Javascript DHTML Drop Down Menu Powered by dhtml-menu-builder.com

ARXİV

25 Aprel 2015 - №14

 

Ən yaxşı müəllimindərs nümunəsi

 

VI SİNİF

AZƏRBAYCAN DİLİ FƏNNİ 

Böyütmək üçün seçinBikə NƏCƏFOVA,

Bakı şəhəri 23 nömrəli tam orta məktəbin Azərbaycan dili və ədəbiyyat müəllimi, "Ən yaxşı müəllim" müsabiqəsinin (2009) qalibi 

Mövzu: "Neman və Simnar"

Müasir dərsin xarakterik xüsusiyyətləri şagirdlərin fəallığı, yaradıcı axtarışlara qoşulması, öz bilik ehtiyatlarına və əvvəlki dərslərdən  öyrəndiklərinə istinad edərək hadisə və faktları təhliletmə, nəticə çıxarma, tətbiq və təqdim etmə qabiliyyətlərinə yiyələnməsi, idraki qabiliyyətlərinin inkişaf etdirilməsidir. Müasir  dərsdə müəllim əlaqələndirici, istiqamətverici, məsləhətçi, şagirdlər isə öyrəndiklərini təqdim və tətbiq etməyi bacaran yaradıcı subyektlər rolunda çıxış  edirlər. Müasir təlim metodlarından, İKT-nin  geniş imkanlarından səmərəli istifadə etməklə hər bir dərsdə bu xüsusiyyətləri reallaşdırmaq mümkündür.

Böyütmək üçün seçinStandartlar:

2.2.1,    3.1.2,    2.1.1,   1.1.2,   1.2.4.

Təlim nəticələri (məqsədlər):

1.Mətndəki hadisələrin davamıını proqnozlaşdırarkən müvafiq hissədəki  mühüm  məqamlardan çıxış edir.

2. Nəqli xarakterli mətnə məzmuna uyğun yeni epizodlar əlavə edir.

3. Kontekstə görə mənasını müəyyənləşdirdiyi sözün izahını lüğətdə verilmiş izahla müqayisə edir.

Böyütmək üçün seçin4. Öz fikirlərini də əlavə etməklə dinlədiklərini tezis şəklində ifadə edir.

5. Diskussiya zamanı problemlə bağlı fikirlərini bildirir.

İnteqrasiya: Ədəbiyyat, tarix.

Təlim forması: Kollektiv iş, qruplarla iş.

Təlim üsulu: "Əqli hücum" proqnozlaşdırılmış oxu, müzakirə.

Resurs: Dərslik, iş vərəqləri, kompüter, slaydlar.

Dərsin gedişi: Salamlaşma.Böyütmək üçün seçin

Ev tapşırığın yoxlanması:

Müəllimin təklifi ilə bir neçə şagird əvvəlki dərsdə ev tapşırığı olaraq nə verildiyini söyləyir və icra etdiyi tapşırığı təqdim edir.

Müəllimin şərhi:

Dərsin mövzu və məqsədlərinin elan edilməsi.

Motivasiya:

Motivasiya üçün  1, 2, 3-cü slaydlar  nümayiş etdirilir. Böyütmək üçün seçin

Sinfə sual:

Birinci slayddakı sözlər dahi şairimiz  Nizami Gəncəvini hansı cəhətdən səciyyələndirir?

Cavab:

Bu sözlər şairin  hansı dövrdə yaşadığını, harada anadan olduğunu,  hansı əsərləri yazdığını, əsərlərində kimləri və  nələri tənqid etdiyini aydınlaşdırır.

Tədqiqat sualı:

Hökmdar və sənətkara münasibət necə olmalıdır?

Tədqiqatın aparılması:

Sinif 3 qrupa bölünür,  qruplar "Əmək", "Zəhmət" və "Hünər" adlandırılır.

Müəllimin şərhi:

Tədqiqatı aparmaq üçün şagirdlərin qarşısına aşağıdakı tapşırıqlar qoyulur:

1.Mətnin hissələrini proqnozlaşdıraraq oxuyun (standart 2.2.1).

2.Kontekstə görə tanış olmayan sözlərin mənasını müəyyənləşdirin (standart 2.1.1).

3. Həmin sözləri izahlı lüğətdə verilmiş izahla müqayisə edin (standart 2.1.1)

Mətnin oxunması:

Dərslikdə verilmiş "Neman və Simnar" mətni oxunur. Mətn hissələrlə oxunur və hər hissənin oxunuşundan sonra  4-cü slayddakı cədvəl üzrə iş aparılır.

Oxu prosesində "münəccim", "misl", "asiman", "ədəb-ərkan", "hüri", "peşkəş", "xələt" və  "qəsr" sözləri tanış olmayan sözlər kimi müəyyənləşdirilir.

Sinfə tapşırıq:

Sizə tanış olmayan bu sözlərin mənalarını araşdırın.

Araşdırma:

Şagirdlər Azərbaycan dilinin izahlı lüğətindən istifadə etməklə  həmin sözlərin ifadə etdiyi mənaları müəyyənləşdirirlər. Lüğət üzrə işdən məlum olur ki, "münəccim" - nücum elmi (astrologiya) ilə məşğul olan şəxs, astroloq, "qəsr"  - böyük imarət, şah sarayı,  "ədəb-ərkan" - ədəb, tərbiyə, əxlaq və nəzakət qaydaları, "misl" - bənzər, oxşar, tay, "hüri" - pəri, "peşkəş" - bəxşiş verilən, bağışlanan şey, "asiman" - göy, səma, "xələt" - hədiyyə, bəxşiş, mükafat deməkdir.

Qruplara tapşırıq:

Sonra şagirdlərin müstəqil işləri təşkil olunur.

"Əmək" qrupuna:

*Neman obrazını təhlil edin.

"Zəhmət" qrupuna:

*Simnar obrazını təhlil edin.

"Hünər" qrupuna:

*Mətndə dialoqda göy rəngli cümlə ilə başlanan hissəyə - Simnarın sözlərinə münasibət bildirin. Burada Simnarın və onun nitqinin hansı xüsusiyyəti ortaya çıxır.

Məlumat mübadiləsi:

Qruplar tapşırıqlara hazırladıqları cavabların təqdimatını edirlər.

Məlumatın müzakirəsi:

Müəllim sinfə müzakirə üçün suallar verir:

1. Xalqın tarixində hökmdarın və sənətkarın yeri.

2. Hökmdarın sənətkara münasibəti necə olmalıdır?

3. Sənətkarın hökmdara münasibəti necə olmalıdır?.

 Müzakirə aparılır və nəticə çıxarılır (standart 1.1.2).

Nəticə və ümumiləşdirmə:

Şagirdlərin diqqəti tədqiqat sualına (Hökmdar  və sənətkara münasibət necə olmalıdır?) yönəldilir. Cavablar ümumiləşdirilir.

Nəticədə bu qənaətə gəlinir ki:

1. İnsanın əsl dəyəri onun zəhməti ilə ölçülür.

2. "Sözün də su kimi lətafəti var.

Hər sözü az demək daha xoş olar.

Bir inci saflığı varsa da suda

Artıq içiləndə dərd verir o da".

3. Hər bir insan öz üzərinə götürdüyü vəzifəni məsuliyyətlə və heç bir mənfəət güdmədən yerinə yetirməlidir.

4. Dövlətin xəzinəsi ədalətdir.

Yaradıcı tətbiqetmə:

Müəllim:

Mətndən çıxan nəticəyə əsasən öz fikirlərinizi qısa esse şəklində ifadə edin.

Ev tapşırığı:

Evə araşdırma yönümlü tapşırıq verilir: Bu bölmədə oxuduğunuz mətnlərdən və başqa mənbələrdən istifadə etməklə XII əsrin digər şairləri haqqında məlumat toplayıb təqdimatlar hazırlayın.

Qiymətləndirmə:

Qiymətləndirmə bu məqsəd üçün tərtib olunmuş xüsusi cədvəl üzrə aparılır. Bu zaman aşağıdakı bacarıqlar əsas götürülür.

1. Mətndəki məlumatları ümumiləşdirərək nəticə çıxarır.

2. Mətndə tanış olmayan söz və ifadələrin mənasını lüğətin vasitəsi ilə müəyyənləşdirir.

3. Dinlədiyi və oxuduğu mətnlərdən faktları ümumiləşdirərək nəticələr çıxarır.

4. Yazdığı mətndə fikirlərini məntiqi ardıcıllıqla ifadə edir.


Riyaziyyatdan nümunəvi dərs 

V SİNİF

RİYAZİYYAT FƏNNİ 

Sevda PAŞŞANOVA,

Bakı şəhəri 23 nömrəli tam orta məktəbin  riyaziyyat müəllimi 

Mövzu: Çoxluqlar

Standart: 1.1.4. İki sonlu çoxluğun birləşməsini və kəsişməsini tapır

Təlim məqsədi: Müəyyən qanunauyğunluqlar seçməklə çoxluqlar yazır.

- Çoxluğa daxil ola bilən və olmayan elementləri müəyyən edir.

- İki çoxluğun kəsişməsini və birləşməsini onları təşkil edən elementlərə görə müəyyən edir.

- İki çoxluğun kəsişməsini Venn diaqramı ilə təqdim edir.

İnteqrasiya:  Azərbaycan dili, həyat bilgisi, texnologiya.

Təlim  forması:  Kiçik qruplarla iş.

Təlim üsulları: "Beyin həmləsi", müzakirə.

Resurslar: İKT, iş vərəqi, şəkillər, dərslik.

Vaxt bölgüsü: Motivasiya - 5 dəq.

Tədqiqat sualı və problemin həlli -  10 dəq.

Təqdimat - 12 dəq.

Məlumatın müzakirəsi - 5 dəq.

Nəticə və ümumiləşmə - 5 dəq.

Yaradıcı tətbiqetmə - 3 dəq.

Ev tapşırığının verilməsi - 2 dəq.

Qiymətləndirmə və refleksiya  - 3 dəq.

Dərsin gedişi: Salamlaşma. Əvvəlki dərsin qısa sual-cavabla təkrarı.

Motivasiya: Problemin qoyulması.

Müəllim: Motivasiya şəkillər vasitəsilə qurulur. Şagirdlərə aşağıdakı şəkilləri göstərib suallar verirəm.

- Siz bu şəkilləri necə başa düşürsünüz? Bu şəkillər nəyi ifadə edir?

   

 

Cavablar:

{1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,.....}  Ədədlər çoxluğu.

{a,ı,o,u,e,ə,i,ö,ü}  Sait hərflər çoxluğu.

 

Tədqiqat sualı: İki çoxluğun birləşməsi və kəsişməsi nədir?

Müəllimin şərhi: Dərs haqqında qısa şərh verirəm:

İki çoxluqdan heç olmazsa birinin elementlərindən təşkil olunmuş çoxluğa bu çoxluqların birləşməsi deyilir. Məsələn, yaşıl, qırmızı və göy rəngin birləşməsi nədir?

  

 

 Şagirdlər cavab verirlər: bayraq 

 

İki çoxluğun ortaq elementlərindən təşkil olunmuş çoxluğa bu çoxluqların kəsişməsi deyilir.

 

A={2,4,6,8,10,12},  B={3,6,9,12,15}

A∩B={6.12}

 Tədqiqatın aparılması:  Bu mərhələdə şagirdlərə iş vərəqlərini paylayıram.

İş vərəqi 1.

1. 50-dən kiçik natural ədədlər çoxluğuna daxil olan, 5-ə bölünən ədədlər çoxluğunu, 3-ə bölünən ədədlər çoxluğunu, həm 3-ə, həm də 5-ə bölünən ədədlər çoxluğunu Venn diaqramı ilə təqdim edin.

2. Sinifdəki şagirdlərin 18 nəfəri ingilis, 12 nəfəri alman dilini öyrənir. Bu şagirdlərin 6 nəfəri həm ingilis, həm də alman dilini öyrənir. Sinifdə neçə şagird var?

İş vərəqi 2.

1. İkirəqəmli natural ədədlər çoxluğuna daxil olan, 10-a bölünən ədədlər çoxluğunu, 15-ə bölünən ədədlər çoxluğunu, həm 10-a, həm 15-ə bölünən ədədlər çoxluğunu Venn diaqramı ilə təqdim edin.

2. Sinifdəki şagirdlərin 15-i riyaziyyat, 10 nəfəri tarix fənni üzrə dərnəklərə gedir. Bu şagirdlərin 7 nəfəri həm riyaziyyat, həm tarixə gedir. Sinifdə neçə şagird var?

İş vərəqi 3.

1. 30-dan böyük, 50-dən kiçik olan, 2-yə bölünən ədədlər çoxluğunu, 3-ə bölünən ədədlər çoxluğunu, həm 2-yə, həm də 3-ə bölünən ədədlər çoxluğunu Venn diaqramı ilə təqdim edin.

2. Sinifdə 30 şagird var. Bunlardan 18-i futbola,16-sı voleybola gedir. Neçə şagird həm futbol, həm də voleybola gedir?

İş vərəqi 4.

1. 30-dan kiçik natural ədədlər çoxluğuna daxil olan, 2-yə bölünən ədədlər çoxluğunu, 5-ə bölünən ədədlər çoxluğunu, həm 2-yə, həm də 5-ə bölünən ədədlər çoxluğunu Venn diaqramı ilə təqdim edin.

2. Sinifdə 25 şagird var. Bunlardan 15-i riyaziyyat,13-ü isə ədəbiyyat dərnəyinə gedir. Neçə şagird hər iki dərnəyə gedir?

İnformasiya mübadiləsi:  Bu mərhələdə hər qrupdan bir nümayəndə qrup işini təqdim edir.

İnformasiya müzakirəsi: Şagirdlərə bu gün öyrəndikləri haqqında suallar verirəm:

1. İki çoxluğun birləşməsi və kəsişməsi nədir?

2. Çoxluqların birləşməsi və kəsişməsini Venn diaqramı ilə necə göstərmək olar?

Nəticə və ümumiləşmə:  Tədqiqat sualına nəzər salaraq çoxluqlar haqqında öyrənilən bilikləri ümumiləşdiririk.

Ev tapşırığı:  (yaradıcı tətbiqetmə) Ev tapşırığı olaraq daha çox şagirdlərdə yaradıcılıq qabiliyyətinin üzə çıxarılmasına kömək edən tapşırıqlar verirəm. Böyütmək üçün seçin

1. Azərbaycan ərazisindən keçən çay adlarından ibarət 4 elementli çoxluq yazın.

2. Şagirdlərə çoxluqların birləşməsi və kəsişməsini gündəlik həyatımıza tətbiq edərək bir neçə nümunə göstərmək tapşırıram.

Qiymətləndirmə: Qiymətləndirməni iki cür edirəm. Həm qrup işini, həm də fərdi qiymətləndirmə aparıram.

 

 

 Qiymətləndirmə ( qrup işi) 

Qruplar

Əməkdaşlıq

Təqdimat

Vaxtdan səmərəli istifadə

I qrup

 

 

 

II qrup

 

 

 

III qrup

 

 

 

IV qrup

 

 

 

 

 
 
 
Səhifənin başına qalx "Pedaqoji yazılar" bölməsinə get Nömrənin müdəricatına dön Səhifənin başına qalx
 

AZƏRBAYCANIN TƏHSİL NAZİRLƏRİ

 

DÜNYA UNİVERSİTETLƏRİ

 

DÜNYA TƏHSİLİ

 

700 BAL TOPLAYANLAR

 
 
 

Copyright  ©  All Rights Reserved.
Created and supported by Mehman Shafagatov