Alimlər kainatın ən böyük qalaktikalarının necə yaranması ilə bağlı mühüm bir araşdırma aparırlar.

"Azərbaycan müəllimi" Bu araşdırma 12 milyard il əvvəl baş verən "kosmik toqquşmaların" qalaktikaların formalaşmasında kritik bir rol oynadığını göstərir.

Sauthempton Universitetindəki astronomlar tərəfindən aparılan bir araşdırma elliptik qalaktikaların necə əmələ gəldiyini izah etməyə çalışır. Elliptik qalaktikalar Süd Yolunun düz diski ilə müqayisədə daha qabarıq və toplara bənzər bir formaya malikdir. Bu qalaktikaların yaranma prosesi onilliklər boyu elmi araşdırmaların mərkəzində olub. Astronomlar bu fenomeni “qalaktikalararası sirr” adlandırır və hazırda bu sirləri həll etməyə yaxın olduqlarını bildirirlər.

Araşdırmanın nəticələrinə görə, 12 milyard il əvvəl iki disk qalaktikasının bir-birinə çırpılması ulduzların meydana gəlməsi üçün vacib olan qazın mərkəzdə toplanmasına və nəticədə trilyonlarla yeni ulduzun yaranmasına səbəb olub. Dr. Annagrazia Puglisi bu toqquşmaların kainatın təkamülünün daha aktiv olduğu bir dövrə, yəni 8-12 milyard il əvvələ aid olduğunu qeyd edir. Bu tapıntılar qalaktikaların ilkin kainatda necə yarandığına dair daha geniş bir anlayış formalaşdırmağı hədəfləyir.

Çindəki Bənövşəyi Dağ Rəsədxanası və Çin Elmlər Akademiyasının əməkdaşlığı ilə həyata keçirilən araşdırmada Çilinin Atakama səhrasında yerləşən Alma teleskopundan istifadə olunub. Bu teleskop uzaq kainatda 100-dən çox ulduz əmələ gətirən qalaktikaların təhlilinə imkan verib. Dr. Qing-Hua Tan bu araşdırmada uzaq və parlaq qalaktikalardan yayılan işığın paylanmasına dair yeni bir texnologiya tətbiq etdiyini bildirib. O, bu tapıntıların qalaktikaların sürətlə formalaşmasına və qazların qara dəlikləri qidalandırmasına səbəb olan prosesləri daha aydın şəkildə göstərdiyini qeyd edib.

Alimlər qalaktikaların ulduz komponentlərinin xəritəsini çəkmək üçün öz tapıntılarını Ceyms Uebb və Evklid peykləri və Çin Kosmik Stansiyasının göyərtəsindəki teleskoplardan alınan məlumatlar ilə birləşdirəcəklər. Dr. Puglisi bildirir ki, bu əlavə məlumatlar erkən qalaktikaların formalaşma prosesini daha da aydınlaşdıracaq və kainatın zamanın əvvəlindən necə təkamül etdiyinə dair daha dərindən anlayışlar əldə edilməsinə imkan verəcək.