"20
Yanvar - tariximizin qan yaddaşı" mövzusunda
elmi-praktik konfrans
Yanvarın
18-də Bakı Pedaqoji Kadrların İxtisasartırma və
Yenidənhazırlanma İnstitutunun akt zalında "20
Yanvar - tariximizin qan yaddaşı" mövzusunda
elmi-praktik konfrans keçirildi.
Konfransı
institutun rektoru, fizika-riyaziyyat elmləri
doktoru, professor Asəf Zamanov giriş sözü ilə
açaraq bildirdi ki, 20 Yanvar hadisələri
xalqımızın tarixində nə qədər faciədirsə, ondan
da çox xalqın milli istiqlaliyyəti uğrunda
mübarizə aparmasıdır. A.Zamanov bildirdi ki, XX
yüzillikdəki qabarma və çəkilmələr Azərbaycan
xalqının üzərindən yan keçməyib, əksinə, biz
həmişə bu qabarma və çəkilmələrin içərisində
olmuşuq. Hələ 1918-ci ilin 28 mayında müstəqil
Azərbaycan Demokratik Respublikasının qələbəsi
ilə başa çatması və həmin vaxt müstəqil
Azərbaycanın 23 ay yaşaması, sonra sovet
imperiyası tərkibində 73 il yaşaması və nəhayət,
1991-ci ildə Azərbaycan xalqının öz iradəsi ilə
müstəqil Azərbaycan Respublikasını yaratması və
inkişaf etdirilməsini göz önünə gətirək. 1988-ci
il hadisələrindən sonra kütləvi mitinqlər, sonra
Dağlıq Qarabağ və onun ətrafında nümayişlər
başladı. Həmin ərəfədə əslən Ağdamdan olan iki
gənc - Əli və Bəxtiyar qətlə yetirildi. Bundan
sonra vəziyyət daha da gərginləşdi. Nəhayət,
1990-cı il yanvar ayının lap əvvəlləri Bakıda,
rayonlarda olan hadisələr, qırğınlar,
talanlar... Heç bilinmirdi bu qırğınları kim
törədir. Bütün bunlar ona aparıb çıxarırdı ki,
Azərbaycanda nə isə kütləvi qırğına səbəb olan
bir hadisə törədilsin. Bundan sonra 13 yanvar və
nəhayət, 1990-cı il 19 yanvar hadisələri
başladı. Bunların hamısının nəticəsi olaraq 20
Yanvar 1990-cı il tarixdən komendant saatı elan
edildi. Lakin o vaxt 19.27 dəqiqədə
televiziyanın enerji bloku partladıldı və
Azərbaycan əhalisi heç bir informasiya ala
bilmədi. Həmin dövrün "rəhbərləri" ölkəni idarə
edə bilmirdilər. Ona görə də belə hadisələr baş
verirdi. Bu da Azərbaycan xalqının müstəqillik
uğrunda mübarizəyə qalxmış əliyalın insanlarının
qırılmasına gətirib çıxardı.
Yanvarın
21-də ulu öndər Heydər Əliyev Moskvadakı
Azərbaycan nümayəndəliyinə getdi və 20 Yanvar
hadisələrinin əsl günahkarlarını bütün dünyaya
bəyan etdi, Azərbaycan xalqına başsağlığı verdi.
Bu, bütün xalq üçün bir təskinlik, bir
ürək-dirək idi.
Öz milli
mənəvi dəyərlərimizə hörmət əlaməti olaraq, öz
qan yaddaşımızı bir daha bəyan edərək bura
yığışmışıq, - deyən rektor sonra çıxış üçün sözü
Bakı Dövlət Universitetinin professoru, kimya
elmləri doktoru İdris Əhmədova verdi. O dedi:
-
Bildiyiniz kimi, yanvarın 16-dan meydan
hadisələri başlanmışdı. Biz ziyalılar da həmin
mitinqlərdə iştirak edirdik. Onu deyim ki, biz
beş alim o vaxt Azərbaycan Elmlər Akademiyasının
Sumqayıt Polimer Materialları İnstitutunda
çalışırdıq. Biz beş dost, beşimiz də Bakıda
yaşayırdıq. Hər gün Sumqayıta gedib-gəlirdik.
Həmin 20 Yanvar hadisəsindən sonra biz də qərara
gəldik ki, iş yerinə gedib mitinq edərək partiya
biletimizi ataq. Yanvarın 24-də səhər 5 alim -
İbrahim İbrahimov, Svetlana Məmmədova, İsmayıl
Mursaqulov, Parlaq Mustafayeva və bir də mən
İbrahim müəllimin "Jiquli" markalı maşını ilə
Sumqayıta gedirdik. Ceyranbatan gölünə çatanda
maşınımız xarab oldu. Onu çəkib yolun kənarına
qoyduq. BTR-lərin gəldiyini görüb maşınımıza
əyləşdik. Həmin BTR-lərdən 5-i bizim maşının
yanından ötüb keçdi. Mən arxaya baxdım ki, görüm
yenə zirehli texnikadan gələn varmı. Onu gördüm
ki, altıncı BTR bizim maşının üstünə gəlir. Mən
bir qədər oturacağın üstünə sarı əyildim. BTR
maşınımızı əzik-üzük etdi. Mənimlə Parlaq xanım
başımızdan, qolumuzdan və bədənimizin müxtəlif
yerlərindən ağır yaralansaq da sağ qalmışdıq.
Amma çox təəssüflər olsun ki, 3 dünya şöhrətli
kimyaçı alimimiz şəhid oldu. Mən İbrahim
müəllimə, Svetlana xanıma, İsmayıl müəllimə ulu
Tanrıdan rəhmət diləyirəm.
Daha sonra
tədbirdə Bakı Pedaqoji Kadrların İxtisasartırma
və Yenidənhazırlanma İnstitutunun kafedra
müdiri, filologiya elmləri doktoru, professor
Aydın Paşayev, institutun əməkdaşları Nisə
Cəlilzadə, Fikrət Əliyev, Nurəddin Hüseynov
çıxış etdilər.
Konfransda
institutun Binəqədi Rayon İcra Hakimiyyəti ilə
birgə keçirdiyi 20 Yanvara həsr olunmuş inşa
yazı müsabiqəsinin bu rayonda fəaliyyət göstərən
məktəblərin qalib olmuş bir qrup yuxarı sinif
şagirdinə diplomlar və hədiyyələr təqdim olundu.
Sonda
konfrans iştirakçıları institutun əməkdaşlarının
hazırladığı 20 Yanvara həsr olunmuş filmə tamaşa
etdilər.
Ədalət DAŞDƏMİRLİ |
|