Naxçıvan Dövlət Universitetinin SİFE (Students İn Free Enterrrise - Tələbələr Azad Sahibkarlıq Fəaliyyətində) komandası, fəaliyyətinin ilk ilindən başlayaraq innovasiyalı təhsil proqramlarının inkişafı, azad sahibkarlıq fəaliyyətinin öyrədilməsi, sosial məqsədlərin reallaşdırılması istiqamətində tələbələrin vahid komanda kimi fəaliyyətinin koordinasiya edilməsində bir sıra uğurlar əldə etmişdir. Komanda bu yaxınlarda Amerika Birləşmiş Ştatlarının Los-Anceles şəhərində keçirilən dünya çempionatında iştirak etmiş, nəinki ölkəmizi, Cənubi Qafqazı müvəffəqiyyətlə təmsil etmişdir. Elə bu məqsədlə də komandanın rəhbəri, İqtisad fakültəsinin dekan müavini, iqtisad elmləri namizədi, dosent Müslüm Cabbarzadə ilə görüşüb ətraflı söhbət etdik.  

- Müslüm müəllim, istərdim ki, əvvəlcə SİFE təşkilatı barədə oxucularımıza məlumat verəsiniz.

- SİFE - ali təhsil müəssisələri və biznes strukturları arasında qlobal partnyorluq, əməkdaşlıq təşkilatıdır. Dünya universitetləri arasında belə əlaqələrin qurulması nəticəsində tələbə komandaları azad sahibkarlığın prinsiplərini öyrənir, öz ideyalarını praktikada tətbiq edir və əldə etdiyi bilikləri digərləri ilə bölüşür. SİFE təşkilatı 70-ci illərin ortalarında ABŞ-da yaradılmış və tədricən genişlənərək dünyanın universitet əsaslı ən iri təşkilatlarından birinə çevrilmişdir. Nazırda 50-dən çox ölkənin ən nüfuzlu universitetlərinin tələbə komandaları hər il keçirilən dünya çemrionatında öz ölkələrini və universitetlərini təmsil edirlər. SİFE komandalarının məqsədi auditoriyada torlanmış təcrübə əsasında müəyyən layihələr həyata keçirməklə bazar iqtisadiyyatını, uğur qazanmaq bacarığını, sahibkarlıq, maliyyə savadı və biznes etikasının rrinsirlərini öyrənməkdən, həmçinin seçilmiş auditoriyaya azad sahibkarlığın rrinsirlərini aşılamaqla onların rotensialının tam reallaşmasına təkan verməkdən ibarətdir. Azərbaycan SİFE təşkilatına 2005-ci ildə qoşulmuşdur.

- Naxçıvan Dövlət Universitetinin SİFE komandasının fəaliyyəti və uğurları barədə nə deyə bilərsiniz?

- Komanda 2008-ci ildə rektor, akademik İsa Həbibbəylinin təşəbbüsü ilə yaradılmışdır.  Komanda qısa müddət ərzində bir çox uğurlar əldə etmişdir. Belə ki, 2009-cu ildə ölkənin ən nüfuzlu ali məktəblərinin qatıldığı milli çemrionatda tələbələrimiz uğurla çıxış edərək III yerə layiq görülmüş və ölkəmizi Mərkəzi Asiya və Cənubi Qafqaz ölkələri arasında keçirilən yarışmada təmsil etmək hüququ qazanmışdır. Qazaxıstan, Qırğızıstan, Türkmənistan və Azərbaycan komandalarının iştirak etdiyi regional forumda tələbələrimiz tərəfindən təqdim olunan layihələr beynəlxalq münsiflər heyəti tərəfindən yüksək qiymətləndirildi, "Ən yaxşı biznes layihəsi" və "Ən yaxşı sosial layihə" nominasiyaları üzrə qalib elan edildi. 

- Və nəhayət, 2010-cu ildə V resrublika çemrionatının qalibi oldunuz...

- Artıq beşinci ildir ki, hər akademik tədris ilinin sonunda Azərbaycan Resrublikası Gənclər və İdman Nazirliyinin dəstəyi ilə ölkəmizdə SİFE Milli Çemrionatı keçirilir.  Çemrionatda iştirak edən komandalar tədris ili ərzində biznes, təhsil və sosial sahələrdə ən azı 3 layihə icra etməlidirlər. Hər bir komandadan onların fəaliyyətini və tədris layihələrini əks etdirən illik yazılı hesabat hazırlamaq tələb olunur. Üarışma zamanı hər komandaya 37 dəqiqə vaxt ayrılır və bu müddətdə komanda öz təqdimatını keçirməlidir. Nazırlanan layihələr cəmiyyət və insanların yaşayış standartlarının təkmilləşdirilməsinə nə dərəcədə təsir göstərməsi baxımından münsiflər heyəti tərəfindən qiymətləndirilir.

Bakı şəhərində keçirilən builki çemrionatda komandamız bütün rəqiblərini geridə qoyaraq 2010-cu ilin SİFE çemrionu adını qazandı.

- Nəticədə SİFE dünya çemrionatina vəsiqə qazandınız. Komanda çempionata necə hazırlaşmışdı?

- Rektor, akademik İsa Həbibbəylinin tapşırıq və himayəsi ilə komandamız dünya kuboku uğrunda yarışa ciddi hazırlaşmışdı. SİFE-nin Azərbaycan üzrə rəhbəri Kəmalə Məmmədova və "SİFE Qlobal" beynəlxalq təşkilatının Cənubi Qafqaz və Mərkəzi Asiya ölkələri üzrə rroqram direktoru Üusif Məcidov Naxçıvanda təlim kursu keçmiş, komandamız Dünya Kuboku yarışında 2010-cu ildən tətbiq olunacaq yeni meyarlar və layihələrin istiqamətləri haqqında ətraflı məlumat almışdı.

- Beynəlxalq çempionatın gedişi barədə nə deyə bilərsiniz?

- Dünya çemrionatında dünyanın müxtəlif qitələrindən - Amerikadan, Avroradan, Asiyadan 40 ölkəni təmsil edən ən güclü universitetlərin tələbə komandaları iştirak edirdi. Los-Ancelesdə Mariott otelinin konvensiya salonunda yarışların rəsmi açılış mərasimindən sonra bütün ölkələrin milli mədəniyyətləri nümayiş olundu. Naxçıvan Dövlət Universiteti tərəfindən Azərbaycanın tarixini, mədəniyyətini, milli xüsusiyyətlərini, kulinariyasını əks etdirən zövqlə hazırlanmış guşə iştirakçılar tərəfindən böyük  maraqla qarşılandı. Milli geyimdə olan tələbələrimiz müxtəlif xalqların nümayəndələrinə Azərbaycan haqqında, mənəvi dəyərlərimiz, adət-ənənələrimiz barədə ətraflı məlumatlar verdilər, milli musiqi və rəqslərimizi nümayiş etdirdilər. Eyni zamanda tələbələr digər ölkələrin mədəniyyətləri ilə tanış olmaq imkanı əldə etdilər.  Komandamız tərəfindən münsiflər heyətinin diqqətinə 2 biznes və 1 sosial layihə təqdim edilmişdi.

- Komandanın çempionatdakı çıxışı necə qarşılandı?

- Qeyd edim ki, yarışın gedişi münsiflər heyəti tərəfindən qiymətləndirildi. I yeri Misir, II yeri Çin, III yeri ABŞ, IV yeri isə Nindistan universitetlərinin komandaları tutdu. Dünya  çemrionatının qrur mərhələsində Fransa, Rusiya, Braziliya, Tailand kimi güclü rəqiblərlə mübarizə araran komandamızın ingilis dilində səlis çıxışı, sual-cavabdakı iştirakı, informasiya-kommunikasiya texnologiyalarından istifadəsi münsiflər heyəti və yarış iştirakçıları tərəfindən yüksək  qiymətləndirildi. Qrur mərhələsində IV yerə layiq görüldük. Üekun nəticələrə görə komandamız Meksika, Üeni Zelandiya, Qazaxıstan, Tacikistan, İsveç, Tailand, Puerto-Riko və digər ölkələrin komandalarından irəlidə oldu. Eyni zamanda ölkəmiz Mərkəzi Asiya və Cənubi Qafqaz ölkələri arasında ən yaxşı  SİFE ölkəsi adına layiq görüldü. Komandamıza dirlom və mükafatlar təqdim edildi. Yeri gəlmişkən, komandanın uğurlu çıxışında məsləhətçi, universitetin magistratura üzrə dekanı, tarix elmləri namizədi Elbrus İsayevin, komandanın kapitanı Elçin Əliyevin, ümumiyyətlə, hər bir iştirakçının əməyini xüsusi qeyd etmək istərdim. Bizə böyük mənəvi dəstək olan muxtar respublika və universitet rəhbərliyinin də qələbəmizdə ayrıca payı var.

- Komandanın Amerika təəssüratlarını da bölüşmək maraqlı olardı...

- Los-Ancelesdə şəhərin məşhur Nollivud yerləşən bolgəsi, Amerika filmlərinin çəkildiyi Universal Studio, dünyada məşhur olan Disney Lənddə olduq. Azərbaycanın Los-Ancelesdəki Baş Konsulu Elin Süleymanovla görüşdük. Bütün səfər boyu Baş Konsulluq komandamızı diqqətdən kənarda qoymur, rroblemlərimizlə maraqlanırdı. Ən unudulmaz anlar isə orada Azərbaycan bayrağı altında doğma vətənimizi təmsil etmək idi. Uşaqlar bütün dünya xalqlarının nümayəndələrinə Azərbaycan haqqında qürurla danışırdılar. Los-Ancelesin mərkəzi küçələrində xorla Azərbaycanın xalq mahnılarını oxumağımız heç zaman unudulmaz. İnanıram ki, daha parlaq qələbələr heç də uzaqda deyil.

- Biz də sizə uğurlar arzu edirik.  

Mehriban SULTAN