Tanınmış alim, pedaqoq, tarix elmləri doktoru,
professor, Azərbaycan Respublikası təhsil
nazirinin müavini, əməkdar müəllim İradə
Hüseynovanın "Qafqazın tarix ensiklopediyası"
kitabı bu günlərdə çapdan çıxmışdır.
Ensiklopediya
Qafqaz xalqlarının etno-siyasi, sosial-iqtisadi
və mədəni inkişafı kontekstində hazırlanmışdır.
Bu nəşr bütövlükdə cəmiyyətşünaslıq və
mədəniyyətşünaslıq materiallarından, Qafqaz
xalqlarının tarixi, mədəniyyəti, ənənələri,
iqtisadi inkişafı, məişəti, dünya baxışları,
mədəni irsi və folkloru ilə bağlı mühüm
tədqiqatları özündə cəmləşdirmişdir. Kitab dünya
geosiyasətində Qafqazın etno-tarixi rolunun
dərindən dərk edilməsinə yönəlmişdir. Kitabın
funksional strukturu və məzmunu Qafqaz
sosiumunun tarixi ümumiliyini və bənzərsiz
xüsusiyyətlərini konseptual mövqedən göstərməyə
imkan verir.
Bu ensiklopediya çox zəngin milli, siyasi,
mədəni və etnik xüsusiyyətlərə malik olan Qafqaz
xalqlarının tarixi inkişaf proseslərini kompleks
şəkildə öyrənmək üçün mühüm əhəmiyyətə malikdir.
Professor İradə Hüseynovanın bu əsəri Azərbaycan
Milli Elmlər Akademiyasının hesabatında mühüm
elmi nailiyyət kimi qeyd edilmişdir.
"Qafqazın tarix ensiklopediyası" müəllifin
çoxillik elmi araşdırmalarının məntiqi
nəticəsidir. M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət
Universiteti Bakı filialının rektoru, filologiya
elmləri doktoru, professor Nərgiz Paşayevanın
ensiklopediyaya yazdığı "Ön söz"də bu əsərə
yüksək qiymət verilmişdir: "Tarix elmləri
doktoru, professor İradə Hüseynovanın bu əsəri,
şübhəsiz, vaxtında yazılmış, ehtiyac duyulan
əsərdir. O, milli elmə, eləcə də dünya elminə
sanballı töhfədir və oxucuların böyük marağına
səbəb olacaqdır".
Milli ensiklopediyanın direktoru, akademik Tofiq
Nağıyevin fikrincə, "Qafqazın tarix
ensiklopediyası" son dərəcə qiymətli, nüfuzlu
tarixi mənbə, tarix elminin inkişafı yolunda
yeni uğurlu addımları təcəssüm etdirən stolüstü
kitabdır". Təcrübəli tədqiqatçı alim, professor
İradə Hüseynova Qafqaz xalqlarının təsərrüfat və
mədəni həyatında, onların sosial-iqtisadi
sistemində, dillərində, adətlərində,
ənənələrində tarixi inkişafın müxtəlif
dövrlərində baş vermiş dəyişiklikləri təhlil
etmişdir.
Qeyd etmək lazımdır ki, müəllif bu nəşrdə Qafqaz
regionunun bütün tarixi inkişaf dövrünü əhatə
edir. İstedadlı alim qədim tarixə geniş ekskurs
edərək, etnosların yaranması, onların qarşılıqlı
münasibətləri, qarşılıqlı təsiri,
mədəniyyətlərin bir-birinə nüfuz etməsi
problemlərinə toxunur, konkret tarixi faktlar və
hadisələr nümunəsində Qafqaz xalqlarının
çoxşaxəli həyatını işıqlandırır.
Yüksək milli, mənəvi-əxlaqi və ümumbəşəri
dəyərləri əsas tutan müəllif müasir mərhələdə
uğurlu daxili və xarici siyasət yeridən, dünya
səhnəsində mehriban qonşuluq, əməkdaşlıq və
tolerantlıq prinsiplərinə əsaslanaraq öz
münasibətlərini quran Azərbaycanın lider
mövqeyini şərtləndirmiş amilləri hərtərəfli və
dərindən təhlil edir. O, tamamilə haqlı olaraq
görkəmli dövlət xadimi və siyasi xadim,
xalqımızın ümummilli lideri Heydər Əliyevin
müstəqil Azərbaycan dövlətinin
yaradılmasında və möhkəmlənməsində müstəsna
rol oynadığını göstərir.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Heydər
Əliyevin kursunu ləyaqətlə davam etdirən İlham
Əliyevin ölçülüb-biçilmiş siyasəti və yorulmaz
fəaliyyəti sayəsində respublikamız dünyanın
inkişaf etmiş dövlətlərindən birinə
çevrilmişdir. Azərbaycan mühüm beynəlxalq və
regional inteqrasiya proseslərinin təşəbbüsçüsü
olmuş, təkcə öz xalqının deyil, bütövlükdə
regionun rifah səviyyəsinin artmasını təmin
etmişdir.
Ensiklopediyada Azərbaycanda mədəniyyətin,
elmin, təhsilin inkişafı üçün böyük səy göstərən
Mehriban xanım Əliyevanın rəhbərlik etdiyi
Heydər Əliyev Fondunun fəaliyyətinə mühüm yer
ayrılmışdır.
Ensiklopediyanın yuxarıda sadalanan
məziyyətləri, eləcə də burada təqdim edilmiş
dərin elmi araşdırmalar bu nəşrin əhəmiyyətini
təmin etmişdir. Bu sanballı əsər Qafqaz
xalqlarının daha da yaxınlaşmasına kömək
edəcəkdir: Regionun hər bir sakini bu əsərdə öz
vətəni - respublikası, vilayəti, rayonu, kəndi
haqqında, özünün soykökü, tarixi, mədəniyyəti,
sosial-iqtisadi quruluşu, adət-ənənələri,
fəlsəfi baxışları barədə tam məlumat əldə edəcək
və bütövlükdə, dünyagörüşünü genişləndirə
biləcəkdir.
Ensiklopediya tarix, mədəniyyət, etnoqrafiya,
geosiyasət, beynəlxalq və dövlətlərarası
münasibətlər məsələləri ilə məşğul olan alimlər,
müəllimlər, politoloqlar, mütəxəssislər,
magistrlər və tələbələr üçün, eləcə də geniş
oxucu auditoriyası üçün nəzərdə tutulmuşdur.
AzərTAc |