Bütün xəbərlər
15 yanvar, 21:45

Alimlər qlobal istiləşmənin 1,5°C həddində saxlanılmasını olduqca vacib hesab edirlər.

“Azərbaycan müəllimi” BBC News-a istinadən xəbər verir ki, yeni məlumatlar 2024-cü ilin indiyə qədər qeydə alınan ən isti il olduğunu göstərir.

Xatırladaq ki, 200-dən çox ölkə qlobal istiləşmənin ən zərərli təsirlərini azaltmaq üçün temperatur artımını 1,5°C səviyyəsində saxlamağa razılaşıb. 

Bəs niyə məhz bu rəqəm belə böyük əhəmiyyət daşıyır?

Hər 0,1°C temperatur artımı planet üçün ciddi təhlükələr yaradır. Uzunmüddətli istilik dalğaları, daha güclü tufanlar, meşə yanğınları və digər fəlakətlər ehtimalı artır. 

Tədqiqatlar göstərir ki, dünya 2°C istiləşməyə yaxınlaşdıqca bu təsirlər daha da ağırlaşacaq. Məhz bu səbəbdən alimlər qlobal istiləşməni 1,5°C-də saxlamağı kritik hesab edirlər.

1,5°C və 2°C arasındakı fərqlər

TIME for Kids | What is Global Warming?

1,5°C və 2°C qlobal istiləşmə arasında nəticələr çox fərqli ola bilər:

  • Həddindən artıq isti günlər: Orta enliklərdə 1,5°C istiləşmə 3°C istilik artımına səbəb ola biləcəksə, 2°C istiləşmə ilə bu rəqəm 4°C-ə çatacaq;
  • Dəniz səviyyəsinin qalxması: 1,5°C istiləşmə 0,1 metr daha az dəniz səviyyəsi artımı ilə nəticələnəcək. Bu, təxminən 10 milyon insanın daşqınlara məruz qalmasının qarşısını ala bilər;
  • Mərcan rifləri: 1,5°C istiləşmə riflərin 70-90%-ni yox edəcək, lakin 2°C-də bu nisbət 99%-dən çox olacaq.

Paris Sazişi və öhdəliklər

The Paris Agreement state around the world : r/Maps

2015-ci ildə dünya liderləri sənaye inqilabından əvvəlki dövrlə müqayisədə qlobal temperaturun 1,5°C-dən yuxarı qalxmasının qarşısını almağa söz verdilər. Bu məqsədlə Paris Sazişi qəbul edildi və 2016-cı ildə qüvvəyə mindi. 

Sazişin əsas müddəaları isə bunlardır:

  • Temperatur artımını məhdudlaşdırmaq: İqlim dəyişikliyini 2°C-dən "çox aşağıda" saxlamaq və 1,5°C hədəfinə çatmaq üçün davamlı səylər göstərmək;
  • Xalis sıfır emissiya: Bu əsrin ikinci yarısında istixana qazları emissiyasını çıxarılan qazlarla balanslaşdırmaq;
  • Milli hədəflər: Hər bir ölkə öz emissiya azaldılması hədəflərini müəyyən etməli və hər 5 ildən bir bu hədəfləri artırmalıdır;
  • İqlim maliyyəsi: Zəngin ölkələr yoxsul ölkələrə iqlim dəyişikliyinə uyğunlaşmaq və bərpa olunan enerjiyə keçmək üçün maliyyə yardımı etməlidir.

Qeyd edək ki, 1,5°C hədəfi illik deyil, 20 illik orta göstəriciyə əsaslanır. Buna görə də, 2024-cü ilin 1,5°C-dən çox isti olması Paris Sazişi çərçivəsində bu həddin keçildiyi anlamına gəlmir.

Şərhlər

Xəbər lenti

30 iyul, 17:27

Məktəbəqədər təhsil uşaqların uğurlu gələcəyinin əsasını qoyur – İlahə Rəsulova

30 iyul, 17:11

ETN-də ictimai birliklər ilə tərəfdaşlıq məsələləri müzakirə olunub

30 iyul, 16:16

Həvəsləndirmə tədbirləri tətbiq olunan məktəblər üzrə vakansiya seçimi başlayır

30 iyul, 16:10

MÜTDA: Sertifikatlaşdırmada uğur qazanmayanların sosial vəziyyəti diqqətdə saxlanılır

30 iyul, 16:03

MİQ-də yenilik: Müəllimlərin yaşadıqları ərazidəki məktəblərə yerləşdirilməsinə üstünlük veriləcək 

30 iyul, 16:00

MÜTDA: Məktəbli geyiminə görə hansısa satış məntəqəsinə yönləndirilmə yolverilməzdir

30 iyul, 15:57

Sertifikatlaşdırmanın müsahibə mərhələsinin vaxtı açıqlandı

30 iyul, 15:52

MÜTDA: 8 yaşı tamam olmuş uşaqlar fərdi təhsilə cəlb edilirlər

30 iyul, 15:45

55 minə yaxın uşaq məktəbəhazırlıq qruplarına qəbul edilib

30 iyul, 15:44

121 min uşağın birinci sinfə qəbulu tamamlanıb

30 iyul, 15:40

Bu il 41 bağça müdiri işdən çıxarılıb

30 iyul, 15:36

MÜTDA: İlk dəfə “Oyuncaq siyasəti” sənədi hazırlanıb

30 iyul, 15:32

Gələn ilin sonunadək bağça müəllimləri sertifikasiyadan keçəcəklər

30 iyul, 15:28

Vakant bağça müdiri və müəllim yerlərinin sayı açıqlanıb

30 iyul, 15:24

11 yeni bağça açılacaq

30 iyul, 15:22

İlahə Rəsulova: Ehtiyac olan bağçalarda əlavə qruplar yaradılır

30 iyul, 15:15

Bu günədək 32 381 uşaq bağçaya qəbul edilib

30 iyul, 14:12

Bərpa olunan enerji üzrə yeni emalatxanalar istifadəyə verilib

30 iyul, 13:07

Peşə Təmayüllü Siniflər üçün proqramların yenilənməsi üzrə “dəyirmi masa” keçirilib

30 iyul, 12:43

Naxçıvanda təhsildən yayınan 33 uşağın dərsə davamiyyəti bərpa edilib

Digər xəbərlər

Digər xəbərlər tapılmadı

Search not found

Qəzetimizə abunəlik

"Azərbaycan müəllimi" qəzetindən ən son xəbərləri və xüsusi təklifləri əldə etmək üçün abunə olun

2025 © "Azərbaycan müəllimi" qəzeti. Bütün müəllif hüquqları qorunur. Məlumatdan istifadə zamanı istinad mütləqdir. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə hiperlink qoyulmalıdır.