaraq nəzəri
biliklərimi artırmağa davam etdim. Bu universitetdə
təhsil almaq kiçik övladlarımla mənə çətin olsa da,
Almaniyanın dövlət və qeyri-dövlət strukturlarında
ibtidai təhsil sahəsində işləmək hüququna sahib oldum.
Braunşvayq Texniki Universitetində pedaqoji təhsilimi
bitirdikdən sonra, 2007-ci ildə övladlarımın oxuduğu
ibtidai məktəbdə işə başladım. Həmin məktəbin direktoru
xanım Fr. Sirinq valideyn iclaslarında verdiyim
təkliflərə görə mənim ixtisasca müəllim olduğumu bildi
və uşaqlarla bərabər işləməyimi təklif etdi. Mən bir az
düşündükdən sonra onlarla işləməyə qərar verdim. Xanım
Sirinq mənə təklif etdi ki, mən öz ölkəmizdə olan təhsil
sistemi haqqında onlara geniş məlumat verim və həmçinin
işlədiyim müddətdə tətbiq edim. Beləliklə, mən həvəslə
öz ölkəmizdə olan metodlardan istifadə etməklə alman
təhsil sistemini də öyrənməyə başladım. İlk öncə bütün
dərslərdə əsas müəllimlə bərabər köməkçi müəllim kimi
təmənnasız olaraq işləməyə başladım. Ən çox xanım
Sirinqlə işlədiyim müddətdə hesab və oxumaqda zəif olan
uşaqlarla məşğul olurdum. Baxdım ki, bu uşaqlarla dərs
gedişatı vaxtı başqa otaqlarda məşğul oluruq və nəticədə
onlar dərsdən yayınmış olurlar. Təklif etdim ki, bizim
Azərbaycanda dərslərdən sonra əlavə məşğələlər təşkil
edilir və biz də belə edə bilərik. Mənim bu cəsarətli
addımım xanım Sirinqin çox xoşuna gəldi. Mənim təklifim
qəbul olundu.
Almaniyanın bir çox məktəblərində 1-ci və 2-ci sinif
şagirdləri 4 saat dərs keçir. Beşinci saat isə məktəbin
təklif etdiyi əlavə məşğələlər olur. Bu dərsdə bütün
şagirdlərin iştirakı vacib deyil, bəzi valideynlər
uşaqlarının bu dərslərə qalmasını istəmir. Bunun üçün
direktorun tələbi ilə həmin vaxtlarda mənim üçün xüsusi
ayrılmış otaqda uşaqlarla fərdi məşğul olma imkanım
yarandı. O vaxtdan mən hər bir oxuma, yazma və
hesablamada çətinliyi olan şagirdlərlə birgə işləməyə
başladım.
Sonralar mən həmçinin 3-cü və 4-cü siniflərlə kitabxana
və 1-3-cü siniflərdə riyaziyyat dərslərində də
şagirdlərlə birgə işləməyə başladım. Onları oxu zalına
aparır, maraqlandıqları kitabları tapmaqda, oxumaqda
onlara kömək edirdim.
Hətta bu dərslərdə məktəbdə təcrübə keçən tələbələr və
təhsil sahəsində işləyib təqaüdə çıxan insanlar da
təmənnasız kömək edirlər. Onlar tək-tək uşaqlarla
oturur, onlarla birlikdə kitab oxuyurlar. Bəzi
şagirdlərin tələffüz və qavramada, mətni anlamaqda
çətinliyi olduqda onlara kömək edirlər. Almaniya
məktəblərində valideynlər, təhsildə fəaliyyət göstərən
və digər maraqları olan insanlar yardım məqsədi ilə
müəllimlərlə birgə çalışırlar. Hər kəs əlindən gəldiyi
qədər təhsilin inkişafına, ölkənin gələcəyi olan
uşaqlara təmənnasız kömək etmək istəyir. Hətta məktəbin
bəzi ləvazimatlarının alınmasında həvəslə yardım
əllərini uzadırlar.
Nəhayət ki, ibtidai siniflərdə müəllim-pedaqoq olaraq
işləməyə başladım. Məktəbdə iş yoldaşlarım, valideynlər
və universitetdəki silsilə seminarların köməyi ilə bu
çətin və çox məsuliyyətli bir peşəni icra etməyə nail
ola bildim. Əsas işim yalnız dərslər deyil, pedaqoji
təlimlər, şagird və valideynlərlə birlikdə çalışmaq,
məktəbin pedaqoji inkişafında yaxından və əməli
iştirakdır.
Almaniyada ibtidai məktəblərin nəzdində yerləşən
kitabxana, oxu zalları, kompüter otaqları olur. Biz
şagirdləri kompüterdə olan bir çox tədris proqramları
üzrə işləyərək oxuduqları kitablar və mövzular ətrafında
suallara cavab verməsini təmin edirik. Onlar həmin
suallara cavab verməklə bal toplayırlar. Bu bal
toplamada uşaqlar həvəslə iştirak edirlər.
Almaniya məktəblərində hər bir yarımilin yekunları
xüsusi qeyd olunur. Direktor bütün işçilərə, məktəbin
təlim-tərbiyə işində fəal iştirak edən hər kəsə
hədiyyələr təqdim edir. Məktəbin adından yarımilin yekun
proqramında, valideyn və məktəblilərin qarşısında
fəallıq göstərən və qalib olan şagirdlər sertifikat və
hədiyyələrlə təltif edilirlər.
*
Almaniyanın təhsil müəssisələrində xarici vətəndaş kimi
işləmək üçün əvvəlcə diplomu nostrifikasiya etdirmək
tələb olunur. Bu isə çox hallarda mümkün olmur, ya da
çox çətin olur. Təkrar oxumaq tələb edilir, yaxud
imtahan verməklə bu prosesi başa çatdırmaq olur.
*
Valideynlər, təhsildə fəaliyyət göstərən və digər
maraqları olan insanlar yardım məqsədi ilə müəllimlərlə
birgə çalışırlar. Hər kəs əlindən gəldiyi qədər təhsilin
inkişafına, ölkənin gələcəyi olan uşaqlara təmənnasız
kömək etmək istəyir. Hətta məktəbin bəzi
ləvazimatlarının alınmasında həvəslə yardım əllərini
uzadırlar.
*
Məktəblərdə hər bir yarımilin yekunları xüsusi qeyd
olunur. Direktor bütün işçilərə, məktəbin təlim-tərbiyə
işində fəal iştirak edən hər kəsə hədiyyələr təqdim
edir. Məktəbin adından yarımilin yekun proqramında,
valideyn və məktəblilərin qarşısında fəallıq göstərən və
qalib olan şagirdlər sertifikat və hədiyyələrlə təltif
edilirlər. |