|
 Bir
əsrə yaxındır ki, ermənilər bütün dünyaya car
çəkərək türklər tərəfindən genosidə məruz
qaldıqlarını, 1915-ci ildə türklərin Anadoluda
onlara qarşı kütləvi soyqırımı törətdiklərini
sübut etməyə çalışır, bunun üçün mövcud tarixi
faktları utanıb qızarmadan saxtalaşdırmaqdan
belə çəkinmir, əksər dünya ölkələrində mövcud
olan güclü diasporları vasitəsi ilə ayrı-ayrı
ölkələrin hökumətlərinə, parlamentlərinə təsir
edərək onları buna inandırmağa, üzdəniraq
soyqırımın tanınmasına nail olmağa səy
göstərirlər. Müəyyən məqamlarda bu mənfur
niyyətlərinə nail olsalar da, bütövlükdə dünya
ölkələri və xalqları ermənilərin bu ağ
yalanlarına, mürtəce təbliğatlarına inanmır və
tarixdə belə bir genosidin baş vermədiyini,
əksinə, türklərin, azərbaycanlıların zaman-zaman
ermənilər tərəfindən soyqırımına, qanlı terrora
məruz qaldığını düşünürlər.
Tarixdə ermənilərin soyqırımı, genosid
yalanlarını ifşa edən, əksinə, onların özlərinin
türklərə qarşı son iki əsr ərzində çoxlu sayda
soyqırımı aktı, kütləvi qırğınlar,
deportasiyalar törətdiyini sübut edən
saysız-hesabsız faktlar, hadisələr mövcuddur.
Son illər ermənilərin iç üzünü açıb dünyaya
tanıtmaq, genosid təbliğatlarının əsassızlığını
sübut etmək üçün istər türk və Azərbaycan
alimləri, istərsə də dünyanın bir sıra mütərəqqi
düşüncəli tarixçiləri tərəfindən həmin faktlara
söykənilərək əsaslı tədqiqatlar aparılmış, çoxlu
sayda əsərlər yazılaraq çap olunmuşdur.
Ermənilərin hələ də cidd-cəhdlə davam
etdirdikləri genosid iddialarını, anti-türk,
anti-Azərbaycan siyasətini ifşa edən daha bir
kitab - tədqiqatçı alim, ailəsi bir əsr ərzində
4 dəfə ermənilərin deportasiyasına məruz qalmış
pedaqoji elmlər üzrə fəlsəfə doktoru, əməkdar
müəllim Yusif Qazıyevin rus dilində "Kim kimi
genosidə məruz qoyub?" adlı sanballı əsəri bu
günlərdə işıq üzü görmüşdür.
Müstəqilliyimizin 20 illiyinə həsr olunmuş
kitabda XIX və XX yüzilliklərdə erməni
şovinistləri tərəfindən Azərbaycan və türk
xalqlarının başına gətirilən faciələr haqqında
sənədli materiallar və faktlar toplanmışdır.
Müəllifin çoxillik və gərgin əməyinin məhsulu
olan təxminən 600 səhifəlik kitab filologiya
elmləri doktoru Təranə xanım Hacıyeva tərəfindən
nəşrə hazırlanmış və "AFpoliqrAF" mətbəəsində
çap olunmuşdur.
Kitabın elmi redaktoru və rəyçisi tarix elmləri
üzrə fəlsəfə doktoru, professor İmamverdi
Hacıyevdir.
Kitabına yazdığı "Ön söz"də müəllif qeyd edir
ki, 2001-ci il yanvarın 29-da Fransa prezidenti
Jak Şirak ölkə parlamentinin həmin ilin 18
yanvarında qəbul etdiyi "Osmanlı imperiyasında
1915-ci ildə ermənilərin genosidi haqqında"
qətnaməsini təsdiq etmişdir.
Bu qətnamə Türkiyəni qonşularından və digər
dövlətlərdən təcrid etmək cəhdlərinin çox
təhlükəli təzahürüdür. Qətnamə təsdiq edir ki,
guya 95 il əvvəl Osmanlı imperiyasının Şərq
rayonlarında ermənilərə qarşı, necə deyərlər,
"genosid" aktı törədilib. Müəllif haqlı olaraq
bu qənaətə gəlir ki, genosid haqqında bu qətnamə
dünyanın 70-dən çox ölkəsində mövcud olan erməni
millətçi mərkəzlərinin uzunillik məqsədyönlü
səylərinin nəticəsidir. Bu illər ərzində ABŞ
Konqresi də həmin mərkəzlər tərəfindən çoxlu
hücumlara məruz qalmışdır. Onlar Osmanlı
imperiyasının "amansız türklərini" mühakimə
etmək tələbləri ilə həmin "erməni genosidi"
mövzusunda qətnamələrin yeni-yeni variantlarını
təklif etmişlər. İndiyədək həmin qətnamələr
Amerika Konqresi tərəfindən əsaslandırılmış
şəkildə rədd edilir. Xeyli tarixçinin rəyinə
əsasən ABŞ-ın dövlət katibi Corc Şuliya 1985-ci
il martın 4-də nümayəndələr palatasının spikeri
Tomas O,Neylə yazırdı: "Türkiyədə 1915-1923-cü
illərdə guya genosidin qurbanı olmuş milyon
yarım erməni haqqında ideya yalandır". Bu
məktubun altına 69 professor imza atmışdır.
Amerikada uğursuzluqlara dücar olan erməni
lobbistləri kiçik Asiyada 100 il öncə baş vermiş
hadisələrlə bağlı daha artıq cəhdlərlə İngiltərə
Parlamentinə, Almaniya Bundestaqına hücum
edirlər. Erməni millətçi ekstremistlərin siyasi
liderləri istəyirdilər ki, onlara lazım olan
fransız tipli qətnamələrin digər ölkələrin
parlamentləri tərəfindən qəbulu zəncirvari
reaksiya doğursun.
Bu gün millətçi erməni mərkəzləri və komitələri
bu ölkələrin parlamentlərini, hökumətlərini,
ictimaiyyətini Türkiyə Respublikasının on
milyonlarla vətəndaşına böhtan atılmasına cəlb
olunması üzrə məqsədyönlü təbliğat kampaniyası
aparır, bütün türk xalqına qarayaxma kampaniyası
gedir. Bu antitürk aksiyanın hərəkətverici
mexanizmini erməni lobbiçilərinin həyasızlığı,
inadkarlığı, yalançılığı, onların millətçilik
enerjisi və Avropa parlamentlərində və ABŞ
Konqresində onların xeyli təmsilçilərinin olması
təşkil edir. Onların məqsədi aydındır. Bu zaman
təbii ki, markantil məqsəd də güdürlər:
özlərinin aqressiv planlarını həyata keçirmək
üçün "kompensasiya" formasında pul tələb
edirlər.
Obyektiv tarix elmi bir çox tanınmış şərqşünas
alimlərin, tarixçilərin, etnoqrafların simasında
1914-1920-ci illərdə vuruşan xəstə Osmanlı
imperiyasının arxasında erməni başkəsən
daşnakları tərəfindən başlanmış vətəndaş
müharibəsi nəticəsində nələr baş verdiyini
çoxdan müəyyənləşdirmişdir.
Kitabda erməni təbliğatçılarının və üzdəniraq
alimlərinin son 90 il ərzində irəli sürdükləri
müxtəlif tarixi saxtakarlıqlar və polemik
arqumentləri müzakirə edilir. Bu fəslə Osmanlı
imperiyasının daxili işlər naziri Tələt Paşanın
guya ermənilərin "məhv edilməsi" barədə əmrləri
olan saxta teleqramların təhlili də daxildir.
Təəssüflə qeyd etmək lazım gəlir ki, belə
saxtalaşdırmaların fasiləsiz təkrarlanması
sayəsində onlardan uzun müddət - müasir dünya
alimləri həmin saxtalaşdırılmış faktları ifşa
edənədək fakt statusunda istifadə olunub.
Biz əminik ki, bu kitabın oxucuları erməni
terrorizminin və bir sıra tarixi faktların
mahiyyətini dərindən başa düşəcək. Kitab
müəllifinin fikrincə, o, iki məqsəd daşıyır.
Birincisi, bu məsələlərlə maraqlanan
qeyri-erməni millətli insanların 95 il əvvəl
Şərqi Anadoluda və Zaqafqaziyada baş vermiş
hadisələri düzgün başa düşmələrinə nail olmaq.
İkincisi isə Birləşmiş Ştatlarda və digər
dövlətlərdəki erməni icmalarını xəbərdar etməyə
xidmət göstərmək ki, onların anti-türk
təbliğatlarını cəzasız yaymaqda azad olduqları
günlər artıq başa çatmaqdadır. Bu faktın qarşısı
alınacaq, bundan belə tarixin erməni
təhriflərinin maneəsiz yayılmasına yol
verilməyəcək.
Kitabda məqsəd oxucuları beynəlxalq terror
şəbəkəsinin ayrılmaz hissəsi olan erməni
terrorizmi fenomeni ilə, habelə erməni
terrorizminin Birləşmiş Ştatların Konqresində və
digər ölkələrin parlamentlərində fasiləsiz
olaraq müzakirəyə çıxarılan "erməni genosidi
üzrə qətnamələrlə" əsas əlaqələri ilə tanış
etməkdir.
Kitab beş fəsildən ibarətdir. Hər fəsildə erməni
terrorçuları tərəfindən türk-azərbaycanlıların
genosidi faktlarının şərh olunduğu mötəbər
dövlət və tarixi sənədləri özündə ehtiva edən
paraqraflar vardır.
Birinci fəsil "Erməni şovinistlərinin mifik
"Böyük Ermənistan" yaratmaq planlarının faciəli
nəticələri" adlanır. Həmin fəsildəki ilk
paraqrafda Ermənistanın və erməni xalqının
coğrafi adı, tarixi, habelə ermənilərin mənşəyi
təsvir edilir. Burada faktlarla sübut olunur ki,
ermənilərin bəşəriyyət tarixində 1918-ci ilə
qədər müstəqil dövlətləri olmayıb. Həmin dövrdə
yaranmış erməni dövləti isə cəmi 30 ay mövcud
olub.
İkinci və üçüncü paraqraflarda erməni
şovinistləri və separatçılarının Birinci Dünya
müharibəsi zamanı dinc adamlara - türklərə və
azərbaycanlılara qarşı terrorçuluq
fəaliyyətindən danışılır.
Kitabın ikinci fəsli erməni şovinistlərinin
əhalinin ümumi sayı və guya erməni etnosunun
genosidi nəticəsində qırılanların sayı ilə bağlı
saxtalaşdırmaları haqqında məsələyə həsr olunub.
Belə bir çox vacib məsələyə diqqət cəlb olunur
ki, Birinci Dünya müharibəsi dövründə "erməni
genosidi" həqiqətənmi olub? Amerika alimlərinin,
erməni rəhbərlərinin, XIX əsrin ikinci yarısı və
XX əsrin əvvəllərində Osmanlı imperiyasındakı
digər müşahidəçilərin sözlərinə əsasən müəyyən
olunub ki, uzun illər ərzində erməni
inqilabçıları Birinci Dünya müharibəsində öndə
gedənləri necə dövlətə qarşı qiyama təhrik
ediblər. Birinci Dünya müharibəsində Osmanlı
dövlətində ermənilərin xəyanətinin həmin dövrdə
hökumətdə olanları məcbur edərək işğalçı rus
ordusunun keçdiyi ərazilərdən erməni əhalisini
necə köçürdüyünü izləmək olar. Belə ki,
ermənilər həmin ərazilərdə rus ordusunu fəal
dəstəkləyərək osmanlıların müdafiə səylərini
zəiflədirdilər. Bu köçürmə həm də erməni və
müsəlman mülki əhali arasında artmaqda olan
qarşıdurmanın nəticəsində sonrakı qan
tökülməsinin qarşısını almaq zərurəti ilə
əsaslandırılırdı.
Bu fəsildə habelə Birinci Dünya müharibəsi
dövründə Osmanlı imperiyasının şərq
əyalətlərinin Rusiya tərəfindən zəbt olunduğu
vaxt rusların təhrikçiliyi ilə ermənilərin
regionda ermənilərə məxsus olmayan ərazilərdə
mütləq erməni dövləti yaratmaq məqsədi ilə
silahlı üsyan qaldırması da təsvir olunub.
Müharibə, banditlik, aclıq və epidemiya bütün
tərəflərdə böyük itkilərə səbəb olub. Ermənilər
əziyyət çəkiblər, lakin bu dövrdə həm də 2,5
milyon türk və digər millətlərin nümayəndəsi
məhv olub. Əlbəttə, burada imperiyanın erməni
əhalisinin dövlət tərəfindən planlaşdırılan və
yerinə yetirilən məhv edilməsinin hər hansı bir
sxemi olmayıb. Eləcə də Qərbi Türkiyədə on
minlərlə erməni rus cəbhəsindəki hadisələrə cəlb
olunmayıb.
Qeyd etdiyimiz kimi, Türkiyənin və onun
tarixinin öyrənilməsi sahəsində ixtisaslaşmış
Amerika elmi ictimaiyyətinin əhəmiyyətli
çoxluğunu təşkil edən 69 Amerika alimi özlərinin
açıq bəyanatında ermənilərin genosid qurbanı
olmaları haqqında Konqres tərəfindən təqdim
olunan qətnaməyə qarşı qətiyyətlə çıxış
etmişlər. Onlar açıq şəkildə bildirmişlər ki,
müasir elm sadəcə olaraq genosid haqqında 94
illik ittihamı müdafiə etmir.
Kitabın bu fəslində göstərilir ki, 1915-ci ilin
hadisələri yalnız qlobal müharibədə vətəndaş
müharibəsi kimi təsvir oluna bilər. Birici Dünya
müharibəsindən sonra Paris Sülh konfransında
baxılmaq üçün erməni rəhbərləri tərəfindən
təqdim olunmuş memorandum buna dəqiq aydınlıq
gətirən sənəddir. Həmin sənəd müharibə vaxtı
ermənilərin məruz qaldıqları erməni qiyamı və
itkilərinə müttəfiqlərin osmanlılar üzərində
qələbəsinə yardım edən vuruşan tərəflərin
qurbanları kimi baxır.
Nəhayət, bu fəsil ən mükəmməl demoqrafik
tədqiqatlara əsaslanaraq erməni
təbliğatçılarının müharibə dövrünədək itkilərini
şişirtmək səylərini işıqlandırır, habelə onların
osmanlı ermənilərinin osmanlı türklərinin
günahsız qurbanları kimi göstərmək cəhdlərini
gözdən keçirir. Bu fəsildə həm də xəyali
genosiddən 95 il keçdikdən sonra gənc
ermənilərin türklərə qarşı nifrət ruhunda
tərbiyələndirilməsindən söz açılır.
Kitabın üçüncü - "Ermənilərin Qafqaza
köçürüldüyü gündən bu günədək azərbaycanlılar
genosidə məruz qalır" - fəsli 4 paraqrafdan
ibarətdir. Birinci paraqrafda ("Yerevan
müsəlmanlarının erməni hökmranlığına qarşı
mübarizəsi") mətn Azərbaycan Respublikasının
Arxivindən götürülüb. Sənədlərdə qeyd olunur ki,
erməni terrorçuları 1914-1920-ci illərdə 199
Azərbaycan kəndini yerlə yeksan etmişlər.
"Azərbaycanlıların Ermənistandan son
qovulmaları" adlı sonrakı paraqrafda göstərilir
ki, bu, 250 min azərbaycanlının əsl genosidi
idi. "Qafqazda xalq əhalisi" adlı dördüncü
paraqrafda isə sənədlərlə göstərilir ki,
Qafqazda azərbaycanlılar burada yaşayan digər
millətlərlə müqayisədə həmişə çoxluq təşkil
ediblər.
Kitabın maraqlı fəsillərindən biri də 4-cü
fəsildir. "Erməni terrorizmi və beynəlxalq
terror sistemi" adlı həmin fəsildə erməni
terrorçularının böyük şəbəkəyə malik beynəlxalq
terrorizmlə əlaqələri gözdən keçirilir.
O, erməni terror təşkilatları ilə Yaxın Şərqin
və digər terrorçu dövlətlərin müxtəlif terrorçu
qrupları arasında əlaqələri meydana çıxarır.
Sənədlərin birində göstərilir ki, genosidin
təşkilində türk xalqına qarşı ittihamların
qəbuluna çalışan terrorçular tərəfindən 50-dən
çox türk diplomatı və Amerika vətəndaşı
öldürülüb. Bu terrorçular o amerikalıları qətlə
yetiriblər ki, onlar genosidi şübhə altına
alırlar.
Kitabın beşinci fəsli "Əlavələr" adlanır. Burada
ermənilərin genosidi haqqında erməni təbliğat
materiallarının saxtalığına şahidlik edən
sənədlər, hökumətin 1914-1920-ci illərdə
azərbaycanlıların ermənilər tərəfindən genosidi
haqqında raportları, məruzələri şərh olunmuşdur.
Sənədli elmi-tədqiqat işi olan kitab ermənilərin
genosidi məsələsinə bir daha aydınlıq gətirən,
onun ermənilərin uydurması, xəstə təfəkkürünün
məhsulu olduğunu, əslində türklərin -
azərbaycanlıların erməniləri deyil, onların
türk-azərbaycanlıları genosidə məruz qoyduğunu
tam şəkildə açıb göstərən qiymətli bir
əsərdir. Müəllifin böyük vətənpərvərlik
duyğusu, tarixi faktlara dəqiq və hörmətlə
yanaşmaq bacarığı ilə qələmə alınmış bu əsər
"genosid" deyib az qala bir əsrdir ki, haray
çəkən erməni təbliğatçılarına layiqli cavabdır.
Yusif ƏLİYEV |
