Fevralın
22-də "Gülüstan" sarayında Xocalı soyqırımının iyirminci
ildönümünə həsr olunmuş "Uşaqlar və müharibə" mövzusunda
respublika rəsm sərgisi keçirildi.
Heydər Əliyev Fondunun və Təhsil Nazirliyinin birgə
təşkil etdiyi sərgiyə 1200-dən artıq rəsm işi təqdim
olunmuşdu.
Dövlət və hökumət nümayəndələri, Milli Məclisin
deputatları, təhsil ictimaiyyəti və ziyalıların iştirak
etdikləri tədbirdə əvvəlcə Azərbaycan Milli
Konservatoriyasının nəzdində fəaliyyət göstərən
İncəsənət Gimnaziyasının şagirdləri Xocalı faciəsinə
həsr olunmuş kompozisiya nümayiş etdirdilər.
Sərginin açılışında çıxış edən təhsil naziri Misir
Mərdanov bildirdi ki, Azərbaycan Respublikasının
Prezidenti cənab İlham Əliyevin müvafiq sərəncamına və
Prezident Administrasiyasının təsdiq etdiyi tədbirlər
planına əsasən bu günlər Azərbaycanın hər yerində Xocalı
soyqırımının 20-ci ildönümünə həsr olunmuş tədbirlər
keçirilir. Həmin tədbirlərdən biri olan məktəblilərin
rəsm əsərlərindən ibarət sərgi Azərbaycanda bir çox
möhtəşəm layihələrin təşkilatçısı Heydər Əliyev Fondunun,
xüsusən də Fondun vitse-prezidenti Leyla xanım
Əliyevanın təşəbbüsü ilə təşkil olunmuşdur. Sərginin
keçirilməsində məqsəd öz miqyasına görə dünya və
Azərbaycan tarixinə ən dəhşətli və faciəli səhifələrdən
biri kimi daxil olmuş Xocalı soyqırımı haqqında gənc
nəslə geniş məlumat vermək, torpaqlarımızın müdafiəsi
uğrunda şəhid olmuş insanların xatirəsini ehtiramla yad
etmək, məktəblilərdə Vətənə sədaqət və məhəbbət hissini
gücləndirməkdir.
Nazir
dedi ki, Xocalı qətliamı hər il bütün təhsil
müəssisələrində qeyd olunur və yüz minlərlə məktəbli bu
tədbirlərdə iştirak edir.
Təhsil Nazirliyinin 19 yanvar 2012-ci il tarixli, 65
nömrəli əmrinə və tədbirlər planına müvafiq olaraq
ümumtəhsil və ilk peşə-ixtisas təhsili müəssisələrinin
şagirdləri arasında bir neçə mərhələdə keçirilmiş "Uşaqlar
və müharibə" mövzusunda rəsm müsabiqəsinin nəticələri
əsasında respublikanın rayon və şəhərlərində Xocalı
soyqırımına həsr olunmuş 10 mindən çox rəsm işindən
ibarət sərgilər təşkil edilmişdir. Sərginin respublika
mərhələsinə 60-dan artıq rayon və şəhərin ümumi təhsil
məktəbləri və peşə liseylərinin şagirdlərinin çəkdikləri
1200-dən çox rəsm işi təqdim olunmuşdur. Bu göstərici
son illər Təhsil Nazirliyi tərəfindən keçirilən rəsm
müsabiqələrinin yekun mərhələsinə təqdim olunan
rəsmlərin ümumi sayından bir neçə dəfə artıqdır.
Sərginin respublika mərhələsində qalib adına layiq
görülən 100 rəsm işi Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti
Leyla xanım Əliyevanın təşəbbüsü ilə fevralın 27-28-də
Moskvada Xocalı soyqırımının iyirminci ildönümü ilə
bağlı keçiriləcək sərgidə nümayiş etdiriləcəkdir.
Misir
Mərdanov bildirdi ki, rəsm müsabiqəsi 6-10, 11-14 və
15-18 yaş qrupları üzrə keçirilmişdir. Bu uşaqlar
faciədən sonra doğulsalar da, onların təxəyyülündə
Xocalı ilə bağlı geniş məlumatlar vardır və onlar hərəsi
öz düşüncəsini təqdim etdikləri rəsmlərdə əks
etdirmişlər.
Xocalı faciəsinin dəhşətlərindən söz açan təhsil naziri
qeyd etdi ki, bu qətliam XX əsrin ən dəhşətli
hadisələrindən biri kimi tarixə düşmüşdür. 1992-ci il
fevralın 25-dən 26-na keçən gecə keçmiş sovet ordusunun
366-cı motoatıcı alayının köməyi ilə erməni silahlı
birləşmələri tərəfindən Xocalıda misli görünməmiş,
xüsusi amansızlıqla törədilmiş faciə nəticəsində 613
dinc sakin, o cümlədən 63 uşaq, 106 qadın, 70 qoca
işgəncələrlə məhv edilmiş, 76-sı uşaq olmaqla 487 nəfərə
ağır bədən xəsarəti yetirilmişdir. Belə bir vandalizm
indiki zamanda dünyanın heç bir yerində olmayıb və yəqin
ki, bundan sonra da olmayacaq. 1275 uşaq, qadın və qoca
girov götürülərək ağlasığmaz zülmə məruz qalmışdır.
Sonradan əsir götürülənlərin yalnız 1165 nəfərini geri
almaq mümkün olub. Bu qətliam zamanı səkkiz ailə
tamamilə məhv edilmiş, 25 uşaq hər iki valideynini, 130
uşaq bir valideynini itirmişdir. Girov götürülənlərdən
150 nəfərinin, o cümlədən 68 qadının və 20 uşağın taleyi
hələ də məlum deyil.
Misir
Mərdanov xüsusi vurğuladı ki, yalnız ümummilli lider
Heydər Əliyevin xalqın təkidi və tələbi ilə yenidən
hakimiyyətə qayıdışından sonra Xocalı faciəsinə siyasi-hüquqi
qiymət verilmişdir. Məhz ulu öndərin səyi nəticəsində
Milli Məclisin 1994-cü il fevralın 24-də keçirilmiş
iclasında "Xocalı soyqırımı (genosidi) günü" haqqında
qərar qəbul edilmişdir.
Tarixdə misli görünməmiş Xocalı faciəsinin dünya
ictimaiyyətinin diqqətinə çatdırılması sahəsində son
illər görülmüş işlərə diqqəti cəlb edən nazir Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin, Heydər
Əliyev Fondunun prezidenti, Milli Məclisin deputatı
Mehriban xanım Əliyevanın həyata keçirdiyi çoxsaylı
tədbirlər nəticəsində nəhayət dünyanın əksər ölkələrində
bu hadisə ilə bağlı məlumatların olduğunu söylədi və
qətliamın olduğu kimi beynəlxalq ictimaiyyətə
çatdırılacağına əminliyini ifadə etdi. Nazir eyni
zamanda bütün bu hadisələrin böyüməkdə olan nəslə
çatdırılmasını, məktəblərdə istər dərslərdə, istərsə də
dərsdənkənar tədbirlərdə bu istiqamətdə ardıcıl iş
aparılmasını vacib saydı.
Bütün
dəhşətlərinə baxmayaraq Xocalı faciəsinin, eləcə də 20
yanvar hadisələrinin Azərbaycan xalqının iradəsini qıra
bilmədiyini, onu azadlıq yolundan döndərə bilmədiyini,
ulu öndər Heydər Əliyevin, onun layiqli siyasi varisi,
ölkə başçısı İlham Əliyevin rəhbərliyi altında
xalqımızın bu sınaqdan mətanətlə çıxdığını vurğulayan
nazir müstəqilliyimizin 20 ili ərzində qazandığımız
nailiyyətlərin bunu sübut etdiyini söylədi. Bildirdi ki,
son 20 il ərzində Azərbaycan 100 ilə bərabər uğurlar
əldə edib. Əgər bu gün ölkəmizin adı BMT Təhlükəsizlik
Şurasının qeyri-daimi üzvləri sırasındadırsa, dünyanın
155 ölkəsi Azərbaycanı dəstəkləyirsə, Azərbaycan
dünyanın ən böyük və qüdrətli 20 ölkəsinin sammitinə
rəsmi dəvət alırsa, bu, xalqımızın böyük qələbəsidir.
Biz bu uğurlarla fəxr etməli və daha yaxşı çalışıb
dövlətimizin başçısının ətrafında birləşərək xalqımızı
daha yüksək sürətlə irəliyə doğru aparmalıyıq.
Çıxışının sonunda Misir Mərdanov bu hadisənin möhtərəm
Prezidentimiz İlham Əliyevin xüsusi sərəncamları ilə hər
il ardıcıl olaraq həm ölkəmizdə, həm də xarici ölkələrdə
qeyd olunduğunu deyərək, işğal olunmuş torpaqlarımızın
Prezident İlham Əliyevin apardığı məqsədyönlü siyasət
nəticəsində beynəlxalq hüququn norma və prinsipləri
əsasında tezliklə azad olunacağına, Xocalı soyqırımını
törədənlərin öz layiqli cəzalarını alacaqlarına
inandığını bildirdi.
Xocalı
Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Şahmar Usubov tədbirdə
çıxış edərək, bu qanlı faciənin xalqımız tərəfindən daim
yad olunduğunu vurğuladı. Bildirildi ki, Azərbaycan
Prezidenti İlham Əliyevin tapşırıq və göstərişlərinə
əsasən, Xocalı faciəsinin iyirminci ildönümü təkcə
ölkəmizdə deyil, xarici ölkələrdə fəaliyyət göstərən
Azərbaycan səfirlikləri və diasporu tərəfindən hər yerdə
qeyd olunacaqdır.
Xocalı faciəsinin beynəlxalq ictimaiyyətə çatdırılması
istiqamətində görülmüş işlərdən danışan icra başçısı
onlarca faciə iştirakçısını, şəhid ailələrini xarici
ölkələrə göndərdiklərini, uşaqların bu hadisələrə həsr
olunmuş rəsm əsərlərinin və əl işlərinin xarici ölkədə
sərgilənməsi üçün aparıldığını bildirdi və sərgidə
Xocalı məktəblilərinin də rəsmlərinin nümayiş olunduğu
diqqətə çatdırdı.
Şahmar Usubov çıxışında Xocalı faciəsinin beynəlxalq
ictimaiyyətə çatdırılmasında Heydər Əliyev Fondunin
xidmətlərini, xüsusən də Fondun vitse-prezidenti Leyla
Əliyevanın təşəbbüsü ilə "Xocalıya ədalət" kampaniyası
çərçivəsində aparılan işləri yüksək qiymətləndirərək
Fondun bu istiqamətdə irimiqyaslı layihələr həyata
keçirdiyini, bu il Xocalı faciəsi ilə bağlı üç film
çəkildiyini söylədi.
Sərginin
təşkili üçün Təhsil Nazirliyinə, Heydər Əliyev Fonduna
minnətdarlığını çatdıran Ş.Usubov belə tədbirlərin
faciənin böyüməkdə olan nəslə çatdırılması, eləcə də
Xocalı şəhidlərinin ruhuna ehtiram baxımından mühüm
əhəmiyyət daşıdığını söylədi.
Milli Məclisin deputatı Bəxtiyar Əliyev çıxış edərək
sərginin müstəqilliyə gedən yolda Azərbaycan xalqının
verdiyi mücadilələrə həsr olunduğunu söylədi. Bildirdi
ki, müharibələrin, soyqırımların ilk qurbanları uşaqlar,
qocalar, qadınlar, bütövlükdə dinc əhali olur. Ona görə
də dinc əhaliyə qarşı keçirilən soyqırımlara dünya
ictimaiyyəti tərəfindən qiymət verilməlidir. Çünki əgər
belə hadisələrə qiymət verilməzsə, onda gələcəkdə onlar
təkrarlana bilər. B.Əliyev bu baxımdan bu il Xocalı
soyqırımının beynəlxalq ictimaiyyətə çatdırılması
sahəsində mühüm işlərin görüldüyünü bildirdi. O, Heydər
Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKO-nun və İSESKO-nun
xoşməramlı səfiri, Milli Məclisin deputatı Mehriban
xanım Əliyevanın rəhbərliyi altında Xocalı soyqırımının
dünya miqyasında tanınması istiqamətində lazımi addımlar
atıldığını, bir çox ölkələrdə faciənin ildönümü ilə
əlaqədar silsilə tədbirlərin keçirildiyini qeyd etdi.
Xocalı faciəsi ilə bağlı tədbirlərin mütəmadi olaraq
keçirilməsinin vacibliyini söyləyən millət vəkili belə
tədbirlərin böyüməkdə olan nəslin vətənpərvərlik
hissinin, vətəndaşlıq borcunun formalaşmasına güclü
təsir göstərdiyini bildirdi.
Bəşəriyyətə qara ləkə olan faciənin təkcə Azərbaycan
xalqına deyil, bütövlükdə insanlığa qarşı törədilmiş
cinayət olduğu, Xocalı soyqırımının dünya ictimaiyyətinə
çatdırılmasının vacibliyi vurğulandı.
Sonra tədbir iştirakçıları sərgi ilə tanış oldular.
Yusif ƏLİYEV |