|
|
· Ana səhifə· Rəsmi· Heydər Əliyev Fondu· Əmrlər, sərəncamlar· Təhsil Nazirliyində· Xəbərlər· Pedaqoji yazılar· Məktəblərimiz· Bizimlə əlaqə
|
Bakıda "Avropada subregional çərçivədə savadlılıq problemlərinə baxış: tərəfdaşlıq əlaqələrinin qurulması və innovativ yanaşmaların tətbiqinə dəstək" mövzusunda YUNESKO-nun regional konfransı başlanmışdır AzərTAc
xəbər verir ki, mayın 14-də Bakının "Gülüstan"
sarayında Dünyada Savadlılığın
Dəstəklənməsi üzrə YUNESKO-nun Regional
Konfransları silsiləsindən "Avropada subregional çərçivədə
savadlılıq problemlərinə baxış:
tərəfdaşlıq əlaqələrinin qurulması
və innovativ yanaşmaların tətbiqinə
dəstək" mövzusunda konfransı başlanmışdır. YUNESKO-nun, Heydər Əliyev Fondunun və
respublika Təhsil Nazirliyinin təşkilatçıları
olduğu konfrans Heydər Əliyev Fondunun prezidenti,
YUNESKO-nun və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri,
Milli Məclisin deputatı Mehriban Əliyevanın təşəbbüsü
ilə Azərbaycanda keçirilir. Konfransda YUNESKO-nun Baş
direktoru Koişiro Matsuura, Hollandiya şahzadəsi xanım
Laurentien, YUNESKO-nun xoşməramlı səfirləri -
İordaniya şahzadəsi xanım Ferial və İslandiyanın
sabiq prezidenti xanım Viqdos Finboqadottir, habelə bir sıra
ölkələrin təhsil nazirləri və çoxsaylı mütəxəssisləri,
Azərbaycan hökumətinin nümayəndələri, xarici ölkələrin
Azərbaycandakı səfirləri iştirak edirlər.
"Gülüstan" sarayında mövzu ilə bağlı
"BMT-nin Savadlılıq Onilliyi" mövzusunda sərgi
də təşkil olunmuşdur. Sərgidə VIII
əsrdən XX əsrin əvvəllərinə
qədər məktəb və
mədrəsələrdə dərs vəsaiti kimi
istifadə edilən müqəddəs
"Qurani-Kərim"in müxtəlif dövrlərə aid nüsxələri,
habelə Azərbaycanda mövcud qədim kitablar və yeni
dərs vəsaitləri, müxtəlif illərə aid
ensiklopediyalar, əlifba kitabları və lüğətlər,
ümumilikdə 18 adda qədim kitab və 183 dərs
vəsaiti nümayiş etdirilir. Avropanın 31 ölkəsini əhatə
edən konfransı Milli Məclisin Beynəlxalq münasibətlər
və parlamentlərarası əlaqələr daimi
komissiyasının sədri, Avropa Şurası Parlament
Assambleyasında Azərbaycan nümayəndə heyətinin
rəhbəri Səməd Seyidov açaraq qonaqları salamladı.
Prezidentin İcra Aparatının humanitar
siyasət şöbəsinin müdiri Fatma Abdullazadə
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin konfrans iştirakçılarına
təbrikini oxudu. (Təbrikin mətni qəzetin bugünkü nömrəsində
dərc olunur). Azərbaycanın
birinci xanımı, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti
Mehriban Əliyeva açılış mərasimində çıxış
etdi. Heydər
Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKO-nun və İSESKO-nun xoşməramlı
səfiri, Milli Məclisin deputatı Mehriban Əliyevanın
çıxışı
- Cənab YUNESKO-nun baş direktoru! Əlahəzrətlər! Zati-aliləri! Xanımlar və cənablar! Mən Avropada savadlılığın
dəstəklənməsi mövzusunda YUNESKO-nun regional
konfransının bütün iştirakçılarını
və qonaqlarını səmimiyyətlə salamlayıram.
Hamıya "Azərbaycana xoş gəlmisiniz"
deyirəm! YUNESKO-nun təhsilin inkişafı
sahəsindəki fəaliyyəti bütün dünyada yüksək
dəyərləndirilir. Mən bu fürsətdən
istifadə edərək, YUNESKO-nun Baş direktoru cənab
Koişiro Matsuuraya elm, təhsil və
mədəniyyətə dəstək sahəsində
yorulmaz və hərtərəfli fəaliyyətinə
və ölkələr arasında əməkdaşlığın
qurulmasında göstərdiyi xidmətlərə görə
minnətdarlığımı bildirmək
istəyirəm. Eyni zamanda mən məmnunluqla burada xüsusi
qonaqlarımızı - əlahəzrət Hollandiya şahzadəsi
xanım Laurentieni, əlahəzrət şahzadə Ferialı
və YUNESKO-nun xoşməramlı səfiri,
zati-aliləri xanım Viqdos Finboqadottiri salamlayıram. Bu
konfransı fəal şəkildə
dəstəklədiklərinə və bu gün bizimlə
olduqlarına görə onlara xüsusi təşəkkürümü
bildirirəm. Bu gün biz 30-dan artıq Avropa ölkəsindən
gəlmiş milli təhsil sistemlərinin
rəhbərləri və rəsmiləri, eləcə
də tanınmış ekspertlər və bir çox nüfuzlu
beynəlxalq təşkilatların nümayəndələri
ilə görüşməkdən məmnunuq. Bakı konfransı qlobal savadlılığın
dəstəklənməsinə yönəlmiş regional
və subregional YUNESKO konfranslarının davamıdır.
Bu, milli, regional və beynəlxalq
səviyyələrdə savadlılığın təşviq
edilməsinə yönəlmiş birgə səylərin bir
hissəsidir. Hazırda YUNESKO hər bir ölkənin xalqı
üçün təhsilə açıq və bərabər çıxışın
təmin edilməsindən ötrü resursları
səfərbər edir. Yüksək keyfiyyətli
təhsilə çıxışın təmin edilməsi
və savadsızlığın aradan qaldırılması
məsələlərinə xüsusi diqqət yetirilir. Avropa ölkələrində təhsilin sonrakı
inkişafı üçün hazırkı forumun
əhəmiyyətini qeyd etməmək mümkün deyildir. Bu
tədbir qitəmizdə savadsızlığa aid
problemlərin səmərəli həllinə yardım
edəcəkdir. Avropa ölkələri milli siyasəti
vasitəsilə savadlılığı uğurla təşviq
etmişlər. Bununla belə, ümumi savadlılığın
ənənəvi yüksək səviyyədə qalmasına
baxmayaraq, bu sahədə hələ də xüsusi
problemlər və çağırışlar mövcuddur. Konfransımız geniş Avropa
ictimaiyyətinin savadlılıq və böyüklərin
təhsili sahəsində ən aktual
məsələlərin həllinə diqqətini cəlb
etmək məqsədini daşıyır. Bu, cari
təhsil problemlərini müzakirə etmək üçün xüsusi
bir fürsətdir. Tədbir yeni ideyalar, təcrübə və
ən münasib iş barədə fikir mübadiləsinə
imkan verəcəkdir. Konfrans ümumi yanaşmaları, habelə
savadlılıq və böyüklərin təhsilini təşviq
etmək məqsədi ilə istifadə olunan
səmərəli üsulları və vasitələri müəyyən
edəcəkdir. Biz konfransın yekun
sənədlərində və tövsiyələrində
Avropada təhsilin keyfiyyətinin artırılmasına yönəlmiş
yeni razılaşdırılmış ideya və
tədbirlərin öz əksini tapacağını gözləyirik. Bu forum müxtəlif milli hökumətlərin
və beynəlxalq təşkilatların gördüyü
tədbirlər haqqında məlumat verəcək və
dialoqu gücləndirəcəkdir. O, Avropa qitəsində
savadlılığın yüksək standartını
təmin edəcəkdir. ümidvaram ki, konfrans savadlılıq və
təhsil sahəsindəki problemlərin həlli üçün
milli strategiyaların formalaşdırılmasına mühüm
töhfə verəcəkdir. Bu tədbir hamı üçün
təhsil proqramının uğurla həyata keçirilməsinə
xidmət edəcəkdir. Mən bu cür mühüm konfransın Bakıda keçirilməsini
təhsil sahəsində öz siyasətinin təşviq
olunmasında Azərbaycanın əldə etdiyi
nailiyyətlərin bəyənilməsi kimi
qiymətləndirirəm. Şadam ki, YUNESKO və
Azərbaycan bir çox sahələrdə uğurla çalışır
və hazırda sıx dəstəkləyici
tərəfdaşlıq qurublar. Bu gün Azərbaycan sürətlə inkişaf
edən ölkədir. Müasirləşmə siyasəti
həyatın bütün sahələrində müşahidə
edilir: iqtisadi, siyasi və mədəni
sahələrdə. Sabit siyasi vəziyyət və artan
iqtisadi inkişaf təhsil sahəsində problemlərin uğurla
həlli üçün zəmin yaradır. Bu, yeni texnologiyaların
tətbiqinə, istifadəsinə və inkişaf
etdirilməsinə xidmət edir. Son dörd il ərzində
ölkədə altı yüz mindən çox iş yeri yaradılmışdır.
Əlbəttə, iqtisadiyyatın bir çox
sahələrində, idarəçilik, bank işi və
digər sektorlarda mütəxəssislərin formalaşmasına
ciddi ehtiyac duyulur. Bu sahədə "Böyüklər üçün
təhsil" həyata keçirilən ən uğurlu
layihələrdəndir. Hökumət ən müasir
tələblərə cavab verən milli təhsil
sisteminin yaradılmasına xüsusi əhəmiyyət verir.
Təhsil infrastrukturunun inkişafına və müasir qurğuların
tikilməsinə sərmayə qoyur. Təhsilin inkişaf
etdirilməsi və onun Avropa standartlarına çatdırılması
üçün genişmiqyaslı proqramlar həyata keçirilir. ölkəmizdə xüsusi dövlət proqramı
aşağıdakı mövcud problemlərin həllinə
yönəlib: müasir tədris üsullarının zəif şəkildə
tətbiqi, mütəxəssislərin formalaşmasında
olan çatışmazlıqlar və tədris zamanı müasir
informasiya texnologiyalarının aşağı
səviyyədə istifadəsi. Bu
məsələlərlə biz bir çox digər postsovet ölkələrində
üzləşirik. Hesab edirəm ki, Azərbaycan yaxşı
tərəqqiyə nail olub və düzgün istiqamətdə
gedir. Bizim ən böyük problemimiz Ermənistan-Azərbaycan,
Dağlıq Qarabağ münaqişəsidir. Ermənistanın
etnik təmizləmə siyasəti nəticəsində
bir milyon qaçqın və məcburi köçkün yaranmışdır.
Son 20 il ərzində belə vəziyyətdə yaşayan
yeni nəsil formalaşıbdır. Qaçqın-köçkün uşaqları
münaqişənin nəticələrindən
əziyyət çəkirlər. Buna baxmayaraq, mürəkkəb vəziyyət
olsa da, hökumətimiz həmin uşaqlar üçün təhsilin müvafiq
səviyyəsini təmin edə bilmişdir. Biz onların
təhsil problemlərini həll etmək məqsədi
ilə regionlardakı infrastrukturu dəstəkləyən
təhsil modelini yaratmışıq. Hazırda bütün uşaqlar
öz müəllimləri tərəfindən verilən
təhsili alır, işğal olunmuş rayonların
məktəbləri digər orta məktəblər kimi
eyni səviyyədə fəaliyyət göstərir. Son on
il ərzində bu, bizim ən mühüm
nailiyyətlərimizdən biridir. Təhsilin inkişafına
hərtərəfli dəstək Heydər Əliyev
Fondunun fəaliyyətinin prioritetlərindən biridir.
Yaradıldığı gündən etibarən Fond ölkədə
təhsilin inkişafına böyük töhfə vermişdir.
Misal üçün, "Yeniləşən Azərbaycana yeni
məktəb" Proqramı çərçivəsində Fond
tərəfindən ölkənin müxtəlif bölgələrində
200-dən artıq məktəb inşa edilmiş və müasir
avadanlıqla təchiz olunmuşdur. İnternat
məktəblərində uşaqlar üçün təhsil bizim
üçün xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Heydər Əliyev Fondu Bugünkü konfrans əməkdaşlığımızın
yeni bir nümunəsidir. Birgə əməkdaşlığımız
vasitəsilə biz hamının konkret şəkildə
yararlanacağı daha möhkəm və uzunmüddətli münasibətlər
quracağıq. Sonda mən ümidvar olduğumu bildirmək
istəyirəm ki, bu konfrans ölkələrimiz arasında
daha sıx və geniş əlaqələrin qurulmasına
yeni təkan verəcəkdir. Tədbir bütün Avropa ölkələrinin
milli təhsil sistemlərinin nümayəndələri arasında
əməkdaşlığın möhkəmləndirilməsinə
yardım edəcək və tərəfdaşlığımızı
yeni səviyyəyə qaldıracaqdır. Mən bu tədbirin təşəbbüskarlarına,
təşkilatçılarına və iştirakçılarına,
habelə hazırkı konfransın hazırlanmasında
fəal çalışmış bütün şəxslərə
bir daha səmimi minnətdarlığımı
bildirirəm. ümidvaram ki, Azərbaycana
səfərinizdən məmnun qalacaqsınız. Mən
sizin hamınıza böyük uğurlar arzulayıram. Sağ
olun. *** Sonra YUNESKO-nun Baş direktoruna söz verildi. YUNESKO-nun
Baş direktoru Koişiro Matsuuranın çıxışı
- Hörmətli Azərbaycanın birinci xanımı!
Hörmətli Niderland və İordaniya şahzadələri,
İslandiyanın sabiq prezidenti! Hörmətli nazirlər, səfirlər, xanımlar və cənablar! YUNESKO-nun savadlılıq, xeyirxahlıq
və təhsillə bağlı regional konfransına xoş
gəlmisiniz. İcazə verin, Azərbaycanın birinci xanımı,
YUNESKO-nun xoşməramlı səfiri, Heydər Əliyev
Fondunun prezidenti Mehriban xanım Əliyevaya bu konfransa
himayəçilik etdiyinə görə öz təşəkkürümü
bildirim. Mehriban xanımın təhsilin,
mədəniyyətin, sülhün və dialoqun inkişafında
əlahiddə rolu var. İcazə verin, bu tədbirin keçirilməsində
göstərdiyi dəstəyə və YUNESKO-ya dərin
sədaqətinə görə Mehriban xanıma bir daha
səmimi təşəkkürümü ifadə edim. Mən həmçinin bu tədbirin baş
tutmasında göstərdiyi köməyə görə
Azərbaycanın Baş nazirinin müavininə, digər
nazirlərə təşəkkür edirəm. Biz bu konfransda Niderland şahzadəsi
Laurentienin məruzəsini dinləyəcəyik. Şahzadə
Laurentien Niderland Krallığının Yazı və Oxu
Fondunun sədridir. Onun savadlılığın sadiq
tərəfdarı olması özünün müəllimlik təcrübəsinə
əsaslanır. Biz həmçinin ABŞ-ın birinci xanımı,
BMT-nin Savadlılıq Onilliyinin fəxri səfiri Lora Buşun
videomüraciətini də dinləyəcəyik. Bu görüş
xanım Buşun təşəbbüsü ilə 2006-cı
ilin sentyabrında Nyu-Yorkda keçirilən qlobal savadlılıq
konfransının davamıdır. İcazə verin, BMT-nin xoşməramlı
səfirlərini, siyasətçiləri, universitetlərin,
fondların, qeyri-hökumət təşkilatlarının nümayəndələrini,
təhsil üzrə ekspertləri bir daha salamlayım. Xanımlar və cənablar! Biz bilirik və inanırıq ki, savadlılıq
biliyin təməli və əsas inkişaf vasitəsidir.
Təhsildə irəliləyiş olmadan, hətta yoxsulluğun
azaldılmasına da nail olmaq mümkün deyildir. Qadınlar
arasında savadlılığın artırılması
müasir dövrün qarşısında duran ən vacib
məqsədlərdən biridir. Biz bilirik ki, savadlılıq azadlıq,
demokratiya, eləcə də fərdi gəlir, işlə
təmin olunma, iqtisadi rifah üçün həlledici amildir. Əgər
oxumaq və yazmağı bacarmasaydıq, bizim heç birimiz
burada olmazdıq. Ancaq milyonlarla insan hələ də savadlılığın
üstünlüklərindən faydalana bilmir. Biz statistik
məlumatları çox təkrarlamışıq, lakin
icazə verin, yenə də təkrarlayım. Dünyada 774
milyon yaşlı insan var. Onların beşdə bir
hissəsi yazmağı və oxumağı bacarmır.
Bunların da üçdə iki hissəsini qadınlar təşkil
edir. Bundan başqa, 72 milyon uşaq ibtidai təhsil almır
və onların savad alması üçün çox az imkanları var.
İnanıram ki, bu vəziyyətin qəbuledilməz
olması barədə siz mənimlə razılaşarsınız. Beş il əvvəl ABŞ-da bu qlobal
ədalətsizliyin aradan qaldırılmasına
istiqamətlənən bütün dövlətlərin toplantısı
keçirilmişdir. Bu toplantıda 2003-2012-ci illər üçün
Savadlılıq Onilliyi elan edildi. Məqsəd dünya
ictimaiyyətini qlobal savadsızlıq problemi ilə bağlı
məlumatlandırmaq və bu problemin aradan qardırılması
istiqamətində fəaliyyəti daha da canlandırmaq
idi. YUNESKO beynəlxalq ictimaiyyəti bu beynəlxalq
kampaniyanı əlaqələndirməyə dəvət
etdi. Mən 2003-cü ilin fevralında Nyu-Yorkda xanım
Lora Buşla onillik proqramı başlamaq şərəfinə
nail olmuşam. Bu onilliyin dəstəklənməsi
istiqamətində YUNESKO-nun fəaliyyəti böyükdür. 2005-ci ildə biz yaşlılar arasında
2015-ci ilə qədər savadlılığın 50
faizə qədər artırılması məqsədi
ilə savadlılıq təşəbbüsünə
("Həyat" proqramı) başladıq. Bu proqram
savadlılıq səviyyəsinin 50 faizdən aşağı,
yaxud oxumağı və yazmağı bacarmayan 10 milyondan
artıq insanın olduğu 35 inkişaf edən ölkə
üçün nəzərdə tutulmuşdu. Beynəlxalq
səviyyədə savadlılığa dəstəyin artırılması
üçün YUNESKO öz səyini daha da artırır. Bu
məqsədlə monitorinqlər təşkil edir,
təcrübə mübadilələri aparır, zəruri
resursları səfərbər edir. Biz bütün təşkilatları
savadlılığa daha böyük üstünlük verməyə çağırırıq.
Hazırda "Hamı üçün təhsil"
devizini tam reallaşdırmaq üçün tələb olunan
əsas təhsilin səviyyəsində çatışmazlıq
mövcuddur. Təəssüf ki, yaşlılar arasında savadlılıq
proqramlarının maliyyə səviyyəsi çox aşağıdır.
Buna görə də yaşlıların savadsızlıq
problemini həll etmək üçün, ümumiyyətlə, əsas
təhsil üçün daha çox maliyyə vəsaiti sərf olunmalıdır.
Mən 35 ölkədə "Həyat"
proqramının dəstəklənməsi üçün ianəçiləri
daha çox vəsait sərf etməyə çağırıram.
Bu ölkələrdə əldə ediləcək
irəliləyiş qlobal savadsızlığın aradan
qaldırılması istiqamətində olduqca vacibdir. YUNESKO-nun qlobal savadlılığa
dəstək üçün 6 regional və subregional konfrans təşkil
etməsi olduqca fərəhləndirici haldır. Avropa
üçün nəzərdə tutulmuş bugünkü konfrans
ərəb ölkələri, Afrika, Asiya və Sakit Okean ölkələri
üçün keçirilmiş konfranslardan sonra sayca beşinci konfransdır.
Sentyabr ayında Meksikada Latın Amerikası və Karib hövzəsi
ölkələri üçün daha bir konfransın keçirilməsi
nəzərdə tutulur. Hörmətli xanımlar və cənablar! Bu konfransda təmsil olunan ölkələrdə
savadlılığın səviyyəsi yüksək - 95
faizdən artıqdır. Lakin Avropada 15 milyon yaşlı
hələ də oxumağı və yazmağı bacarmır.
Əsas problem rəqəmlərdə deyil. Avropada savadsız
yaşlıların sayı dünya üzrə 2 faiz təşkil
edir. Avropa üçün əsas problem savad qabiliyyəti olmayan
əhalinin çox olmasıdır. 2005-ci ildə aparılmış
araşdırmalara əsasən, yaşlıların
təxminən üçdə bir hissəsi gündəlik həyat
və iş üçün tələb olunan savadlılıq
səviyyəsinə çata bilməyibdir. Məsələn,
belə bir faktı nəzərinizə çatdırmaq
istərdim ki, Böyük Britaniyada on valideyndən biri uşaqlarına
oxuduğu nağılları özü də başa düşə
bilmir. Əhalinin bəzi qrupları daha az savadlıdır.
Buraya, əsasən, milli azlıqlar və immiqrantlar, fiziki
cəhətdən qüsurlu olan insanlar, işsizlər,
məhbuslar və ucqar ərazilərdə yaşayanlar
daxildir. Savadlılığın aşağı
səviyyədə olması sosial və iqtisadi təcrid
vəziyyətinə gətirib çıxarır. Avropa
Komissiyasının gəldiyi qənaətə görə,
Avropada 72 milyon aşağı qabiliyyətli işçilər
vardır ki, bu da ümumi işçi qüvvəsinin üçdə
birinə bərabərdir. Halbuki 2010-cu ilə qədər
yeni yaradılacaq iş yerlərinin 15 faizi həmin adamlar
üçün nəzərdə tutulur, 50 faizi isə yüksək
ixtisas tələb edəcəkdir. Belə olanda Avropa ölkələri
həmin tələblərə necə cavab
verəcəkdir? Bizim bu konfransda həll etmək
istədiyimiz əsas məsələ də məhz budur. İcazə verin, bəzi vacib
məsələləri nəzərinizə çatdırım.
İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf
Təşkilatının məlumatına görə, bu
təşkilata üzv ölkələrdə 15 yaşınadək
hər 6 uşaqdan 1 nəfəri qısa mətnlərin
mənasını başa düşməkdə çətinliklərlə
üzləşir. Bəzi ölkələrdə isə bu göstərici
daha yuxarıdır. Avropada ibtidai və orta təhsilin aşağı
səviyyəsi ciddi narahatlıq doğurur. Bu
məsələ, ilk növbədə, öz həllini tapmalıdır.
İkinci məsələ isə davamlı
təhsildir. Savadlı cəmiyyət təkcə yüksək
savad dərəcəsi olan cəmiyyət demək deyildir.
Bu elə bir cəmiyyətdir ki, orada savad qabiliyyəti
inkişaf edir və istifadə olunur. Hazırda savadlılığın
faydası dəyişməkdədir. Təkcə yazıb-oxumağı
bacarmaq hələ kifayət deyil. İnformasiya
texnologiyaları tələbələrin
yiyələnməli olduğu yeni telefon və kommunikasiya
vasitələri yaratmışdır. Bundan başqa, sürətli
texnoloji dəyişikliklər və qloballaşma hər
bir fərddən idraki və təcrübi qabiliyyətlər
tələb edir. Bu gün qabiliyyəti
istiqamətləndirmək, biliyi idarə və inteqrasiya
etmək əsas şərtdir. Savadlılığın müəyyən
edilməsi o qədər də sadə deyildir. Əvəzində,
biz hər yerdə insanları qabiliyyətlərinə görə
istiqamətləndirməliyik. Avropada müşahidə olunan
qeyri-bərabər savadlılıq səviyyəsini müəyyənləşdirərkən
biz bəzi məqsədləri qarşıya qoymalıyıq.
Bu, təhsil alanların müxtəlif ehtiyaclarının
və onların qarşılaşdıqları çətinliklərin
düzgün başa düşülməsini də tələb edir.
Bu baxımdan savadlılıq dərəcəsini müəyyənləşdirmək
üçün milli və beynəlxalq vasitələrin olması çox
vacibdir. Bu, yaxşı uyğunlaşdırılmış
savadlılıq strategiyası tələb edir. Təhsil
alanların artan ehtiyaclarını ödəmək üçün müxtəlif
vasitə və mexanizmlər lazımdır. Bunlardan
səmərəli istifadə olunmalı və müvafiq
proqramlar uyğunlaşdırılmalı, nəzarət
altında saxlanmalıdır. Əhalinin təcrid olunmuş
qruplarının bilik imkanlarını artırmaq üçün
bəzi üsul və vasitələr xüsusilə vacibdir. ümid edirəm ki, vacib
məsələləri müzakirə edərkən siz bu
və ya digər səbəbdən təhsildən
təcrid olunmuş insanlara savad və sürətli inkişaf
vasitəsilə yeni imkanlar bəxş edəcəksiniz.
Buna görə də özümü xüsusilə xoşbəxt sayıram
və ümid edirəm ki, sizin buradakı müzakirələriniz
bütün Avropa və Şimali Amerikada diqqəti cəlb
edəcəkdir. YUNESKO-nun missiyası olan bu cür mübadilə
həm yeni təmayülləri stimullaşdırır,
həm də gələcəyə istiqamətlənmiş
yeni şəbəkələr yaratmağa rəvac verir. Hörmətli xanımlar və cənablar! ümid edirəm ki, bu konfransımız
Avropada savadlılıq sahəsində yeni dünyagörüşünə
təkan verəcəkdir. 2000-ci ildə qəbul edilmiş
Lissabon strategiyasının məqsədi 2010-cu ilə
qədər Avropanı dünyada biliyə əsaslanan
iqtisadiyyata görə daha rəqabətli və dinamik regiona
çevirməkdir. Bu, həmçinin yoxsulluğa qarşı mübarizəyə
və böyük sosial birliyə gətirəcəkdir. Bu
konfrans davamlı inkişaf və yüksək həyat
səviyyəsi üçün göstərilən qlobal
səylərin reallaşdırılması baxımından
Avropa ölkələrinə yeni imkanlar verir. Biz
səmərəli fəaliyyət planları irəli sürməklə
savadlı cəmiyyətlərə nail olmaq yolunda ardıcıl
səylər göstərməliyik. Vaxt gedir. Bu, beynəlxalq
ictimaiyyət üçün taleyüklü bir mərhələdir.
2015-ci ilə qədər "Hər kəs üçün
təhsil" və "Minilliyin İnkişaf
Məqsədlərinə çatmaq üçün" müəyyən
edilmiş hədəflərdir. Verilmiş vədlərin
yerinə yetirilməsi zamanıdır. Sağ olun. *** Sonra Amerika Birləşmiş Ştatları
Prezidentinin xanımı, BMT-nin Savadlılıq Onilliyinin
fəxri səfiri Lora Buşun tədbir iştirakçılarına
videomüraciəti nümayiş etdirildi. Lora Buş Bakı konfransının
əhəmiyyətini vurğulayaraq bildirdi ki, dünyada savadsızlıq
probleminin aradan qaldırılmasında hər bir ölkənin
öhdəlik götürməsi vacibdir. ötən konfranslarda müzakirə olunmuş
məsələlərə və qəbul edilmiş
qərarlara toxunan ABŞ-ın birinci xanımı savadsızlığın
təhlükəli mühit olduğunu vurğuladı. Xanım Lora Buş savadsızlıq
probleminin həllinin dünyada təbliği və
dəstəklənməsi istiqamətində müxtəlif
tədbirlərin həyata keçirilməsinin zəruriliyini
bildirdi, konfrans iştirakçılarına uğurlar arzuladı. Konfransda çıxış edən
Azərbaycan xarici işlər nazirinin müavini, Diplomatik
Akademiyanın rektoru Hafiz Paşayev dedi ki, əsas
məqsəd Avropada və dünyanın digər
hissələrində savadsızlıq problemlərini müzakirə
etmək və onların yeni həllərini tapmaqdır.
O, savadlılığa həsr olunmuş konfransların keçirilməsinə
görə YUNESKO-nun Baş direktoru Koişiro Matsuuraya və
indiki tədbirin Bakıda təşkilinə görə
Azərbaycanın birinci xanımı, Heydər Əliyev
Fondunun prezidenti, YUNESKO-nun və İSESKO-nun xoşməramlı
səfiri, Milli Məclisin deputatı Mehriban xanım Əliyevaya
təşəkkür etdi. Azərbaycanda təhsilin inkişafı
proseslərindən danışan Hafiz Paşayev vurğuladı
ki, Azərbaycan cəmi bir əsr ərzində savad,
təhsil və elm sahəsində mühüm dəyişikliklərin
baş verdiyi nadir ölkələrdən biridir. Cəmi 100
il əvvəl Azərbaycan əhalisinin çox hissəsi
savadsız idi. Lakin hətta bu mühitdə də Mirzə
Fətəli Axundov, Həsən bəy Zərdabi,
Mirzə Ələkbər Sabir, Cəlil
Məmmədquluzadə və üzeyir Hacıbəyov kimi görkəmli
şəxsiyyətlər yetişmiş və xalqımızın
zəngin mədəni irsini daha da zənginləşdirmişlər.
Zeynalabdin Tağıyev kimi uzaqgörən azərbaycanlı
xeyriyyəçilərin sayəsində qızlar gimnaziyası
da daxil olmaqla, bir sıra dünyəvi məktəblər açılsa
da, ümumi kütlə savadsızlıq qaranlığında
qalmaqda idi. Hafiz Paşayev sovet dövründə təhsilin
inkişaf sahəsində görülmüş işləri vurğulayaraq
bildirdi ki, Sovet İttifaqı əhalinin savad göstəricisinə
görə dünyada ən yüksək yer tutan ölkələrdən
biri idi. Həmin dövrdə böyük bir ziyalı nəsli
formalaşmışdı. Həmin nəslin bir neçə nümayəndəsinin
100 illik yubileyləri YUNESKO səviyyəsində qeyd
edilir. Bununla yanaşı, Hafiz Paşayev sovet təhsil
sisteminin nöqsanlarından da danışdı, bunların,
ilk növbədə, təhsilin strukturu, metodologiyası
və real dünyadan uzaq olması ilə bağlı olduğunu
dedi. Müstəqillik illərində Azərbaycanın
təhsil sisteminin yeni bir mərhələyə daxil olduğunu
bildirən xarici işlər nazirinin müavini dedi ki, hazırda
Azərbaycan hökuməti keçmişdən
gələcəyə doğru sürətli dəyişiklik
üçün əlindən gələni etməkdədir. Prezident
İlham Əliyev Azərbaycanı müasir və yüksək
səviyyədə təhsil almış kadrlarla təmin
etməkdən ötrü gənclərin xaricdə oxumaları
üçün xüsusi dövlət proqramı imzalamışdır. Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban
xanım Əliyevanın təhsil sahəsinin inkişafında
xidmətlərini qeyd edən Diplomatik Akademiyanın rektoru
xatırlatdı ki, son illərdə Fondun təşəbbüsü
ilə 200-dən çox yeni məktəb binası tikilmiş,
yüzlərlə bina təmir olunmuşdur. Mehriban xanımın
"Qayğısız bir uşaq qalmasın" şüarının
məqsədi kasıb və imkansız ailələrin,
eyni zamanda milli azlıqların və qaçqın-köçkünlərin
uşaqlarına qayğı göstərməkdir. Akademiyanın rektoru dedi ki, yeni
məktəb və universitetlər özlüyündə
məqsəd deyil, "yeni vətəndaş" yetişdirmək
üçün vasitədir. Bu məqsədlə Azərbaycan hökuməti
təhsil sahəsində islahatları davam etdirir.
Təhsil sistemi yeni texnologiyalardan istifadə etməyi,
bazar iqtisadiyyatının tələblərinə uyğunlaşmağı
bacarmalı, real dünyanın meyillərini başa düşməlidir.
Yalnız belə təhsil savadsızlıq problemini geniş
mənada həll edə bilər. Hafiz Paşayev rəhbərlik etdiyi
təhsil müəssisəsinin fəaliyyətı haqqında
məlumat verərək bildirdi ki, Prezident İlham Əliyevin
sərəncamı ilə yaradılmış Diplomatik
Akademiya peşəkar diplomatlar və digər mütəxəssislər
hazırlamaq üçündür. Azərbaycan həm Şərq,
həm də Qərblə münasibətlərini genişləndirir
və inkişaf etdirir. İlham Əliyevin prezidentlik
fəaliyyəti dövründə Azərbaycanın xarici ölkələrdəki
diplomatik nümayəndəliklərinin sayı 26-dan 56-ya çatmışdır.
Növbəti iki ildə daha 20 ölkədə səfirlik açılacaqdır.
Rektor akademiyanın planları haqqında
ətraflı məlumat verərək dedi ki, Diplomatik
Akademiya ABŞ-ın Corctaun Universiteti, Fletçer Hüquq və
Diplomatiya Məktəbi, Con Hopkins Universiteti kimi nüfuzlu
təhsil ocaqları və Avropa Kolleci, ENA, Kembric
Universiteti, MDBMİ, Trento Universiteti kimi Avropanın nüfuzlu
təhsil ocaqları ilə münasibətlər qurmuş,
əməkdaşlığa dair sazişlər imzalamışdır.
Hafiz Paşayev təhsil konsepsiyasının
həyata keçirilməsinə töhfəsi və
dəstəyinə görə Azərbaycanın birinci xanımı
Mehriban Əliyevaya bir daha təşəkkürünü bildirdi. Hollandiya şahzadəsi xanım LAURENTİEN
çıxışında Azərbaycanın birinci xanımı,
Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKO-nun və İSESKO-nun
xoşməramlı səfiri Mehriban Əliyevanın
təhsilin inkişafına göstərdiyi qayğını
yüksək qiymətləndirdi. O dedi ki, dünyada milyonlarla yaşlı insan
yazıb oxuya bilmir, xeyli uşaq isə məktəbə
getmir. Avropada əhalinin 20-25 faizi savadsızdır. Bu
vəziyyətin qəbuledilməzliyini söyləyən
şahzadə savadlılığın insan inkişafına
aparan yol olduğunu vurğuladı. O, Avropada bu sahədə həllini gözləyən
problemlərin olduğunu qeyd edərək, onların
həlli ilə bağlı ölkəsində mühüm işlərin
görüldüyünü söylədi. Bildirdi ki, insanın təhsilli
olması gələcəyə ümidini artırır
və onun cəmiyyətə daha tez adaptasiya olunmasına
imkan verir. Savadlılıq cəmiyyətin gündəliyində
olmalıdır. Şahzadə Laurentien savadsızlıq
problemlərinin həllində yüksək texnologiyaların
tətbiqinin vacibliyini xüsusi vurğuladı. O dedi ki, bu
sahəyə investisiyaların qoyulması çox
əhəmiyyətlidir. Savadsızlıq probleminin
həllinə cəmiyyətin diqqətini artırmaq üçün
mətbuatın rolundan da istifadə edilməlidir. *** Sonda konfrans iştirakçıları
xatirə şəkli çəkdirdilər. Konfrans işini mayın 15-də davam
etdirəcəkdir. AzərTAc YUNESKO-nun Baş direktoru Koişiro Matsuuraya AMEA-nın fəxri üzvü diplomu təqdim olunmuşdur AzərTAc
xəbər verir ki, mayın 14-də Milli Azərbaycan
Tarixi Muzeyində Mərasimə toplaşanlar Azərbaycanın
birinci xanımı, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti,
YUNESKO və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri,
Milli Məclisin deputatı Mehriban Əliyevanı,
YUNESKO-nun Baş direktoru Koişiro Matsuuranı, YUNESKO-nun
xoşməramlı səfirlərini - Hollandiya şahzadəsi
xanım Laurentieni, İordaniya şahzadəsi xanım
Ferialı və İslandiyanın sabiq prezidenti xanım
Viqdos Finboqadottiri səmimiyyətlə qarşıladılar.
AMEA-nın prezidenti, akademik Mahmud Kərimov
mərasimi açaraq bu tarixi binada qonaqları salamlamaqdan
məmnun olduğunu bildirdi. Azərbaycan Milli Ensiklopediyası Elmi
Mərkəzinin direktoru, akademik Tofiq Nağıyev Bakı
milyonçusu, məşhur xeyriyyəçi Hacı Zeynalabdin Tağıyev
və onun tikdirdiyi bina haqqında məlumat verdi. Bildirildi
ki, sonralar Azərbaycan Tarixi Muzeyinin yerləşdiyi bu bina
Bakının ən nadir memarlıq incilərindəndir.
Tarixə və mədəni irsin qorunmasına çox böyük
diqqətlə yanaşan Prezident İlham Əliyevin göstərişi
ilə bu binada yüksək səviyyədə əsaslı
təmir və yenidənqurma işləri aparılmışdır.
Sonra çıxış edən akademik
Bəkir Nəbiyev Azərbaycan ilə YUNESKO arasında
əlaqələrin son illər xüsusi sürətlə inkişaf
etdiyini vurğulayaraq demişdir ki, ölkəmiz qurumun işinə
layiqli töhfələr verən dövlətlərdəndir. ümummilli
lider Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə
məşhur Azərbaycan şairləri Nəsiminin 600
illik, Füzulinin 500 illik, "Kitabi-Dədə Qorqud"
dastanının 1300 illik yubileylərinin YUNESKO səviyyəsində keçirilməsi
buna əyani sübutdur. Dahi bəstəkar üzeyir Hacıbəyovun
"Leyli və Məcnun" operasının ilk tamaşasının,
xalq rəssamı Səttar Bəhlulzadənin, görkəmli
ədib və yazıçı Mir Cəlal Paşayevin və
akademik Musa Əliyevin 100 illik yubileylərinin YUNESKO-nun 2008-2009-cu illərdə görkəmli
şəxsiyyətlərin və əlamətdar
hadisələrin qeyd edilməsi proqramına daxil olunması
Azərbaycan-YUNESKO əlaqələrinin uğurlu inkişafının
daha bir təzahürüdür. Təhsil, elm və
mədəniyyət sahələrində həyata keçirilən
birgə layihələr də uğurlu
nəticələr verir. Azərbaycanın maddi və
qeyri-maddi mədəni abidələri artıq YUNESKO-nun Dünya
Mədəni İrsi siyahısındadır. Azərbaycanın birinci xanımı
Mehriban Əliyevanın qurumun xoşməramlı
səfiri seçilməsi ilə Azərbaycan-YUNESKO
əlaqələrində yeni mərhələnin əsası
qoyulmuşdur. YUNESKO-nun Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası
ilə əməkdaşlığı da uğurla davam
edir. Sonra akademik Mahmud Kərimov YUNESKO-nun Baş
direktoru Koişiro Matsuuranın AMEA-nın fəxri üzvü seçilməsi
haqqında akademiyanın ümumi yığıncağının
qərarını oxudu. Qərarda deyilir ki, dünyada sülh
və sabitliyin bərqərar olunmasında, elm, təhsil,
mədəniyyət və informasiya mübadiləsi
vasitəsilə sivilizasiyalararası dialoqun təşkilində
səmərəli fəaliyyətinə görə,
habelə YUNESKO ilə Azərbaycan arasında
əməkdaşlığın möhkəmlənməsində,
Azərbaycan xalqının mənəvi irsinin və ümumbəşəri
dəyərlərin qorunmasında böyük
xidmətlərinə görə YUNESKO-nun Baş direktoru Koişiro
Matsuura Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının
fəxri üzvü seçilmişdir. M.Kərimov AMEA-nın fəxri üzvü
diplomunu və döş nişanını Koişiro
Matsuuraya təqdim etdi. YUNESKO-nun Baş direktoruna
Azərbaycan Milli Ensiklopediyasının xüsusi cildi də
hədiyyə olundu. Koişiro Matsuura AMEA-nın prezidenti Mahmud
Kərimova YUNESKO-nun elm sahəsindəki 60 illik
fəaliyyətindən bəhs edən kitabı təqdim
etdi. YUNESKO-nun Baş direktoru Koişiro Matsuura
mərasimdə çıxış edərək dedi ki,
hələ ümummilli lider Heydər Əliyevin prezidentliyi dövründə
Azərbaycana ilk səfəri zamanı ölkədə milli
mənəvi dəyərlərə, tarixə və
mədəniyyətə yüksək diqqətin şahidi
olmuşdur. Bu siyasət indi də uğurla davam etdirilir.
Azərbaycanın birinci xanımı Mehriban Əliyeva
YUNESKO-nun xoşməramlı səfiri seçildikdən sonra
isə Azərbaycan ilə YUNESKO arasında sıx
əməkdaşlıq münasibətləri yaranmışdır.
İçərişəhər, Qobustan Dövlət
tarixi-bədii qoruğu Dünya Mədəni İrs siyahısına
daxil edilmişdir. Baş direktor Bakıda Muğam
Mərkəzinin təməlqoyma mərasimində iştirakını
xoş təəssüratla xatırladığını
bildirdi. Cənab Koişiro Matsuura dedi ki,
Azərbaycan YUNESKO ilə habelə beynəlxalq
layihələrdə də uğurla əməkdaşlıq
edir. Təhsil, elm sahəsində əməkdaşlıq
xüsusilə təqdirəlayiqdir. Azərbaycan Milli
Elmlər Akademiyası ilə də əlaqələr uğurla
inkişaf etdirilir. AMEA-nın fəxri üzvü seçilməsindən
fərəh hissi keçirdiyini bildirən YUNESKO-nun Baş
direktoru Azərbaycan-YUNESKO əlaqələrinin bundan sonra
da genişlənəcəyinə əminliyini söylədi. *** Mayın 14-də Azərbaycanın birinci
xanımı, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKO-nun
və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri, Milli
Məclisin deputatı Mehriban xanım Əliyevanın adından
YUNESKO-nun Baş direktoru Koişiro Matsuuranın, Hollandiya
şahzadəsi xanım Laurentienin, YUNESKO-nun xoşməramlı
səfirləri - İordaniya şahzadəsi xanım Ferialın
və İslandiyanın sabiq prezidenti xanım Viqdos
Finboqadottirin şərəfinə ziyafət verildi. Heydər
Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKO-nun və İSESKO-nun xoşməramlı
səfiri, Milli Məclisin deputatı Mehriban xanım Əliyeva
YUNESKO-nun Baş direktoru Koişiro Matsuura ilə görüşmüşdür
Mayın 14-də Azərbaycanın birinci
xanımı, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKO-nun
və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri, Milli
Məclisin deputatı Mehriban Əliyeva
"Gülüstan" sarayında YUNESKO-nun Baş
direktoru Koişiro Matsuura ilə görüşmüşdür. Qonağı yenidən Bakıda görməyindən
məmnunluğunu söyləyən Mehriban xanım Əliyeva
dəvəti qəbul edib Bakıya gəldiyi üçün YUNESKO-nun Baş
direktoruna təşəkkür etdi, Azərbaycan paytaxtında
keçirilən konfransın uğurlu nəticələr
verəcəyinə əminliyini bildirdi. Konfransın Bakıda keçirilməsinin
Azərbaycan üçün əhəmiyyətini vurğulayan Koişiro
Matsuura ölkəmizin təhsil sahəsində fəal
siyasətini vurğuladı. Cənab Koişiro Matsuura Mehriban xanım
Əliyevaya YUNESKO-nun xatirə gümüş medalını
təqdim etdi. Görüşdə Azərbaycan ilə YUNESKO
arasında əməkdaşlığın müxtəlif
istiqamətlərinə dair fikir mübadiləsi aparıldı. AzərTAc Heydər
Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKO-nun və İSESKO-nun xoşməramlı
səfiri, Milli Məclisin deputatı Mehriban xanım Əliyeva
Hollandiya şahzadəsi Laurentien ilə görüşmüşdür
Mayın 14-də Azərbaycanın birinci
xanımı, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKO-nun
və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri, Milli
Məclisin deputatı Mehriban Əliyeva "Gülüstan"
sarayında YUNESKO-nun himayəsi ilə təhsil
problemlərinə dair keçirilən konfransda iştirak
etmək üçün ölkəmizdə səfərdə olan
Hollandiya şahzadəsi xanım Laurentien ilə görüşmüşdür. Qonağı Bakıda görməyindən
şad olduğunu bildirən Mehriban xanım Əliyeva
dəvəti qəbul edib Bakıya gəldiyi üçün şahzadəyə
təşəkkür etdi, konfransın uğurlu keçəcəyinə
əminliyini söylədi. Mehriban xanım rəhbərlik etdiyi
Heydər Əliyev Fondunun fəaliyyəti və həyata
keçirdiyi layihələr barədə qonağa məlumat
verdi. Hollandiya şahzadəsi dəvətə görə
təşəkkür edərək, Bakıya
səfərindən məmnunluğunu bildirdi. AzərTAc Heydər
Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKO-nun və İSESKO-nun xoşməramlı
səfiri, Milli Məclisin deputatı Mehriban xanım Əliyeva
İordaniya şahzadəsi Ferial ilə görüşmüşdür
Mayın 14-də Azərbaycanın birinci
xanımı, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKO-nun
və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri, Milli
Məclisin deputatı Mehriban Əliyeva "Gülüstan"
sarayında YUNESKO-nun himayəsi ilə təhsil
problemlərinə dair keçirilən konfransda iştirak
etmək üçün ölkəmizə gəlmiş İordaniya
şahzadəsi, YUNESKO-nun xoşməramlı səfiri xanım
Ferial ilə görüşmüşdür. Qonağı səmimiyyətlə salamlayan
Mehriban xanım onun dəvətini qəbul edib Bakıya
gəldiyi üçün şahzadə Feriala təşəkkür
etdi. Mehriban xanım Heydər Əliyev Fondunun
fəaliyyəti haqqında qonağa məlumat verdi. Azərbaycan xalqının
qonaqpərvərliyini yüksək qiymətləndirən
şahzadə Ferial Bakının gözəlliyindən
məmnunluğunu vurğuladı. Görüşdə YUNESKO çərçivəsində
əməkdaşlıq məsələləri müzakirə
olundu. AzərTAc Heydər
Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKO-nun və İSESKO-nun xoşməramlı
səfiri, Milli Məclisin deputatı Mehriban xanım Əliyeva
İslandiyanın sabiq prezidenti Viqdos Finboqadottir ilə görüşmüşdür
Mayın 14-də Azərbaycanın birinci
xanımı, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKO-nun
və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri, Milli
Məclisin deputatı Mehriban Əliyeva "Gülüstan"
sarayında YUNESKO-nun himayəsi ilə təhsil
problemlərinə dair konfransda iştirak etmək üçün ölkəmizdə
səfərdə olan İslandiyanın sabiq prezidenti,
YUNESKO-nun xoşməramlı səfiri xanım Viqdos
Finboqadottir ilə görüşmüşdür. Mehriban xanım Əliyeva Azərbaycana
səfərə gəldiyinə və konfransda iştirakına
görə qonağa təşəkkürünü bildirdi. Xoş münasibətə və
qonaqpərvərliyə görə minnətdarlıq edən
xanım Viqdos Finboqadottir Bakıda keçirilən konfransın
əhəmiyyətini vurğuladı. Mehriban xanım Heydər Əliyev Fondunun
fəaliyyəti və həyata keçirdiyi layihələr
haqqında qonağa ətraflı məlumat verdi. AzərTAc |