|
 Hörmətli
qurultay iştirakçıları! Çox hörmətli müəllimlər!
Mən sizin hamınızı səmimiyyətlə, ürəyimin ən dərin
guşələrindən gələn bir səslə salamlayır, qurultayın
işinə uğurlar arzulayıram.
Mənim çıxışımın mövzusu respublikamızda elmlə təhsilin
vəhdətinin zəruriliyinə həsr olunub. M.V.Lomonosovun
gözəl bir sözü var. Deyir ki, akademiya elə bir qurumdur
ki, o bizim ölkəyə alimləri yaymaq üçün yaranmışdır.
Universitetlər isə akademiya ilə qardaşdırlar. Amma
universitet nəzdində də gimnaziyaların olması çox
vacibdir. Çünki belə olmasa o, toxumsuz bir tarlaya
oxşaya bilər. Bu həqiqətdir. Çünki elmlə təhsilin
vəhdəti daim olmalıdır. Azərbaycan elminin inkişafı bu
vəhdətdən çox asılıdır. Bu fikirlərlə biz neçə illərdir
ki, akademiyada təhsillə elmin vəhdətini yaratmağa
çalışırıq. Bu sahədə ilk addımlar atmaq istəyərkən bizdə
belə bir fikir yarandı ki, akademiyada magistratura açaq.
Fikirləşdik ki, bu, elmimizə olduqca yardım edə bilər.
Lakin bu ideya hələ reallaşmadığından elmimizin başqa
bir yolla - gənc kadrların hazırlığının artırılması yolu
ilə inkişafına təkan vermək qənaətinə gəldik. Sirr deyil
ki, indi elmə gələn bəzi gənclərin səviyyəsi o qədər də
yüksək olmur. Biz istərdik ki, onların istedadları,
savadları daha yüksək olsun.
Mən özüm neçə illər universitetlərdə, Neft
Akademiyasında diplom işlərinin müdafiəsində iştirak
etmişəm və fikir vermişəm ki, bu işlərin bir çoxu ildən-ilə
bir-birini təkrarlayır. Bunları gördükdən sonra belə
qənaətə gəldim ki, biz tələbələri dəvət edib onları
akademiyada, onun institutlarındakı laboratoriyalarda
işlə təmin edək. Məqsədimiz bu idi ki, tələbə bilavasitə
görkəmli alimin, püxtələşmiş bir elmi işçinin yanında
çalışmaqla həm elmi baxımdan inkişaf etsin, həm də elmin
ən qabaqcıl, ən ümdə problemlərinin həllində iştirak
etsin. Biz belə fikirləşirdik ki, bu istiqamətlərin
cəmlənməsi tələbələri intellektual baxımdan daha da
inkişaf etdirər. Bu, gözlənilən səmərəni verdi. Sonra
ikinci addımı atmalı olduq. Fikirləşdik ki, elmimizlə
təhsilimizin vəhdətini təmin etmək üçün akademiyanın
nəzdində baza kafedralarının yaradılması faydalı olar.
Bunu Bakı Dövlət Universitetinin, Azərbaycan Dövlət Neft
Akademiyasının rektorları ilə müzakirə etdik. Onlar bu
ideyaya dəstək verdilər. Buna görə mən fürsətdən
istifadə edərək onlara təşəkkür edirəm. Onların dəstəyi
ilə biz bu baza kafedralarını da yaratdıq. Tələbələr
gəlib bu baza kafedralarında elmin ən qabaqcıl, ümdə
proqramları üzrə təhsil alırlar.
Mən Prezident Administrasiyasının rəhbəri cənab Ramiz
Mehdiyevin, Humanitar siyasət məsələləri şöbəsinin
müdiri Fatma xanım Abdullazadənin, təhsil naziri Mikayıl
Cabbarovun burada iştiraklarından istifadə edərək bir
məsələyə də toxunmaq istəyirəm. Bizə belə gəlir ki,
təhsil proqramlarına bir də baxılmalıdır. Bugünkü elmin
ən qabaqcıl, həll edilmiş və həll edilən problemləri
orada mütləq öz əksini tapmalıdır.
Məsələn, deyək ki, bizim alimlərin neftlə bağlı son elmi
nailiyyətləri. Biz neft ölkəsiyik. Təbii ki, bu sahədə
elmimiz də çox geniş inkişaf etmişdir. Məsələn, hövzə
modelləşməsi sahəsində aparılmış tədqiqatları buna misal
göstərmək olar. Azərbaycan alimlərinin uğuru sayılan bu
modelləşməyə görə yer təkinin zəruri inkişaf tarixi nə
cür formalaşıbsa, biz onu kompüter proqramı ilə bərpa
edib o hövzənin inkişaf mərhələlərini müəyyən edirik. Bu
haqda universitetlərin müvafiq proqramlarında məlumat
çox azdır, bəlkə də heç yoxdur. Bu bizim elmimizin ən
qabaqcıl sahə proqramlarından biridir. Tələbə gəlib
bizim laboratoriyalarda çalışmaqla bu sahədə dərin bilik
qazana bilər.
Başqa bir məsələ. İndi dünyada xeyli inkişaf etmiş elm
istiqamətləri vardır. Məsələn, nanosistemlərin fizikası.
Bu da fizika fakültələrinin proqramlarında öz əksini
tapmalıdır. Bəlkə də tapıbdır, mən indi bunu dəqiq
bilmirəm. Amma güman edirəm ki, bu yeni istiqamətlər
orada əksini tapsa, bizim təhsilə xeyli kömək ola bilər.
Bir fikir də irəli sürmək istəyirəm. Baxmayaraq ki, biz
akademiyada elmlə təhsilin vəhdətini yaratmağa çalışırıq,
eyni zamanda universitetlərin özlərində də bu sahədə
addımlar atılmalıdır. Bizcə, universitetlərdə yeni elmi
istiqamətləri əhatə edən kafedraların açılması
zərurətini həyat özü diktə edir. Ənənəvi kafedralarla
yanaşı, belə kafedraların da olması vacibdir.
Bildiyiniz kimi, akademiya təşkil olunan zaman o,
universitet təhsilindən ayrılmış, yəni burada
deinteqrasiya yaranmışdır. Bir vaxtlar bu bir mərhələ
kimi bəlkə də zəruri idi. Amma indi zaman dəyişib,
inteqrasiya zərurəti yaranıb. Və bu gün təhsillə elmin
çox böyük inteqrasiyası göz qabağındadır. Bu haqda da
düşünmək lazımdır. Məktəblər, müəllimlər bunu nəzərə
almalıdırlar. Gələcəyə baxan gənc istedadın məktəb
vaxtından inkişafı çox vacib amillərdən biridir.
Mən müzakirə üçün bir təklif də irəli sürmək istəyirəm.
Yaxşı olar ki, ümumtəhsil məktəblərində, özü də hər bir
məktəbdə elm güşəsi yaradılsın və o, şagirdlər üçün
maraqlı bir yerə çevrilsin. Həmin guşələrdə Azərbaycan
və dünya elminin bugünkü dinamik inkişafını əks etdirən
materiallar toplansın. Elmin dinamik inkişafının, elmlə
təhsilin vəhdətinin bu güşələrdə kifayət qədər öz əksini
tapması, güman edirəm ki, şagirdlər üçün də maraqlı
olar. Onlar həmin güşələrin önünə yığışıb elmin öncül
istiqamətləri ilə bağlı müzakirələr apararlar ki, bu da
həmin istiqamətlərə onlarda maraq yaradar. Fikrimcə,
Azərbaycanın gələcək inkişafının təmin olunması məhz bu
gün məktəblərdə, universitetlərdə, akademiyalarda elmə
maraq və diqqətin yaradılmasından çox asılıdır.
Hörmətli qurultay iştirakçıları!
Bilirsiniz ki, Azərbaycan Prezidenti cənab İlham
Əliyevin Sərəncamı ilə "Azərbaycan 2020: Gələcəyə baxış"
İnkişaf Konsepsiyası təsdiq olunmuşdur. Konsepsiya
2020-ci ilədək Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının da
inkişaf perspektivlərini özündə əks etdirir. Güman
edirəm ki, konsepsiyanın işlənilməsində, əlbəttə,
təhsillə elmin vəhdəti geniş öz əksini tapmalıdır.
Çox biliyə nail olmaq üçün, püxtələşmək üçün çox oxumaq
gərəkdir. Mən sizə gənclərimizi, şagirdlərimizi,
tələbələrimizi öyrətməkdə sağlıq və uğurlar arzu edirəm.
Sağ olun. |
