BDU-nun filologiya fakültəsinin IV kurs tələbələri
sentyabrın 17-dən beş həftə müddətində istehsalat
təcrübəsi keçmək üçün Bakının müxtəlif məktəblərinə
təhkim olunmuşlar. Universitetin filologiya fakültəsinin
019-cu qrup tələbələri isə BDU-nun nəzdində fəaliyyət
göstərən "Gənc istedadlar" liseyində istehsalat
təcrübəsi keçmişlər. İstehsalat təcrübəsində tələbələrə
lisey və onun strukturu, iş rejimi, təlim və onun
komponentləri, təlimin keyfiyyəti, təlim vasitələri, bir
sıra metodiki işlər, pedaqoji biliklər, "Təhsil
haqqında" qanun, yeni təhsil konsepsiyası və s.
məsələlər haqqında müfəssəl təlimatlar verilmiş və bu
məlumatlar gələcək fəal təcrübə üçün özül rolunu
oynamışdır. İstehsalat təcrübəsi beş istiqamətlə həyata
keçirilmişdir.
1. Məktəb direktorunun işləri ilə tanışlıq;
2. Təlim-tərbiyə işləri üzrə direktor müavininin yerinə
yetirdiyi işlərlə tanışlıq və onunla birgə müxtəlif
tədbirlərin həyata keçirilməsi;
3. Sinif rəhbərinin iş planı ilə tanışlıq və tərbiyəvi
işlərin həyata keçirilməsində tələbələrin iştirakının
təmin edilməsi;
4. Tələbələrin müxtəlif siniflərdə kurikulum üzrə yeni
təlim metodları ilə keçilən dərslərdə iştirakını təmin
etmək, həmin dərsləri izləməklə bərabər, özlərinin də
müxtəlif mövzularda dərslər aparmaları üçün onların
nəzəri və metodiki cəhətdən hazırlanması;
5. Məktəbin bütün tədris tədbirlərində, Pedaqoji Şurada
tələbələrin iştirakı.
Tələbələr öncə BDU-nun filologiya fakültəsində keçirilən
istehsalat təcrübəsinin konfransında iştirak etdilər və
fakültənin dekanı Məhərrəm Vəliyevin, Azərbaycan dili və
ədəbiyyatının tədrisi metodikası kafedrasının müdiri,
professor Yusif Seyidovun, həmçinin istehsalat təcrübəsi
rəhbərinin istehsalat təcrübəsinə aid çıxışlarını,
metodik tövsiyələrini dinlədikdən sonra BDU-nun nəzdində
fəaliyyət göstərən "Gənc istedadlar" liseyinə gəldilər.
Liseyin direktoru Qasım Hüseynov qeyd etdi ki, lisey
2007-ci ildən BDU-nun nəzdində fəaliyyət göstərən ümumi
təhsil müəssisəsidir. Ötən dövr ərzində məzunlarımız
Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyasının keçirdiyi qəbul
imtahanlarında yüksək bal toplayaraq həm ölkəmizdə, həm
də xaricdə nüfuzlu universitetlərə qəbul olmuşlar. Təkcə
onu demək kifayətdir ki, bu il 103 məzunumuzdan 103-ü də
ali məktəbə qəbul olmuşdur. Bu da liseyimizdə təhsilin
yüksək keyfiyyətinə sübutdur.
Sonra Q.Hüseynov liseyin strukturu, direktorun
vəzifələri haqqında məlumat verərək qeyd etdi ki,
liseyin bir çox məsələləri Pedaqoji Şurada müzakirə
olunur. Pedaqoji Şuranın tərkibinə direktor, direktor
müavini, bütün müəllimlər, əlaçı şagirdlər və
valideynlər komitəsinin sədri daxildir. Lisey öz
fəaliyyətində ümumtəhsil məktəblərinin tədris
proqramlarını əsas götürməklə yanaşı, BDU-nun Elmi
Şurasının tövsiyələrini, təhsil və tərbiyə haqqında
müasir pedaqogikanın son nailiyyətlərini də rəhbər
tutur.
İstehsalat təcrübəsi günlərində direktor müavini Çingiz
Cəlilov tələbələri təlim-tərbiyə işləri üzrə direktor
müavininin vəzifələri ilə, görəcəyi işlərlə tanış edir,
onlarla birgə işləyirdi. O, tələbələrə dərs cədvəli
tərtib etməyi, jurnalları yazmağı, müəllimlərin dərs
yükünün bölünməsi və s. kimi işləri öyrətmək üçün
əlindən gələni edir, tələbələrə bütün tədris və tərbiyə
məsələlərini başa salırdı. Liseyin fənn müəllimləri
Gülşən Əliyeva, Yaqut Hüseynova, Gültəkin Yusifova,
Yeganə Qəhrəmanlı və sinif rəhbərləri istehsalat
təcrübəsi zamanı tələbələrə hər cür pedaqoji və metodiki
köməkliklər edir, onları tədris, təlim-tərbiyə işlərinin
bütün cəhətləri ilə tanış edirdilər. İstehsalat
təcrübəsi dövründə tələbələr könüllü olaraq müxtəlif
siniflərdə dərs deməklə, aktiv praktika üçün zəmin
yaradır, təcrübə toplayırdılar.
Bizcə, tələbələrin fəal təcrübə dövrünə qədər
istehsalat təcrübəsi keçmələrinin onların mükəmməl
pedaqoji ustalıq, müəllimlik təcrübəsi qazanmaları
baxımından böyük əhəmiyyəti vardır və bu cəhətdən
istehsalat təcrübəsinin universitetdə bərpa edilməsi
təqdirəlayiq haldır. İstehsalat təcrübəsi tələbələrə
müstəqil pedaqoji fəaliyyətdə özünün hazırlıq
səviyyəsini yoxlamaq imkanı verir. Praktika prosesində
tələbələrin yaradıcılıq imkanları, tədqiqatçılıq
qabiliyyəti də inkişaf edir, onlar təlim nəzəriyyəsini,
dərsin texnologiyasını, şagirdlərin psixoloji
xüsusiyyətlərini, fənlərin tədrisinin konkret forma və
metodlarını öyrənməyə müvəffəq olurlar.
İstehsalat təcrübəsi müddətində tələbələr müəyyən
hüquqlardan istifadə etməli, öhdələrinə düşən vəzifələri
lazımi səviyyədə yerinə yetirməlidirlər. Onlar təcrübə
prosesində qarşıya çıxan bütün suallar üzrə universitet
rəhbərliyinə, müvafiq kafedraya, praktika üzrə
metodistlərə, məktəb müdiriyyətinə, fənn müəllimlərinə
müraciət edə bilərlər. İstehsalat təcrübəsi dövründə
tələbələrin üzərinə böyük vəzifələr düşür ki, bunlardan
ən vacibi tələbələrin hər gün 6 saat məktəbdə olmaları,
məktəbin daxili nizam-intizam qaydalarına ciddi əməl
etmələridir. Tələbələrimiz liseydəki təcrübə müddətində
bu vəzifələri layiqincə yerinə yetirir, üzərlərinə düşən
işlərin öhdəsindən bacarıqla gəlirdilər.
Rəhilə QULİYEVA,
BDU-nun Azərbaycan dili və ədəbiyyatı tədrisi metodikası
kafedrasının dosenti,
Ramidə ABDULLAYEVA
filologiya fakültəsinin IV kurs tələbəsi |