Respublika məktəblilərinin 2013-2014-cü dərs ilində fənn
olimpiadalarının səmərəli təşkili məqsədilə Nazirlik və
yerli təhsili idarəetmə orqanları tərəfindən müvafiq
tədbirlər görülmüş, mövcud qaydalara uyğun olaraq,
olimpiadalar 3 mərhələdə keçirilmişdir.
Olimpiadanın nəticələrinin Təhsil Nazirliyi tərəfindən
geniş təhlili aparılmışdır. Aparılmış təhlillər zamanı
bəzi rayonlar üzrə II mərhələdə yüksək nəticələr
göstərmiş şagirdlərin olimpiadanın yekun mərhələsində
çox zəif bilik nümayiş etdirdikləri müşahidə edilmişdir.
Bu hallar Təhsil Nazirliyi tərəfindən rayon mərhələsində
istedadlı şagirdlərin seçimi zamanı obyektivliyin ciddi
şəkildə pozulması, respublika turu iştirakçılarının
seçimində laqeydlik və səhlənkarlığa yol verilməsi kimi
qiymətləndirilir.
Rayon (şəhər) mərhələsi üzrə I turun 36908 nəfər
iştirakçısından II tura 6374 nəfər (17,2 faiz) keçmiş,
onlardan 849-u (13,3 faiz) yerli münsiflər heyətinin
qərarına əsasən respublika mərhələsində iştirak
etmişdir.
Olimpiadaların yekun turunda fənlər üzrə Azərbaycan dili
və ədəbiyyatdan 178 (20,9 faiz), Azərbaycan tarixindən
172 (19 faiz), biologiyadan 140 (16,4 faiz), kimyadan
111 (13 faiz), riyaziyyatdan 110 (12,2 faiz), fizikadan
103 (12 faiz), informatikadan 35 nəfər (3,8 faiz)
iştirak etmişdir.
Respublika mərhələsinin nəticələrinə görə,
iştirakçıların ümumi sayından 189 nəfəri (22,3 faiz)
I-IV yerlərə, o cümlədən 20-si (2,4 faiz) I, 27-si (3,2
faiz) II, 61-i (7,2 faiz) III, 81-i (9,5 faiz) IV yerə
layiq görülmüşdür. I-III yerləri tutanlar isə 108 nəfər
(12 faiz) təşkil etmişdir.
Yekun turda Azərbaycan Beynəlxalq Təhsil Mərkəzinin
liseyləri üzrə 44 nəfər iştirakçıdan 30-u (68,2 faiz),
Bakı şəhərindən 32-dən 20-si (62,5 faiz), Naxçıvan
MR-dən 138-dən 34-ü (24,6 faiz), eləcə də Balakəndən 7,
Şəmkirdən 6, Neftçaladan 4, Şəki, Cəlilabad, Oğuz,
Abşeron, Hacıqabul, Qax, Xaçmaz rayonlarının hər
birindən 3 nəfər iştirakçı mükafata layiq yer tutmuşdur.
Təhsil müəssisələrindən ən yaxşı nəticəni Balakən rayonu
Humanitar və texniki fənlər təmayüllü lisey (5 yer),
Naxçıvan şəhəri Heydər Əliyev adına lisey (4 yer),
Nazirlik tabeliyindəki Fizika-riyaziyyat və informatika
təmayüllü lisey (3 yer) göstərmişdir. Naxçıvan şəhər 15
nömrəli tam orta məktəbin, Naxçıvan Qızlar liseyinin,
Bakı şəhəri 160 nömrəli "Klassik gimnaziya" və 54
nömrəli tam orta məktəbin, Sumqayıt şəhəri
Təbiət-texniki elmlər liseyi və 7 nömrəli tam orta
məktəbin, Babək rayonu Kərimbəyli kənd, Qəbələ rayonu
Nohurqışlaq kənd tam orta məktəbinin nəticələri də
qənaətbəxş olmuşdur.
Respublika fənn olimpiadalarının yekunları göstərmişdir
ki, rayon və şəhərlərdə istedadlı uşaqlarla işin
təşkilində, texniki və təbiət fənlərinin hazırkı
tələblərə uyğun tədrisində, istedadı ilə fərqlənən
şagirdlərin olimpiadalara və digər bilik yarışlarına
hazırlanmasında ciddi nöqsan və çatışmazlıqlar
mövcuddur, əksər yerli təhsili idarəetmə orqanları,
məktəb rəhbərləri bu vacib işə səthi və məsuliyyətsiz
münasibət bəsləyirlər.
Yerlərdə texniki və təbiət fənləri üzrə tədrisin
qeyri-qənaətbəxş səviyyədə qurulması, şagirdlərin bilik
keyfiyyətinin xeyli aşağı olması həm də onunla
təsdiqlənir ki, olimpiadanın yekun turundakı 849 nəfər
iştirakçının 350-si (41,2 faiz) yalnız Azərbaycan dili
və ədəbiyyat, Azərbaycan tarixi, 499-u isə (58,7 faiz)
riyaziyyat, fizika, kimya, biologiya, informatika
fənlərini təmsil etmişdir. Olimpiadada mükafata layiq
189 yerin 100-ü (51,9 faiz) bilavasitə humanitar fənlərə
aid olmuş, riyaziyyat, fizika, kimya, biologiya,
informatika fənləri üzrə 12 birinci yerdən 10-nu
ABTM-in liseylərinin şagirdləri tutmuşdur. Eyni mənzərə
II-III yerlərin sayında da mövcuddur.
Ciddi narahatlıq doğuran vəziyyət respublika turunun 849
iştirakçısından 141 nəfərinin (16,6 faiz) 0-2 arasında
("0" bal - 63 nəfər, 7,4 faiz; "1" bal - 40 nəfər, 4,7
faiz; "2" bal - 38 nəfər, 4,5 faiz) bal toplaması
olmuşdur. Həmin şagirdlərdən 139-u (98,5 faiz)
olimpiadada texniki və təbiət fənləri üzrə iştirak
etmişdir. Yerlərdə olimpiada iştirakçılarının seçimi və
qiymətləndirmə prosesi bir çox hallarda qeyri-obyektiv
aparıldığı üçün yüksək nəticə ilə yekun tura göndərilən
şagirdlərin riyaziyyatdan 16-sı "0", 19-u "1", 17-si
"2"; fizikadan 12-si "0", 4-ü "1", 4-ü "2"; kimyadan
21-i "0", 19-u "1", 13-ü "2"; biologiyadan 12-si "0",
5-i "1", 4-ü "2"; informatikadan 2-si "0", 1-i "2";
Azərbaycan tarixindən 1-i "0", 1-i "2" balla
qiymətləndirilmişdir. Belə şagirdlər Mingəçevir şəhəri
və İsmayıllı rayonunun hər birindən 7, Şamaxıdan 6,
Astara, Biləsuvar, Şəki, Ağcabədi rayonlarının hər
birindən 5, Gəncə şəhəri, Gədəbəy, Samux, Göygöl, Oğuz,
Masallı, Zərdab, Abşeron rayonlarının hər birindən 4,
Şirvan şəhəri, Sabirabad, Ağdaş, Balakən, Xaçmaz, Lerik,
Daşkəsən, Zəngilan rayonlarının hər birindən 3 nəfər
olmuşdur. Digər rayonlarda da belə faktlar müşahidə
edilmişdir.
Bununla yanaşı, iştirakçılardan 69-nun riyaziyyat (16
nəfər, 16,5 faiz), biologiya (22 nəfər, 14,3 faiz),
kimya (20 nəfər, 16,7 faiz), fizika (11 nəfər, 11,3
faiz) fənləri üzrə "3-5" bal toplaması da yerlərdə
olimpiadalara, istedadlı şagirdlərlə işin təşkilinə,
texniki və təbiət fənlərinin tədrisinə diqqət
yetirilməməsini bir daha sübuta yetirir.
Qeyd olunanları nəzərə alaraq və "Azərbaycan
Respublikası Təhsil Nazirliyi haqqında Əsasnamə"nin
13.5-ci bəndini rəhbər tutaraq
ƏMR EDİRƏM:
1. Məktəblilərin 2013-2014-cü dərs ilində keçirilmiş
respublika fənn olimpiadalarının nəticələri barədə
münsiflər heyəti sədrlərinin təqdimatları nəzərə
alınsın.
2. Fənn olimpiadalarının yekun turunda Naxçıvan MR-in,
Bakı və Sumqayıt şəhərlərinin, Azərbaycan Beynəlxalq
Təhsil Mərkəzinin liseylərinin, bilavasitə Nazirlik
tabeliyindəki Fizika-riyaziyyat və informatika təmayüllü
liseyin, Balakən rayonu Humanitar və texniki fənlər
təmayüllü liseyin, Naxçıvan şəhəri Heydər Əliyev adına
liseyin şagirdlərinin uğurla çıxış etdikləri, habelə
Naxçıvan şəhər 15 nömrəli tam orta məktəbin, Naxçıvan
Qızlar Liseyinin, Bakı şəhəri 160 nömrəli "Klassik
gimnaziya" və 54 nömrəli tam orta məktəbin, Sumqayıt
şəhəri Təbiət-texniki elmlər liseyi və 7 nömrəli tam
orta məktəbin, Babək rayonu Kərimbəyli kənd, Neftçala
rayonu Xıllı qəsəbə və Qəbələ rayonu Nohurqışlaq kənd
tam orta məktəblərinin müsbət nəticələri qeyd olunsun.
3. Gəncə və Mingəçevir şəhərləri, İsmayıllı, Şamaxı,
Astara, Biləsuvar, Şəki, Ağcabədi, Gədəbəy, Samux,
Göygöl, Oğuz, Masallı, Zərdab, Abşeron rayonları üzrə
iştirakçıların yekun mərhələdə çox aşağı bal toplaması
faktı müvafiq yerli təhsili idarəetmə orqanlarının
olimpiadaların təşkili və keçirilməsinə məsuliyyətsiz
münasibət göstərmələri, şəffaflıq və obyektivliyi təmin
edə bilməmələri, istedadlı şagirdlərin seçilməsinə
səhlənkar və laqeyd yanaşmaları, bu vacib məsələdə
məqsədli olaraq himayəetmə hallarına yol vermələri kimi
qiymətləndirilsin.
Adları çəkilən rayon (şəhər) təhsil şöbələri
rəhbərlərinə olimpiadaların II mərhələsində yol verilmiş
nöqsanlarla bağlı araşdırmaların aparılması və
nəticələri üzrə müvafiq intizam tənbehi tədbirlərinin
görülməsi tapşırılsın.
4. Şirvan şəhəri, Sabirabad, Xaçmaz, Daşkəsən, Ağdam,
Zəngilan, Ucar, Lerik, Qazax, Yardımlı, Qobustan,
Salyan, Tovuz, Goranboy, Quba, Yevlax, Siyəzən,
Cəlilabad, Şəmkir, Balakən və Ağdaşda bir sıra
şagirdlərin rayon mərhələsi nəticələri ilə yekun
mərhələdə göstərdiyi nəticələr arasında fərqlərin olması
faktını nəzərə alaraq, adı çəkilən rayon (şəhər) təhsil
şöbələrinə (idarələrinə) müvafiq araşdırmanın aparılması
və ayrı-ayrı fənlər üzrə qeyri-obyektivliyə yol vermiş
münsiflər heyətinin üzvləri barədə qanunvericiliyə uyğun
qaydada intizam tənbehi tədbirlərinin görülməsi
tapşırılsın.
5. Akademik Zərifə Əliyeva adına lisey, "Zəngi" liseyi,
Fizika-riyaziyyat və informatika təmayüllü lisey,
"Ankara məktəbi" məktəb-lisey istisna olmaqla bilavasitə
Nazirlik tabeliyindəki digər lisey və gimnaziyalar
olimpiadaların yekun mərhələsində təmsil edilmədiyi
üçün onların istedadlı şagirdlərlə iş sahəsində
fəaliyyətinin nizamnamələri ilə müəyyən edilmiş tələblər
səviyyəsində qurulmadığı həmin təhsil müəssisələrinin
rəhbərliyinin nəzərinə çatdırılsın.
6. Naxçıvan MR Təhsil Nazirliyi, Bakı Şəhəri üzrə Təhsil
İdarəsi, Gəncə Şəhər Təhsil İdarəsi, rayon (şəhər)
təhsil şöbələrinin rəhbərləri:
6.1. Bu əmrin müzakirə olunub onun məzmununun məktəb
rəhbərlərinə və pedaqoji kollektivlərə çatdırılmasını
təmin etsinlər;
6.2. Əmrdə qeyd olunan problemli məsələlərin, nöqsan və
çatışmazlıqların başvermə səbəblərini araşdırmaqla
onların aradan qaldırılmasına yönəlmiş fəaliyyət planı
hazırlayıb yerinə yetirilməsi üçün təşkilati-pedaqoji
tədbirlər həyata keçirsinlər;
6.3. Əmrin yerinə yetirilmə vəziyyəti barədə məlumatı, o
cümlədən bu işin təşkilində nöqsanlara yol vermiş
şəxslərin izahatlarını və digər aidiyyəti sənədləri
2014-cü ilin 30 iyun tarixinədək Nazirliyə göndərsinlər.
7. Məktəbəqədər və ümumi təhsil şöbəsi (A.Əhmədov),
Təhsilin statistikası və keyfiyyətin qiymətləndirilməsi
şöbəsi (İ.Sadıqov), Hüquqi ekspertiza və
lisenziyalaşdırma şöbəsi (S.Kazımov) 2 ay müddətinə fənn
olimpiadalarının təşkili və keçirilməsini tənzimləyən
yeni qaydaların layihəsinin hazırlanmasını təmin
etsinlər.
8. İqtisadiyyat şöbəsi (R.Orucov) 2014-cü ildə keçirilən
fənn olimpiadalarında şagirdləri I dərəcəli diploma
layiq görülmüş müəllimlərin hər birinin 250 (iki yüz
əlli), olimpiadaların keçirilməsi üçün müvafiq
materialların hazırlanması və olimpiada işlərinin
yoxlanmasında səmərəli fəaliyyət göstərmiş respublika
münsiflər heyəti sədrlərinin hər birinin 200 (iki yüz),
məsul katiblərin hər birinin 150 (yüz əlli), üzvlərin
hər birinin 100 (yüz) manat məbləğində pul mükafatı ilə
mükafatlandırılmasını təmin etsin.
9. İnformasiya şöbəsi (E.Əliyev) əmrin çoxaldılıb
yerlərə göndərilməsini, "Azərbaycan müəllimi" qəzetində
və Nazirliyin "Təhsil xəbərləri" məcmuəsində dərc
olunmasını təmin etsin.
10. Əmrin icrasına nəzarət nazir müavini C.Bayramova
həvalə olunsun.
Mikayıl CABBAROV,
Azərbaycan Respublikasının təhsil naziri
16 may 2014-cü il |