|
Əsrlərdən bəri yaranıb inkişaf edərək bəşəriyyətin söz
sənəti xəzinəsinə incilər bəxş etmiş Azərbaycan
ədəbiyyatının, eləcə də dünya ədəbiyyatının humanizm
ruhlu seçmə nümunələri onları mütaliə edən hər bir şəxs
üçün əsl həyat məktəbidir.
Şəxsiyyət olaraq insanın formalaşıb kamilləşməsində,
mənəvi aləminin zənginləşməsində, dünyagörüşünün və
bilik dairəsinin genişlənməsində, cəmiyyət hadisələrinə
çevik, həssas və obyektiv münasibət bəsləməsində, bədii
təxəyyülünün, obrazlı və məntiqi təfəkkürünün,idraki
bacarıqlarının inkişafında, bir çox hallarda isə həyat
yolunun müəyyənləşməsində və vətəndaşlıq tərbiyəsində
mütaliənin rolu müstəsna əhəmiyyət kəsb edir.
Qloballaşmanın qarşısıalınmaz prosesə çevrildiyi hazırkı
dövrdə milli dəyərlərin, xalqımızın mənəvi simasını əks
etdirən mədəni irsinin və adət-ənənələrinin qorunub
saxlanılaraq nəsildən-nəslə ötürülməsində və onların
digər mədəniyyətlərlə müqayisə olunub müvafiq nəticələr
çıxarılmasında mütaliə əvəzsiz təsir gücünə malikdir.
Hazırkı vaxtda elmi-texniki tərəqqinin sürətli inkişafı
ilə əlaqədar insanların məşğulluq və maraq dairəsi,
ilbəil təkmilləşən texniki informasiya vasitələri ilə
məlumatlanmaq imkanları genişlənsə də, mütaliə
inkişafetdirici amillər arasında öncül mövqeyini
saxlamaqdadır.
Bununla belə, aparılan pedaqoji müşahidələr və təhlillər
göstərir ki, son zamanlar ümumtəhsil məktəblərində
şagirdlərin mütaliəyə istiqamətləndirilməsi, onlarda
mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması üzrə zəruri
tədbirlərin həyata keçirilməsi əvvəlki dövrlərlə
müqayisədə zəifləmişdir. Bununla əlaqədar şagirdlərin
mütaliəsi işinin təşkilindəki təcrübədə sınaqdan çıxmış
ənənələri bərpa etmək, onların mütaliəyə həvəsini daha
da gücləndirmək və mütaliə vərdişlərini inkişaf etdirmək
təhsil sahəsində prioritet vəzifələrdən biridir.
Qeyd olunanlara əsasən, ümumtəhsil məktəb şagirdlərinin
mütaliəyə istiqamətləndirilməsi işində səmərəli sistemin
yaradılması məqsədilə "Azərbaycan Respublikası Təhsil
Nazirliyi haqqında Əsasnamə"nin 13.5-ci bəndini rəhbər
tutaraq
ƏMR EDİRƏM:
1. Naxçıvan MR Təhsil Nazirliyinə, Bakı Şəhəri üzrə
Təhsil İdarəsinə, Gəncə Şəhər Təhsil İdarəsinə, rayon
(şəhər) təhsil şöbələrinə, Təhsil Nazirliyi
tabeliyindəki ümumi təhsil müəssisələrinin rəhbərlərinə
tapşırılsın ki:
1.1. Bu əmrin məzmununun pedaqoji kollektivlərə
çatdırılmasını təmin etsinlər.
1.2. Aşağıda qeyd olunan istiqamətlər əsasında
şagirdlərin mütaliəyə həvəsləndirilməsi və onlarda
mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılmasına yönəlmiş
fəaliyyət planı hazırlayıb icrasını təmin etsinlər:
- hər il yenilənməklə şagirdlərə mütaliə edilməsi
tövsiyə olunan Azərbaycan və xarici ölkə yazıçılarının
əsərlərinin təxmini siyahısının hazırlanması;
- məktəb kitabxanalarının yeni nəşrlərlə
zənginləşdirilməsi, bunlarda dərs ili ərzində bədii
əsərlərin oxusunun və müzakirəsinin təşkili;
- məşhur yazıçıların, o cümlədən ədəbiyyat sahəsində
Nobel mükafatına layiq görülmüş yazıçıların, eləcə də
tanınmış Azərbaycan ədiblərinin yaradıcılığı və
əsərlərinin məzmunu haqqında şagirdlərə məlumatların
çatdırılması yolu ilə onların bu əsərləri mütaliə etməyə
istiqamətləndirilməsi;
- şagirdlərin müasir Azərbaycan yazıçıları ilə
görüşlərinin keçirilməsi, bu prosesdə şagirdlərin həmin
yazıçılar və onların əsərləri haqqında
məlumatlandırılması, müvafiq təbliğat işlərinin həyata
keçirilməsi;
- şagirdlərin oxuduqları və ya oxuyacaqları əsərlər
əsasında hazırlanmış teatr tamaşalarına aparılması və
onların müzakirəsinin keçirilməsi;
- oxuduqları əsərlər üzrə məktəblərdə şagirdlərin
iştirakı ilə fraqmentlər şəklində səhnələşdirilmiş
tamaşa nümunələrinin təşkili;
- şagirdlər tərəfindən oxunan və tamaşa olunan əsərlərin
onların iştirakı ilə müzakirəsinin keçirilməsi, bu
əsərlər əsasında yuxarı sinif şagirdlərinin təəssürat,
rəy və mülahizə xarakterli inşa yazmalarının təşkil
edilməsi;
- məktəblərdə "Ən fəal oxucu", "Bədii əsər haqqında ən
yaxşı inşa", "Bədii əsər barədə ən mükəmməl rəy"
müsabiqələrinin, ədəbi-bədii qiraət gecələrinin, hekayə
axşamlarının keçirilməsi və qaliblərin
rəğbətləndirilməsi;
- məktəblərdə oxuduqları əsərlərin sayına görə siniflər
üzrə şagirdlərin reytinqinin müəyyən edilməsi və bu
əsasda onların arasında sağlam rəqabət mühitinin
yaradılması;
- mütaliə etdikləri kitablar barədə rəy və
mülahizələrinin digər həmyaşıdları ilə onlayn mühitdə
paylaşmalarına şagirdlərin istiqamətləndirilməsi və
bununla əlaqədar onlara lazımi mənəvi və texniki dəstək
göstərilməsi.
1.3. Əmrin yerinə yetirilməsinin gedişi barədə 2015-ci
ilin aprelində Nazirliyə hesabat göndərsinlər.
2. Məktəbəqədər və ümumi təhsil şöbəsi (A.Əhmədov) bu
əmrlə müəyyən edilmiş tədbirlərin həyata keçirilməsinin
təmin olunması istiqamətində davamlı təşkilati işlər
həyata keçirsin, təqdim edilən hesabatların təhlilini
aparıb müvafiq təkliflər hazırlasın.
3. İqtisadiyyat şöbəsi (R.Orucov), Əsaslı tikinti və
təchizat idarəsi (A.Axundov) ümumtəhsil məktəb
kitabxanalarının davamlı olaraq bədii əsərlərlə
zənginləşdirilməsi üçün müvafiq ədəbiyyatın alınmasını
təmin etsinlər.
4. İnformasiya şöbəsi (E.Əliyev) şagirdlərin mütaliəsi
işinin təşkili ilə bağlı görülən tədbirlərin KİV-lərdə
işıqlandırılmasını, bu əmrin "Azərbaycan müəllimi"
qəzetində dərc olunmasını və Nazirliyin internet
saytında yerləşdirilməsini təmin etsin.
5. Əmrin icrasına nəzarət nazir müavini Ceyhun Bayramova
həvalə olunsun.
Mikayıl CABBAROV,
Azərbaycan Respublikasının təhsil naziri
16 dekabr 2014-cü il |
