|
 Böyük
Britaniyanın Nyukasl Universitetində təhsil alan
azərbaycanlı tələbə ilə müsahibə
İlkin Ağayev 1995-ci il avqustun 29-da Bakıda anadan
olub.
2001-ci ildə 6 nömrəli məktəb-liseydə I sinfə gedib. 4
il burada oxuduqdan sonra təhsilini 2005-ci ildən
əvvəlcə Bakı Atatürk Liseyində, 2007-ci ildən isə
Bakı Özəl Türk Liseyində davam etdirib. 2012-ci ildə
orta təhsilini başa vurduqdan sonra bir il ərzində Böyük
Britaniyanın Nyukasl Universitetində hazırlıq kurslarına
(Foundation Year) qatılıb. Birillik hazırlıq kursunu
başa vurduqdan sonra 2013-cü ildən "2007-2015-ci
illərdə Azərbaycan gənclərinin xarici ölkələrdə təhsili
üzrə Dövlət Proqramı" çərçivəsində Nyukasl
Universitetində dəniz texnologiyaları və mühəndisliyi
ixtisası üzrə bakalavr təhsilini davam etdirir. İlkinlə
söhbətimizə onun ilk təhsil illərindən başladıq:
- Orta məktəbdə oxuyarkən daha çox təbiət elmlərinə,
riyaziyyata, fizikaya marağım vardı. Həndəsəni çox
sevirdim. Texniki və təbiət fənlərindən qiymətlərim
"əla" və "yaxşı" olub. İstər məktəb, istərsə də rayon
səviyyəsində keçirilən idman yarışlarında da iştirak
etmişəm. Əsasən yüngül atletika və futbola maraq
göstərirdim.
- Necə oldu ki, dəniz mühəndisliyinə meyil etdiniz?
- Bu sahəyə maraq məndə uşaqlıqdan yaranıb. İxtisas
seçimimdə atamın təsiri olub. O, gəmiqayırma sahəsində
mühəndisdir. Atam, ümumiyyətlə, həmişə mənim maraq
dairəmdə olub. Belə deyərdim ki, o mənim üçün örnək
olub. Buna baxmayaraq, mənim ixtisas seçimim müstəqil
olub. Bu seçim mənim özümə məxsusdur. Mən bu ixtisasa,
necə deyərlər, görə-görə gəlmişəm.
- Dövlət Proqramında tələbələrin seçim prosesini necə
qiymətləndirirsiniz?
- Azərbaycan gənclərinin xarici ölkələrdə təhsili üzrə
Dövlət Proqramı çox uğurlu layihədir. Biz gənclərə belə
bir imkan yaratdığına görə ölkə rəhbərliyinə
minnətdarlıq edirik. Seçim prosesində iştirak etmək
üçün sənədlərimi hazırlayaraq Təhsil Nazirliyinə təqdim
etdim və mənə müsabiqənin keçirilmə vaxtını xəbər
verdilər. Bu proses mənim üçün çox rahat keçdi. Müsabiqə
yüksək səviyyədə təşkil olunmuşdu. Müsahibə mərhələsi
yüksək ixtisaslı 3 nəfər mütəxəssisin iştirakı ilə
ingilis dilində keçdi. İlk dəfə işirak etdiyim
müsabiqədən təəssüratım çox böyük idi. Müsahibə vaxtı
bizə ixtisasımız və gələcək planlarımızla bağlı suallar
verildi və biz onları cavablandırdıq.
-Seçdiyiniz ixtisas prioritet sahələrdəndir...
- Dəniz texnologiyaları və mühəndisliyi burada çox
güclüdür. Britaniyada gəmi mühəndisliyi ixtisası verən 3
universitet var ki, onlardan biri Nyukasldır. Ölkənin
ən məşhur gəmi mühəndisləri Nyukal Universitetində
təhsil alıblar. Qeyd edim ki, gəmi mühəndisliyi
sahəsində ən məşhur kəşflər də Nyukasl Universitetində
əldə olunub. Xüsusən də gəmi mühərrikləri sahəsində ən
əhəmiyyətli ixtiralar bu universitetin alimlərinə
məxsusdur. Alimlər gənc olmalarına baxmayaraq, bu sahədə
artıq nüfuz sahibidirlər.
- Dərsləriniz necə keçir?
- Dərslərimiz maraqlıdır. Demək olar ki, bütün vaxtımı
ixtisasla bağlı fənlərin öyrənilməsinə həsr edirəm.
Yuxarı kurslarda dərs yükü daha da ağırlaşır. Hələlik
bir çətinliyimiz yoxdur. Boş vaxtlarımda əsasən
kompüterlə məşğul oluram. Asudə vaxtlarımda isə
yoldaşlarımla futbol oynamağı sevirəm. Türkiyədən,
Qazaxıstandan dostlarımız var. Onlarla görüşlərimiz
olur. Burada Qazaxıstandan olan tələbələrlə birlikdə
tez-tez futbol yarışları keçiririk.
- Nyukaslda azərbaycanlılar çoxdurmu? Bizim diaspor
təşkilatları ilə əlaqəniz varmı?
- Burada 30-a yaxın azərbaycanlı tələbə təhsil alır.
Bizim sıx əlaqələrimiz var. Biz tələbələr ASAİF-in
(Xaricdə Təhsil alan və Məzun olmuş Azərbaycanlı
Gənclərin Forumu) xətti ilə keçirilən bir sıra
tədbirlərdə fəal iştirak etməyə çalışırıq. Azərbaycan
həqiqətlərinin dünyaya çatdırılmasına xidmət edən bir
sıra aksiyaların iştirakçısıyam. Biz özümüz də bir sıra
tədbirlər keçiririk. Ötən il Xocalı soyqırımının
ildönümünə həsr olunmuş tədbirdə iştirak etmək üçün
Nyukasldan Londona yollandıq. Gələn ilin fevralında da
Londonda Xocalı soyqırımına həsr olunmuş tədbir
keçirməyi nəzərdə tutmuşuq. Burada istər Dövlət Proqramı
çərçivəsində, istərsə də müstəqil surətdə təhsil
alan tələbələrimiz, eləcə də digər soydaşlarmız bu
tədbirlərdə fəal olmağa çalışırlar. Hesab edirəm ki,
Azərbaycanı tanıtmaq bizim üçün çox əhəmiyyətlidir.
Bizim mənəvi borcumuzdur.
- Bu aksiyalar yerli əhali tərəfindən necə qarşılanır?
-Tam normal və maraqla, deyərdim. Bu tədbirlərdə
çıxışlarımız olur. Biz tələbələr Azərbaycanın ədalətli
mövqeyini, ölkəmiz barədə əsl həqiqətləri dünya
ictimaiyyətinə çatdıra bilirik. Yerli əhali arasında
məlumatlandırma işi aparılır. Biz üzümüzə gələn ildə
də Azərbaycanla bağlı bir sıra mədəni-kütləvi tədbirlər
keçirməyi nəzərdə tutmuşuq.
- Nyukasl Universitetində imtahan sessiyası necə
təşkil olunur?
- İlk növbədə, onu deyim ki, imtahanın keçirilmə vaxtı
əvvəlcədən məlumdur. İnternet vasitəsi ilə hər bir
tələbəyə imtahanın keçiriləcəyi yer, gün barədə
bildiriş göndərilir. Hər bir tələbəyə ayrıca yer
təyin olunur. İmtahan günü tələbə auditoriyada onun üçün
ayrılmış yerdə oturaraq yazılı imtahan verir. Tələbə
bütün imtahan materialları və tapşırıqları ilə
əvvəlcədən tanış olur. İmtahan prosesinin gedişinə
nəzarət çox güclüdür. Proses zamanı tələbələrin
əvvəldən tanımadıqları nəzarətçilərə yaxınlaşması,
onlardan nəsə soruşması tamamilə qeyri-mümkündür.
İmtahandan əvvəl tələbə mənimsəyə bilmədiyi hər hansı
dərs və ya mövzu ilə bağlı sorğu ilə müəlliminə
müraciət edə, ondan məsləhət ala bilər. Bu işdə
müəllimlərimiz bizə qarşı çox diqqətlidirlər və
problemli məsələlərdə kömək etməyə çalışırlar. Bütün bu
faktorlar imtahan prosesini çox yüksək səviyyədə başa
vurmağımıza səbəb olur.
- Universitetdəki nizam-intizam barədə nə deyə
bilərdiniz?
- Nyukasl Universitetində nizam-intizam məsələsi çox
ciddi səviyyədə qoyulub. Dərsə 10 dəqiqədən artıq
gecikmək qəti qadağandır. Tələbəni artıq dərsə
buraxmırlar. Hər bir tələbənin dərsdə neçə faiz
iştirakına dair göstərici var. Əgər dərsdə iştirak faizi
1 faizdən azdırsa (məsələn, 0,8 faiz), onda növbəti
dəfə tələbənin ölkəyə gəlişi zamanı çox ciddi
çətinliklər baş verə bilər. Tələbə dövlət sərhəd-keçid
məntəqəsində "Dərsə niyə getmirsən" kimi çoxsaylı
suallar qarşısında çaşbaş qala bilər. Tələbəyə
xəbərdarlıq edilir ki, onun dərsə davamiyyət faizi
olduqca aşağıdır, ehtiyatlı olmalıdır.
- Yaşadığınız şəhər barədə...
- Əsası 1834-cü ildə qoyulmuş Nyukasl Universitetində 20
minə yaxın tələbə təhsil alır. Bu universitet dünya
universitetlərinin reytinq cədvəlində təmsil olunur.
Nyukasl ölkənin şimalında yerləşir. Bu şəhərə Londondan
qatarla 3 saata getmək olar. Əhalisinin sayı 200 min
nəfərdir. Biz şəhər mərkəzində yaşayırıq. Nyukasl həm
modern, həm də klassikanı özündə təcəssüm etdirən,
olduqca sakit bir şəhərdir. Bu şəhərdə qayda-qanunları
çox sevirlər. Nyukasl çox təmiz şəhərdir.
- Sizin üçün Böyük Britaniyaya adaptasiya necə keçdi,
hər halda, yad və olduqca mühafizəkar qayda-qanunların
hökm sürdüyü bir ölkə...
- Bu ölkəyə gedənlərin ən böyük çətinliyi vətənləri və
doğmaları üçün darıxmalarıdır. Əsas məsələ
universitetdə xarici tələbələrin adaptasiyası
istiqamətində müəyyən olunmuş sistemi tapmaqdır. Bu
sistemi tapdıqdan sonra universitetdə tam sərbəst
hərəkət etmək, zəngin kitabxanadan yararlanmaq,
məşğələlərdə iştirak mümkündür. Oxuduğun təhsil
ocağının, universitetin mövcud qayda-qanunlarına əməl
etməlisin. Özünü bu qanunlara uyğun aparmağı öyrənməli,
öz yerini bilməlisən. İlk vaxtlardan universitetə yeni
qəbul olunmuş tələbələrə özlərini necə aparmaları barədə
broşürlər paylanılır, onlara özlərini universitetdə
rahat hiss etmələri üçün lazımi köməklik göstərilir.
Tələbələrə müəyyən problemli situasiyalardan neçə
çıxmalarına dair tövsiyə məzmunlu materiallar
verilir.
- Gələcək planlarınız barədə danışaq...
- İlk növbədə, təhsilimi başa vuraraq vətənə dönmək,
Azərbaycana bu sahədə xidmət göstərmək ən böyük
arzumdur. Hesab edirəm ki, seçdiyin ixtisasa mükəmməl
yiyələnmək üçün onun bütün inkişaf mərhələlərini
dərindən bilməlisən. Bu elə bir peşədir ki, burada əmək
fəaliyyətinə fəhləlikdən başlamalısan. Mən bu sahədə
praktik təcrübə toplamaq və yalnız bundan sonra magistr
təhsili almaq niyyətindəyəm. Bu çox vacib, eyni
zamanda tam öyrənilməmiş sahədir. Bu sahənin Azərbaycan
üçün önəmli olduğunu düşünürəm. Sonda mən bütün
xalqımızı qarşıdan gələn 31 dekabr - Dünya
Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü və Yeni il bayramı
münasibətilə təbrik etmək istərdim.
- Biz də sizi, xaricdə təhsil alan bütün tələbələrimizi
qarşıdan gələn bayramlar münasibətilə ürəkdən təbrik
edir, həyat yollarında və təhsil karyeranızda uğurlar
arzulayırıq!
Oruc MUSTAFAYEV,
"Azərbaycan müəllimi" |
