|
Bakı Dövlət Universiteti Azərbaycan xalqının milli
sərvəti, milli iftixarıdır.
Heydər ƏLİYEV
 Azərbaycan
xalqının, Azərbaycan Respublikasının milli sərvəti,
milli iftixarı (Heydər Əliyev) olan Bakı Dövlət
Universitetinin 95 yaşı tamam olur. Azərbaycan Xalq
Cümhuriyyətinin yadigarı olan Bakı Dövlət Universiteti
olduqca böyük keşməkeşli, daşlı-kəsəkli bir yol keçmiş,
hər cür çətinliklərə baxmayaraq öz müqəddəs amalına
doğru irəliləmiş, Azərbaycan elminin, təhsilinin,
mədəniyyətinin yolunu işıqlandırmış, öz
elmi-intellektual potensialı ilə ölkəmizdən çox-çox
uzaqlarda da tanınmış, böyük beynəlxalq nüfuz
qazanmışdır.
1919-cu il sentyabr ayının 1-də Azərbaycan Xalq
Cümhuriyyətinin Parlamenti uzun və çətin müzakirələrdən
sonra Bakı Dövlət Universitetinin təsis edilməsi
haqqında qanun qəbul etdi. Bu qərarı səbirsizliklə
gözləyən universitetin ilk rektoru V.İ.Razumovski
yazırdı: "Azərbaycan öz maarif ocağını yaratdı. Türk
xalqının tarixinə yeni parlaq səhifə yazıldı. Avropa ilə
Asiyanın qovşağında yeni məşəl yandı. Bu böyük tarixi
hadisənin şahidləri kimi biz özümüzü olduqca xoşbəxt
hiss edə bilərik". Bu xeyirxah rus aliminin dediklərində
böyük həqiqət və uzaqgörənlik var idi. Universitetin
yaranması bütün Şərqdə mühüm hadisə olmaqla, Azərbaycan
xalqının mədəni həyatında parlaq səhifənin başlanğıcı
kimi onun gələcək inkişafının əsas amili idi.
Bakı Dövlət Universitetinə, onun xalqımız, dövlətimiz
qarşısında xidmətlərinə yüksək qiymət verən,
universitetin dünyaşöhrətli məzunu, ulu öndər Heydər
Əliyev universitetin açılması haqqında yazır: "Əsrin
əvvəllərindən bu günə kimi Azərbaycan elminə və
maarifinə çıraq tutan universitetimizin yaradılması
xalqımızın tarixində ən əlamətdar hadisədir."
1919-cu ilin sentyabrında 4 fakültəsi: Şərq şöbəsi olan
tarix-filologiya fakültəsi, fizika-riyaziyyat fakültəsi,
hüquq fakültəsi və tibb fakültəsi olan Bakı Dövlət
Universiteti fəaliyyətə başladı. 1919-cu il noyabrın
15-i universitetdə ilk dərs günü elan edildi.
Azərbaycan hökuməti 20-ci illərdə respublikada xalq
maarifinin olduqca acınacaqlı vəziyyətdə olmasını, milli
kadrların çatışmamasını nəzərə alaraq milli kadrların
yetişdirilməsinə xüsusi diqqət yetirirdi. O dövrdə Bakı
Dövlət Universiteti milli kadrlar hazırlayan yeganə ali
məktəb olduğundan onun inkişaf etdirilməsi,
maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi, tələbə
kontingentinin artırılması, tədrisin təşkilinin daha da
təkmilləşdirilməsi ön plana çəkilmişdi. Xüsusilə
xalqımızın görkəmli ziyalıları universitetin
milliləşdirilməsini, tələbə və müəllim kadrları
içərisində azərbaycanlıların sayının artırılmasını
zəruri hesab edirdilər. Artıq 20-ci illərin əvvəllərində
universitet yeni bina ilə təmin edilmiş, tədrisin
təşkili üçün auditoriya fondu genişlənmişdi. 1920-ci
ildə universitetin elmi kitabxanası fəaliyyətə başlamış,
zəngin kitabxana fondu yaradılmışdı.
1922-ci ildə SSRİ yaradıldıqdan dərhal sonra Bakı Dövlət
Universitetinin adı dəyişdirilərək Azərbaycan Dövlət
Universiteti adlandırıldı. 1924-cü ildə V.İ.Leninin
vəfatından sonra onun adını əbədiləşdirmək məqsədilə
yenidən Azərbaycan Dövlət Universitetinin adı
dəyişdirilərək V.İ.Lenin adına Azərbaycan Dövlət
Universiteti adlandırıldı.
20-ci illərdə universitetin həyatında baş verən
diqqətəlayiq hadisələrdən biri də tədrisin tədricən
Azərbaycan dilinə keçməsi olmuşdur. Azərbaycan dilində
tədrisin aparılması, hər şeydən əvvəl, Azərbaycan
dilində dərs deyə biləcək milli kadrlarla əlaqədar idi.
Belə kadrların olmaması bu sahədə böyük çətinliklər
yaratmışdı. Ancaq demək olar ki, fədakar universitet
kollektivi və Azərbaycan hökuməti bu işin öhdəsindən
gələ bildi. Böyük çətinliklə olsa da Azərbaycan dilində
dərs deyən milli kadrlar korpusu formalaşdı.
1920-ci ildən humanitar fakültələrdə qismən, təbiət
fakültələrində isə 1922-ci ildən Azərbaycan dilində
mühazirələr oxunmağa başlandı. Dövlət dilində dərslərin
aparılması mühüm mədəni hadisə olmaqla bərabər həm də
siyasi hadisə idi.
20-ci illərdə universitet respublikada sürətli inkişaf
edən elm, təhsil, mədəniyyət və xalq təsərrüfatının
böyük sahələrini yüksək ixtisaslı mütəxəssis kadrlarla
təmin etməli idi. Bu mühüm dövlət vəzifəsini həyata
keçirmək üçün universitet yeni-yeni ixtisaslar açmağa,
tələbə qəbulunu ilbəil atırmağa müvəffəq oldu.
Rəqəmlərə diqqət yetirək: Əgər 1919/1920-ci tədris
ilində universitetə 1094 tələbə qəbul edilmişdisə,
1928-1929-cu illərdə qəbul edilən tələbələrin sayı 1925
nəfərə çatmışdı. 1922-ci ildə universitetin tibb
fakültəsində ilk buraxılış oldu. Tibb fakültəsini 30
nəfər bitirdi.
Demək olar ki, universitet çətinliklə də olsa özünün
şərəfli ilk on illiyini böyük müvəffəqiyyətlə başa
vurdu. Respublikamız üçün 1154 nəfər yüksək ixtisaslı
kadr hazırlamağa müvəffəq oldu.
20-ci illərdə Bakı Dövlət Universiteti ölkəmizdə milli
şüurun, milli özünüdərkin, milli ideologiyanın
formalaşmasında soy-kökümüzə, tarixi, milli
ənənələrimizə qayıtmaq, milli-mənəvi dəyərlərimizi
qoruyub saxlamaq, daha da inkişaf etdirmək işinə böyük
töhfələr vermiş, milli kadrların yetişdirilməsində
əvəzsiz xidmətlər göstərmişdir. Bakı Dövlət
Universitetinin yetirmələri olan milli kadrlar,
respublika təhsilinin, maarifinin, elm və mədəniyyətin
bütün sahələrinin milli bünövrə üzərində formalaşmasının
əsasını qoymuş, elm, təhsil, mədəniyyət və demək olar
ki, xalq təsərrüfatının bütün sahələri üçün yüksək
ixtisaslı kadr hazırlığının məbədgahı olmuşdur.
Elm, təhsil və mədəniyyətimizin ilk atributları, forma
və metodları Bakı Dövlət Universitetində yaradılmış,
formalaşmış, təkmilləşmiş və bütün respublika miqyasında
geniş yayılmışdır.
Hər şeyin ilki, hər bir işin birincisi olmaq, əsasını
qoymaq, bünövrə qurmaq, dünyanın görkəmli mütəxəssisləri
tərəfindən yüksək qiymətləndirilmişdir. Bu baxımdan
Azərbaycanın ilk ali məktəbi, elm, təhsil və mədəniyyət
məbədgahı olan Bakı Dövlət Universitetinin üzərinə
olduqca çətin, məsuliyyətli və şərəfli bir vəzifə
düşmüşdür. Bakı Dövlət Universiteti özünün 95 illik bir
fəaliyyəti dövründə bu vəzifələrin öhdəsindən şərəflə
gəlmiş, elmimizin, təhsilimizin və mədəniyyətimizin
yolunu işıqlandırmış, həmişə birinciliyi əlində saxlaya
bilmiş, respublikamızda elmə, təhsilə və mədəniyyətə
yeni ideyalar, nəzəriyyələr, elmi kəşflər, ixtiralar
vermiş, elmin və təhsilin olduqca səmərəli idarəçilik
ənənələrini və inkişaf istiqamətlərini yaratmağa
müvəffəq olmuşdur.
20-ci illərdə respublikamızda milli kadrların
hazırlanmasında mühüm xidmətləri olan Bakı Dövlət
Universiteti elmin, mədəniyyətin, təhsil sisteminin
təşkilati məsələlərinə, ali məktəbin atributlarının
yaranmasına, təhsil sisteminin forma və metodlarının
müəyyənləşdirilməsinə də xüsusi töhfələr vermişdir.
1920-ci ildə ali məktəblərdə təhsil sisteminin və elmin
əsası olan kafedralar, tədris və elmi laboratoriyalar,
ilk fənn kabinetləri yaradılmışdır. 20-ci illərdə
həmçinin Bakı Dövlət Universitetində universitet elminin
əsası qoyulmuş ilk elmi tədqiqat mərkəzləri, elmi
cəmiyyətlər, elmi birliklər yaranmış, 1929-cu ildə ilk
aspirantura açılmışdır. Universitet həmçinin ilk elmi
əsərlərin, elmi topluların müəllifi kimi çıxış etmiş,
ilk dəfə olaraq 1921-ci ildə universitet xəbərlərində
ayrı-ayrı fakültələrin elmi əsərlərini nəşr etməyə
başlamışdır.
Beləliklə, 20-ci illərin axırında Bakı Dövlət
Universiteti böyük elmi potensiala malik yüksək
ixtisaslı kadr hazırlayan təhsil və elm məbədgahına
çevrilmiş, Azərbaycan təhsilinin, elminin,
mədəniyyətinin inkişafında həlledici rol oynamağa
başlamışdı. Məhz buna görədir ki, universitetin 10 illik
yubileyinin qeyd olunması haqqında qərar qəbul
olunmuşdur. Yubiley 1930-cu il yanvarın 12-də Bakı Opera
və Balet Teatrında keçirildi. Təntənəli yubiley
iclasında Azərbaycan Dövlət Universitetinin on il
müddətində respublikanın təhsil, elm və mədəni həyatında
böyük xidmətləri qeyd edildi. Xüsusilə yüksək ixtisaslı
mütəxəssis kadrların hazırlanmasında əldə etdiyi
nailiyyətlər haqqında məruzələr dinlənildi.
Universitetin bir çox əməkdaşları yüksək dövlət
mükafatlarına layiq görüldü.
Ancaq çox təəssüflə qeyd etmək lazımdır ki, Avropa və
Asiyanın qovşağında məşəl kimi yanan bu elm və təhsil
məbədgahı öz inkişafının çiçəkləndiyi dövrdə Moskvanın
göstərişi ilə 1930-cu il iyunun 19-da Azərbaycan Xalq
Komissarları Sovetinin qərarı ilə fəaliyyəti
dayandırıldı, onun fakültələri ayrı-ayrı institutlara
çevrildi. Onun əmlakı və 100 min nüsxədən artıq kitab
fondu olan kitabxanası yeni yaradılan institutlar
arasında bölüşdürüldü. 1934-cü ildə universitet yenidən
bərpa edildi.
Artıq 1935-ci ildə universitetdə 13 kafedrası olan 4
fakültə fəaliyyət göstərirdi. Universitetin inkişafına
xüsusi diqqət yetirildiyindən 30-cu illərdə
universitetin həyatında yeni mərhələ başlandı. Onun
fakültələrinin, tələbə kontingentinin və
professor-müəllim heyətinin sayı durmadan artmağa
başladı. Universitetin elmi potensialı əsaslı surətdə
gücləndi.
Artıq son beş ildə universitetdə 500-ə yaxın yüksək
ixtisaslı kadr hazırlanmışdı. 1939-cu ildə universitetdə
300-ə yaxın professor-müəllim heyəti fəaliyyət
göstərirdi ki, bunlardan da 17 nəfəri elmlər doktoru, 54
nəfəri elmlər namizədi, dosent idi.
Bakı Dövlət Universiteti Böyük Vətən müharibəsi
illərində də olduqca böyük çətinliklərə baxmayaraq
respublikada aparılan təhsil islahatlarının başında
durmuş, universitetdə birləşən ali məktəblərin işini
tənzimləmiş, kadr hazırlığını davam etdirmiş, 4 ildə 719
nəfər yüksək ixtisaslı kadr hazırlaya bilmişdi. Müharibə
illərində hər cür çətinliyə baxmayaraq universitet elmi
kadrların hazırlanmasını ön plana çəkmiş, aspirant
hazırlığını davam etdirmişdir. 1941-1945-ci illərdə 211
aspirant öz təhsilini başa vuraraq namizədlik
dissertasiyaları müdafiə etmişdir.
1941-1945-ci illərdə universitetin elmi şurasında 13
doktorluq və 118 namizədlik dissertasiyası müdafiə
edilmişdi. Müharibə illərinin axırlarında universitetin
kadr potensialı xeyli güclənmişdi. 1945-ci ildə
universitetdə professor-müəllim heyətinin sayı 331-ə
çatmışdı ki, bunların da 29 nəfəri elmlər doktoru,
professor, 107 nəfəri elmlər namizədi, dosent, 195
nəfəri isə müəllim idi.
Müharibədən sonrakı illərdə respublika hökuməti
universitetdə yeni fakültələrin, laboratoriyaların, yeni
ixtisasların açılmasına xüsusi diqqət yetirirdi.
1946-1947-ci tədris ilində universitetdə 8 fakültə -
fizika-riyaziyyat, kimya, biologiya, geoloji-coğrafiya,
filologiya, tarix, hüquq, şərqşünaslıq fakültələri
fəaliyyət göstərirdi. 1945-1947-ci illərdə təkcə
filologiya fakültəsinin yanında jurnalistika,
incəsənətşünaslıq, məntiq-psixologiya və kitabxanaçılıq
şöbələri yaradılmışdı.
50-60-cı illərdə universitetin elmi və tədris həyatında
böyük inkişaf baş vermişdir. Artıq 60-cı illərin
axırında universitetdə 12 fakültə fəaliyyət göstərirdi.
Son illərdə 4 yeni fakültə: şərqşünaslıq,
kitabxanaçılıq, jurnalistika və xarici tələbələr
fakültəsi açılmışdı.
Azərbaycanın müasir tarixinə dönüş mərhələsi kimi daxil
olan 70-80-ci illər Bakı Dövlət Universitetinin
həyatında da əlamətdar illər olmuşdur.
1969-cu ildə ulu öndər Heydər Əliyevin siyasi
hakimiyyətə gəlişi ilə Azərbaycan özünün həqiqi inkişaf
yolunu tapdı. 60-cı illərdə baş verən sosial-iqtisadi
böhran aradan qaldırıldı. Bu dövrdə respublika ali
məktəblərinin bayraqdarı olan Bakı Dövlət Universiteti
Heydər Əliyevin qayğısı sayəsində böyük uğurlar əldə
etdi. 1969-cu ildə universitetin 50 illik yubileyi böyük
təntənə ilə dövlət səviyyəsində keçirildi. Yubiley
iclasında yubiley komissiyasının sədri kimi Heydər
Əliyev çıxış etdi. Bu tarixi çıxış universitetin
həyatında çox əlamətdar hadisə kimi qiymətləndirildi.
Çünki universitetin yarım əsrlik yubileyində onun dünya
şöhrətli məzunu Heydər Əliyevin çıxış etməsi çoxminli
universitet kollektivinin böyük fəxri və iftixarı idi.
Heydər Əliyevin indiyə qədər mövcud ənənələrin əksinə
olaraq Azərbaycan dilində çıxış etməsi xalqımız
tərəfindən böyük ruh yüksəkliyi ilə qarşılanmaqla milli
şüurun formalaşmasına, Azərbaycan dilinin statusunun
möhkəmlənməsinə əhəmiyyətli təsir göstərdi. Heydər
Əliyev bu parlaq nitqində universitetin 50 illik inkişaf
və tərəqqi yolunu yüksək qiymətləndirərək deyirdi: "Bu
gün Azərbaycan Dövlət Universitetinin keçdiyi yarım
əsrlik yola yekun vurarkən tam əsasla deyə bilərik ki,
yubilyar bu böyük ada layiq olduğunu özünün bütün
fəaliyyəti ilə sübut etmişdir".
Universitetin tarixində yeni mərhələ - Heydər Əliyevin
mərhələsi kimi qiymətləndirilən 70-80-ci illərdə Bakı
Dövlət Universitetinin maddi-texniki bazası
möhkəmləndirilmiş, yeni tədris korpusları tikilmiş, yeni
avadanlıqla təmin edilmiş, yeni fakültələr, yeni
ixtisaslar açılmış, universitet elmi böyük inkişaf
yoluna qədəm qoymuşdu. Məhz bu illərdə universitetin
tələbə kontingentinin sürətlə artımında böyük tərəqqi
əldə edilmiş, tələbələrin sayı 13425 nəfərə çatmışdı.
70-80-ci illərdə universitetin əldə etdiyi ən böyük
nailiyyət universitet təhsilinin və elminin əsas aparıcı
qüvvəsi olan kadr potensialının daha da möhkəmlənməsi
olmuşdur. Rəqəmlərə diqqət yetirək: 1970/71-ci tədris
ilində universitetdə 710 nəfər professor-müəllim heyəti
fəaliyyət göstərirdi. Bunların 56 nəfəri professor, 223
nəfəri dosent, 240 nəfəri baş müəllim, 191 nəfəri
müəllim idi. 1988/89-cu dərs ilində professor-müəllim
heyətinin sayı 1137-yə, professorların sayı 170,
dosentlərin sayı 442, baş müəllimlərin sayı 342,
müəllimlərin sayı 198 nəfərə çatmışdı. Yəni on ildə
müəllimlərin sayı 427 nəfər, professorların sayı 114
nəfər, dosentlərin sayı 219 nəfər, baş müəllimlərin sayı
102 nəfər, müəllimlərin sayı 7 nəfər artmışdı.
Beləliklə, yuxarıdakı rəqəmlər bir daha təsdiq edir ki,
70-80-ci illər universitetin tarixində Heydər Əliyev
mərhələsinin təntənəsi illəri olmuşdur.
Bakı Dövlət Universitetinin 95 il müddətində əldə etmiş
olduğu böyük tarixi nailiyyətlərdə universitetə 95 ildə
rəhbərlik etmiş, böyük vətəndaş, görkəmli elm və təhsil
təşkilatçıları, elm və təhsil xadimləri olan rektorların
böyük xidməti danılmazdır. Universitetin 95 illik
yubileyinin qeyd edildiyi bu bayram günlərində onların
adlarını böyük minnətdarlıq hissi ilə yad etmək yerinə
düşərdi. Bakı Dövlət Universitetinin fəaliyyət
göstərdiyi 95 ildə ona 24 rektor rəhbərlik etmişdir.
Bütün dünyada klassik universitet rektoru olmaq ən
şərəfli vəzifə hesab edilmiş, dünyanın qabaqcıl
ölkələrində rektor vəzifəsinə ən böyük yaradıcı alimlər,
böyük nüfuz sahibləri, elm və təhsil təşkilatçıları,
cəmiyyət tərəfindən qəbul edilən, xalq tərəfindən
tanınan ziyalılar başçılıq etmişlər. Ötən əsrin 20-80-ci
illərində Bakı Dövlət Univeristetinə V.L.Razumovski,
T.A.Şahbazi, Ə.M.Əliyev, A.İ.Qarayev, C.Z.Hacıyev,
Y.H.Məmmədəliyev, Ş.F.Mehdiyev, M.S.Əliyev,
F.M.Bağırzadə, M.N.Ələsgərov, Y.C.Məmmədov, C.B.Quliyev,
M.G.Qasımov və başqaları rəhbərlik etmişlər. Dünyasını
dəyişmiş, ancaq qəlblərdə yaşayan bu böyük tarixi
şəxsiyyətlərə Allahdan rəhmət diləyir və onların
müqəddəs ruhları qarşısında baş əyirəm. Universitetə son
zamanlar rəhbərlik edən professor M.C.Mərdanov və
akademik A.M.Məhərrəmovun böyük təşkilatçılıq fəaliyyəti
universitet kollektivi tərəfindən yüksək
qiymətləndirilir.
Bakı Dövlət Universiteti 95 il müddətində elm, texnika,
iqtisadiyyat, mədəniyyət və xalq təsərrüfatının müxtəlif
sahələri üzrə 130 mindən artıq yüksək ixtisaslı kadr
hazırlamışdır. Böyük iftixar hissi ilə demək olar ki,
universitetin hazırladığı kadrlar təkcə ölkəmizdə deyil,
dünyanın bir çox ölkələrində müvəffəqiyyətlə fəaliyyət
göstərirlər.
Bakı Dövlət Universitetinin çoxminli kollektivi böyük
iftixar hissi ilə fəxr edir ki, görkəmli dövlət xadimi,
Azərbaycan milli dövlətçiliyinin xilaskarı, müstəqil
Azərbaycan Respublikasının memarı, xalqımızın ümummilli
lideri Heydər Əliyev Bakı Dövlət Universitetinin
dünyaşöhrətli məzunudur.
Ulu öndər universitetin məzunu olması ilə fəxr etdiyini
dəfələrlə bildirmiş və universitetə, onun xalqımız
qarşısında göstərdiyi böyük xidmətlərə yüksək qiymət
vermişdir. O demişdir: "Bakı Dövlət Universitetinin 80
illik fəaliyyəti dövründə Azərbaycan həyatının bütün
sahələrinə güclü təsir edərək xalqımız qarşısında
əvəzsiz xidmətlər göstərmişdir. Əslində
universitetimizin tarixi Azərbaycan təhsilinin və
mədəniyyətinin inkişafı tarixidir". Ulu öndərin Bakı
Dövlət Universitetinə verdiyi bu qiymət universitetin
çoxminli kollektivinin fədakar əməyinə verilən yüksək
qiymətdir.
Bakı Dövlət Universiteti respublikamızın ilk elm və
təhsil ocağı olduğundan hər cür çətinliyə baxmayaraq,
respublikamızda elm və təhsilin inkişafına böyük
töhfələr vermiş, ilk milli kadrların yetişdirilməsinin
əsas bazası rolunu oynamış, ali təhsil sisteminin
yaradılmasını təmin etmiş, ali məktəb şəbəkəsinin
formalaşmasında yaxından iştirak etmişdir. Bilavasitə
BDU-nun köməyi və iştirakı ilə Azərbaycanda onlarla ali
məktəb yaranmışdır.
Bakı Dövlət Universiteti həmçinin respublikada elmi,
elmi-tədqiqat müəssisələrinin formalaşmasında yaxından
iştirak etmişdir. Azərbaycanın ilk milli alimlər
nəslinin yetişməsində mühüm rol oynayan Bakı Dövlət
Universiteti Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının
yaranmasında elmi baza rolunu oynamışdır. Akademiya
universitet alimlərinin bazasında yaradılmışdır.
Bakı Dövlət Universitetinin 95 ildə keçdiyi yolun əsas,
olduqca mühüm mərhələsi Azərbaycan Respublikasının öz
dövlət müstəqilliyini bərpa etdikdən sonrakı mərhələdir.
Məhz bu mərhələdə universitet tarixində böyük izlər
qoymuş, Azərbaycan təhsili sistemində mühüm islahatlar
aparılmış, universitet təhsili və elmi beynəlxalq
arenaya çıxmağa, beynəlxalq standartlara cavab verən
bir mərhələyə yüksəltməyə müvəffəq olmuşdur. Bu
mərhələdən danışarkən universitetin son illərdəki
fəaliyyəti "intibah dövrü, böyük müvəffəqiyyətlər dövrü",
böyük axtarışlar dövrü kimi də nəzər-diqqəti cəlb edir.
Son illərdə BDU elm və tədris sahəsində qazandığı mühüm
nailiyyətlərinə görə dünyanın qabaqcıl ali təhsil
ocaqları arasında özünəməxsus yer tutmuşdur. Hazırda
BDU-da 18 mindən artıq tələbə təhsil alır, 17 fakültə,
125 kafedra, 2 elmi-tədqiqat institutu, 4 elmi-tədqiqat
mərkəzi, 20 elmi-tədqiqat laboratoriyası fəaliyyət
göstərir. Universitetin strukturuna daxil olan bu elmi
qurumlarda 3 min nəfərə yaxın əməkdaş, kafedralarda 300
nəfərdən artıq elmlər doktoru, professor, 900 nəfərdən
artıq fəlsəfə doktoru, dosent çalışır. Onlar müasir
elmin nailiyyətlərindən istifadə etməklə universitet
elminə öz töhfələrini verirlər.
Mən bu müvəffəqiyyətlərin əldə edilməsində,
universitetin bir qocaman professoru kimi universitetə
son 15 ildə başçılıq etmiş akademik, Milli Məclisin
deputatı Abel Məhərrəmovun böyük əməyini qeyd etmək
istərdim.
1999-cu ildə ulu öndər Heydər Əliyev Abel Məhərrəmovu
universitetin rektoru vəzifəsinə təyin etdi. Abel
Məhərrəmovun rektor kimi yaradıcı fəaliyyəti bu
təyinatın olduqca uğurlu olduğunu təsdiq etdi. Abel
Məhərrəmov rektor təyin edildiyi ilk gündən bütün bilik
və bacarığını, daxili enerjisini və potensial
imkanlarını doğma universitetin tərəqqisinə, təhsil
sisteminin yüksəldilməsinə və təkmilləşdirilməsinə
istiqamətləndirdi, bu təhsil ocağını beynəlxalq
standartlara cavab verən dünya universitetləri sırasına
çıxara bildi. Abel Məhərrəmov sözün əsl mənasında
çoxsaylı universitet kollektivini vahid bir orqanizm
kimi hərəkətə gətirdi. Bütün professor-müəllim heyətini
bir nəfər kimi universitetin tədris metodiki və
elmi-tədqiqat işinə cəlb etməyə nail oldu. Müstəqillik
illərində elm və təhsil sahəsində başlanan islahatların
başa çatdırılmasında, yeni yaradıcılıq zirvələrinin əldə
edilməsində, universitetdə böyük quruculuq işlərinin
aparılmasında, universitet kollektivi tərəfindən "qurucu
rektor" kimi qəbul edilən Abel Məhərrəmovun gördüyü
işlər təqdirəlayiqdir. Son illərdə akademik Abel
Məhərrəmovun düzgün və məqsədyönlü rəhbərliyi sayəsində
BDU-nun maddi-texniki bazası möhkəmlənmiş, universitet
binaları əsaslı təmir edilmiş, geniş universitet
şəhərciyi, böyük idman korpusu tikilmiş, universitetin
yeni tədris korpusu istifadəyə verilmişdir.
Tədris prosesində aparılan islahatlar, Bolonya prosesinə
keçid, tədris prosesinin daha da təkmilləşməsinə,
keyfiyyətinin yüksəlməsinə, tədris prosesində kompüter
texnologiyalarından istifadə edilməsinə, yeni dərslik və
dərs vəsaitlərinin yaradılmasına geniş şərait
yaradılmışdır.
Universitet elminin inkişafı sahəsində də mühüm işlər
görülmüş, kafedraların elmi fəaliyyəti güclənmiş,
elmi-tədqiqat planları müasir dövrün tələblərinə
uyğunlaşdırılmış, yeni elmi-tədqiqat laboratoriyaları
yaradılmış, onlar müasir avadanlıqla, cihazlarla təchiz
edilmişdir. Yeni elmi layihələrin işlənməsi universitet
elminin daha da yüksəlməsinə, beynəlxalq arenaya
çıxmasına səbəb olmuşdur. Universitetin son illərdə əldə
etdiyi bu böyük nailiyyətləri yüksək qiymətləndirən
möhtərəm Prezidentimiz İlham Əliyev demişdir: "Bakı
Dövlət Universiteti Azərbaycanın aparıcı təhsil
ocağıdır. Burada çox güclü professor-müəllim heyəti
vardır və bütün dövrlərdə universitet Azərbaycanda
peşəkar kadrların hazırlanması işində çox böyük işlər
görmüşdür. Bu gün isə universitet inkişafının yeni
mərhələsini yaşayır".
Beləliklə, doğma universitetimiz öz tarixi 95 illik
keşməkeşli yolunu böyük qürurla keçərək Azərbaycan
xalqının elm və təhsil məbədgahına çevrilmişdir. Mən
universitetin məzunlarından və qocaman professorlarından
biri kimi hazırda öz inkişafının yeni mərhələsini
yaşayan bu doğma, əziz universitetimizə təhsilimizin və
elmimizin tərəqqisi naminə böyük uğurlar diləyirəm.
Doğma və əziz Bakı Dövlət Universiteti! Var ol, yaşa,
yarat, Ulu Tanrı köməyin olsun.
Abuzər XƏLƏFOV,
BDU-nun kitabxanaşünaslıq kafedrasının müdiri,
əməkdar elm xadimi, tarix elmləri doktoru, professor
|
