Javascript DHTML Drop Down Menu Powered by dhtml-menu-builder.com

ARXİV

13 Sentyabr 2013 - №35

 

Bu il Bakı şəhəri üzrə xüsusi istedada malik 2400-ə yaxın uşaq I sinfə qəbul olunmuşdur

 

Ötən illərdən fərqli olaraq bu il xüsusi istedada malik uşaqların vaxtından əvvəl I sinfə qəbulunu rayon (şəhər) təhsil şöbələri həyata keçirirlər.

Məlum olduğu kimi, "Təhsil haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununa əsasən məktəbə qəbul 6 yaşdan başlanır. Lakin valideynlərin arzusu ilə dərs ilinin başlanmasına qədər 6 yaşı tamam olmamış xüsusi istedadı ilə fərqlənən uşaqlar da Təhsil Nazirliyinin müəyyən etdiyi qaydada vaxtından əvvəl məktəbə qəbul oluna bilərlər. Azərbaycan Respublikası təhsil nazirinin 17 iyul 2013-cü il tarixli əmri ilə təsdiq edilmiş  "Xüsusi istedada malik uşaqların vaxtından əvvəl l sinfə qəbulu Qaydaları" belə uşaqların məktəbə qəbulu ilə bağlı məsələləri tənzimləyir. Qaydalara əsasən, vaxtından əvvəl l sinfə qəbul hər il 16 sentyabr - 31 dekabr müddətində 6 yaşı tamam olan xüsusi istedadlı uşaqlara şamil edilir.

Mühakimə, müqayisə, ümumiləşdirmə bacarıqlarının nümayiş etdirilməsi, nitqin aydınlığı və rabitəliliyi, fikrin sərbəst və düzgün ifadə edilməsi, təqdim olunmuş mövzuda sadə şifahi mətnin qurulması, yaşa görə söz ehtiyatının zənginliyi, dinlənilən mətndən müvafiq nəticə çıxarılması, mətndə ifadə olunan fikrə münasibət bildirilməsi, müxtəlif yolla sadə hesablama vərdişlərinin nümayiş etdirilməsi, müşahidə edilən hadisələrə münasibət bildirilməsi kimi zehni keyfiyyətlər məktəb yaşına çatmayan əqli və fiziki cəhətdən normal inkişaf etmiş uşaqların xüsusi istedadını şərtləndirən amillər hesab olunur.

Uşaqların vaxtından əvvəl l sinfə qəbulu ilə bağlı müsahibə rayon (şəhər) təhsil şöbələrinin nəzdində yaradılan komissiyalar tərəfindən aparılır.

Avqustun 28-də müsahibə prosesində iştirak etmək məqsədilə Bakı şəhərində bu tədbirin həyata keçirildiyi 42 nömrəli məktəbdə olduq.  Bakı Şəhəri üzrə Təhsil İdarəsinin ümumi təhsil sektorunun müdiri Firudin Həmzəyevdən   aldığımız məlumata görə, BŞTİ-nin müdiri Nailə Rzaquliyeva Azərbaycan Respublikası təhsil nazirinin "Xüsusi istedada malik uşaqların vaxtından əvvəl l sinfə qəbulu Qaydaları"nın təsdiq edilməsi barədə 17.07.2013-cü il tarixli əmrinin icrasını təmin etmək məqsədilə müvafiq əmr imzalamışdır. Əmrə əsasən, valideynlərin ərizələrinin qəbul edilməsi üçün zəruri tədbirlər həyata keçirilmişdir. Bakı Şəhəri üzrə Təhsil İdarəsinin tabeliyində olan məktəblərin l sinfinə qəbul olunmaq istəyənlərlə müsahibə aparılması üçün BŞTİ-nin müdirinin rəhbərliyi ilə yaradılmış komissiyalar avqustun 5-dən 42 nömrəli məktəbdə fəaliyyətə başlamışdır. Komissiyaların hər biri ibtidai sinif müəllimi, həkim, psixoloq və metodistlərdən ibarət olmaqla 5 nəfərdən təşkil olunmuşdur.

Xüsusi istedada malik uşaqların vaxtından əvvəl l sinfə qəbulu üçün keçirilən müsahibə saat 9-dan 18-dək davam edir. Qaydalara uyğun olaraq müsahibə uşağın təhsil alacağı dildə 15-20 dəqiqə ərzində aparılır. Həmin prosesdə uşağa zehni keyfiyyətlərinin aşkara çıxarılması üçün nəzərdə tutulmuş 4 sual verilir. Hər bir suala cavab 5 ballıq şkala ilə qiymətləndirilir. Ən azı 15 bal toplamış uşaq zəruri zehni keyfiyyətlərə malik hesab olunur.

Komissiyalar məktəbin xüsusi olaraq ayrılmış korpusunun ll və lll mərtəbələrində fəaliyyət göstərirdi. Hər iki mərtəbəni gəzərək yaradılan şəraitlə yaxından tanış olduqdan sonra komissiyaların birində iş prosesini müşahidə etdik. Müsahibə valideynlərin iştirakı ilə keçirilirdi. Obyektivliyin və şəffaflığın tam təmin edilməsi məqsədilə prosesin videoçəkilişi aparılırdı.

Növbəti uşaq - Miryusif Şıxlı otağa dəvət olunduqdan sonra müsahibənin başlandığı vaxt xüsusi hazırlanmış vərəqdə qeyd olundu. Ona fiqurların formaları, rəngləri, ölçüləri və s. aid suallar verildi. Miryusif fikirlərini çox çətinliklə çatdırırdı. Həyəcanlı olduğundan diqqəti müəllimdə deyildi. Sonra uşağın rabitəli nitqi, zaman anlayışı, dinləyib-anlama qabiliyyəti, sadə şifahi hesablama bacarığı yoxlanıldı. Sorğunun hər mərhələsinin sonunda komissiya üzvləri sualın hansı meyara əsasən verildiyini, məqsədin nə olduğunu valideynə izah edir, verilən cavablara görə fikirlərini bildirirdilər. Müsahibə başa çatdıqdan sonra komissiya üzvləri F.Əhmədov, S.Əhmədova, N.Paşayeva, X.Nəzərova və L.Məmmədova xüsusi vərəqdə qeyd olunmuş 4 meyar üzrə (nitq, sadə şifahi hesablama, idrak, fizioloji, psixoloji durum) ballarını verdilər. Həmin göstəricilər əsasında onların hər birinin verdiyi baldan ümumi nəticə çıxarılaraq uşağa yekun olaraq 7 bal  yazıldı.

Gülay Əsgərli fiqurların adlarını, rənglərini tanıdı, zaman, məkan anlayışları, şifahi hesablama ilə bağlı sualları düzgün cavablandırdı. O, sağ-solu göstərməkdən başqa, demək olar ki, bütün tapşırıqları düzgün yerinə yetirsə də nitq qabiliyyətinə görə digər uşaqlardan o qədər də fərqlənmədi. Bu da yəqin ki, Gülayın çox həyəcanlı olması ilə bağlı idi. Ona 15 bal yazıldı.

Ümumiyyətlə, qeyd etmək lazımdır ki, uşaqlar həddindən artıq həyəcanlı görünür, hətta bildikləri suallara da çəkinə-çəkinə cavab verirdilər. Valideynlər uşaqlarının çox hazırlıqlı olduğunu, verilən bütün tapşırıqların öhdəsindən çox asanlıqla gələ biləcəklərini desələr də uşaqlar bildiklərini nümayiş etdirməyə o qədər can atmırdılar.

Müsahibə prosesində daha çox müşahidə etdiyimiz bir cəhət də bəzi uşaqların rabitəli nitq qabiliyyətinin çox aşağı səviyyədə olması idi. Balacalar sualları yarımçıq cümlələrlə, bir kəlmə ilə cavablandırır, fikri tam ifadə edən cümlələr qura bilmirdilər.

Müsahibəyə dəvət olunan növbəti uşaq - Elxan fiqurların adlarını, rənglərini dedi, ölçü, zaman və məkan anlayışlarına aid sualları qismən cavablandırdı, lakin məntiqi tapşırıqların öhdəsindən gəlmədi və nağılı davam etdirə bilmədi. Komissiya üzvlərinin verdiyi ballara əsasən onun yekun balı 9,6 yazıldı.

Sonra Dinar Məmmədova ilə müsahibə aparıldı. Adətən, bir sıra ailələrdə öz bölgələrinə xas olan dialektdən istifadə edirlər. Ailə üzvləri bir-biri ilə, eləcə də kiçikyaşlı uşaqlarla yalnız bu cür ünsiyyətdə olurlar. Ona görə də uşaqlar məktəbə gedəndə çox çətinlik çəkirlər. Dinar da belə uşaqlardan biri idi. Hiss olunurdu ki, o, müəllimin ədəbi dildə dediyi sözləri yaxşı başa düşmür. Dinar bu dərs ilində birinci sinfə getmək üçün zəruri olan balı toplaya bilmədi. Müsahibəyə gəlmiş növbəti iştirakçı Dərya Nəsibli də çox zəif nəticə göstərdi.   

Orada olduğumuz zaman valideynlərlə söhbət edərək bu tədbirlə bağlı fikirlərini öyrəndik. Vahid Əsgərov müsahibə prosesinin obyektiv aparıldığını, hər şeyin gözəl təşkil edildiyini, narazılıq üçün heç bir əsas olmadığını deyərək yaradılan şəraitə görə təşəkkürünü bildirdi.

Qaradağ rayonunun Sahil qəsəbəsindən gəlmiş Sevər Nəsibova dedi: "Qızım Dəryanın biliyi komissiya tərəfindən 8,2 balla qiymətləndirilsə də mənim heç bir narazılığım yoxdur. Burada hər şey göz qabağındadır. Özüm də bilirdim ki, qızım hələ məktəbə getməyə tam hazır deyil. Sadəcə sınaq məqsədilə bu prosesdə iştirak etdik".

Öyrəndik ki, avqustun 5-dən 28-dək 430 nəfər bu komissiyada müsahibə prosesində iştirak etmiş, onlardan 190 nəfəri cari dərs ilində məktəbə getmək hüququ qazanmışdır.

Artıq Bakı Şəhəri üzrə Təhsil İdarəsinin tabeliyində olan məktəblərin birinci sinfinə qəbul olunmaq istəyənlərlə müsahibə aparmaq üçün yaradılan komissiyalar öz işini başa çatdırmışdır. BŞTİ-dən verilən məlumata görə, ümumilikdə, müsahibə prosesində 4600 nəfərə qədər uşaq iştirak etmiş, onlardan 2400-ə yaxınının l sinfə qəbulu məqbul sayılmışdır. 

Hicran ƏKBƏROVA  

 
 
 
Səhifənin başına qalx "Xəbərlər" bölməsinə get Nömrənin müdəricatına dön Səhifənin başına qalx
 

AZƏRBAYCANIN TƏHSİL NAZİRLƏRİ

 

DÜNYA UNİVERSİTETLƏRİ

 

DÜNYA TƏHSİLİ

 

DÜNYA ÖLKƏLƏRİNDƏ ALİ MƏKTƏBLƏRƏ QƏBUL

 
 
 

Copyright  ©  All Rights Reserved.
Created and supported by Mehman Shafagatov