|
 Ölkəmizdə
təhsil sahəsində islahatlar getdiyi bir zamanda
müəllimdən təlimə yeni yanaşma nümayiş etdirmək tələb
olunur. Çünki müəllim düşünən, yaradıcı, özünə inamlı,
problemin həlli yolunu tapan, qərar vermə bacarığı olan
və qərarın doğruluğunu anlayan şagirdlər yetişdirməlidir.
Bu günün şagirdləri sabahın şəxsiyyətləridir. Onların
mənəvi zənginliyi isə təhsilin keyfiyyətindən asılı
olduğundan hər zaman çalışıram ki, öz işimi dövrün
tələblərinə uyğun qurmaqla təlimin yüksək səmərəliliyinə
nail olum. Bunun üçün də ibtidai sinif müəllimi olaraq
öz işimə daha ciddi yanaşır, dərslərimdə qarşıya qoyulan
məqsədə çatmaq üçün müxtəlif üsul və formalardan, müasir
təlim texnologiyalarından istifadə edirəm.
Xüsusən həyat bilgisi fənninin tədrisində şagirdin
intellektual səviyyəsini, yaradıcı təfəkkürünü inkişaf
etdirəcək metod və priyomlara üstünlük verirəm. Məsələn,
həyat bilgisi fənnində "Dövlət orqanları" mövzusunu
tədris edərkən ayrılıb-birləşmə üsulundan istifadə
edirəm. Bunun üçün sinif qruplara ayrılır. Aşağıdakı
suallar yazılmış vərəqlər bütün qruplara paylanılır:
1. Hansı əsas dövlət orqanlarını tanıyırsınız?
2. Dövlət orqanlarının fəaliyyətini sadə formada izah
et.
3. Dövlət orqanlarını fərqləndir.
4. Cəmiyyətin idarə edilməsində dövlət orqanlarının rolu.
Qrup üzvləri sualları öz aralarında bölərək
cavablandırmağa çalışırlar. 10 dəqiqədən sonra eyni
suala cavab hazırlayan sagirdlər qrup şəklində birləşib,
başqa qrup üzvlərinin köməyi ilə öz məlumatlarını
genişləndirirlər. Məsələn, 1-ci suala cavab axtaranlar
birləşərək, yazdıqları məlumatları paylaşır və beləliklə,
hər kəs əlavə məlumat əldə edə bilir. Sonra onlar
yerlərinə qayıdaraq məlumatı qrupun başqa üzvlərinə
çatdırırlar. Bütün qrup üzvləri bu cür ayrılıb-birləşmə
apararaq cavablarını genişləndirirlər.
Sonda qruplara test paylanaraq qiymətləndirilir.
Bu üsulu tətbiq etməklə şagirdlərin bir-birindən
öyrənmə və bir-birini öyrətməyə dəstək vermələrinə nail
oluram.
"Ekologiya nədir"
mövzusunu tədris edərkən "dayanacaq" adlı üsuldan
istifadə edirəm. Bunun üçün sinif 3 qrupa ayrılır.
Qruplara "Ekologiyanı qorumaq hamımızın borcudur"
başlıqlı kağızlar paylanılır.
1-ci qrupa tapşırılır ki, bu baslığa mətn yazsınlar.
2-ci qrupa şüar yazmaq, 3-cü qrupa tələblər hazırlamaq
tapşırılır.
1-ci qrup ekologiya, onun qorunması haqqında
bildiklərini mətn şəklində yazır.
1-ci qrup.
Ekologiyanı qorumaq hamımızın borcudur (mətn).
İnsan fəaliyyəti nəticəsində canlı və cansız təbiətdə
dəyişikliklər baş verir. Ağacların qırılması meşələrin
azalmasına, avtomobillərin, zavodların tüstüsü havaya
zərərli maddələrin düşməsinə səbəb olur. Meşələrin
azalması atmosferdə oksigenin azalmasına gətirib çıxarır.
Tüstü nəticəsində havaya qalxan zərərli maddələrin canlı
orqanizmlərə düşməsi bir çox canlıların nəslinin
kəsilmə təhlükəsi yaradır.
2-ci qrup.
Ekologiyanı qorumaq hamımızın borcudur (şüar)
1. Havanı zəhərləməyin!
2. Ağacları kəsməyin!
3. Suları çirkləndirməyin!
4. Yer kürəsini qoruyaq!
3-cü qrup.
Ekologiyanı qorumaq hamımızın borcudur(tələb)
1. Dincəldiyin yerləri zibilləmə.
2. Zibili yaxınlıqdakı zibil qabına at.
3. Meşədə ocaq qalama.
4. Hərəmiz bir ağac əkək.
Qruplar işləyəndən 5 dəqiqə sonra yerlərini dəyişərək
yoldaşlarının işini davam etdirirlər.
Beləliklə, bütün sinif problemin həllində iştirak edir.
Bu üsul uşaqları birlikdə çalışma, bir-birlərini tanıma,
qaydalara riayət etmə bacarıqlarına yiyələndirir, xüsusi
qabiliyyətlərinin üzə çıxmasına səbəb olur.
Ahu ƏLİYEVA,
Bakıdakı 100 nömrəli
tam orta məktəbin ibtidai sinif müəllimi |
