|
|
· Ana səhifə· Rəsmi· Heydər Əliyev Fondu· Əmrlər, sərəncamlar· Təhsil Nazirliyində· Xəbərlər· Pedaqoji yazılar· Məktəblərimiz· Bizimlə əlaqə
|
Azərbaycan
Prezidenti İlham Əliyevə Macarıstanın nüfuzlu
Korvinus Universitetinin fəxri doktoru adı verilib
AzərTAc-ın xüsusi müxbiri xəbər
verir ki, fevralın 18-də Budapeştdə Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevə Macarıstanın
nüfuzlu dövlət ali məktəblərindən biri olan
Korvinus Universitetinin fəxri doktoru adı verilmişdir. Ali təhsil ocağına gələn
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevi universitetin rektoru
Tamaş Mesaroş binanın önündə hörmətlə qarşıladı.
Əvvəlcə Elmi şura üzvlərinin
iştirakı ilə görüş keçirildi. Tamaş Mesaroş
dövlətimizin başçısına təhsil ocağı
barədə məlumat verərək bildirdi ki,
Mərkəzi Avropada ən böyük ali
məktəblərdən sayılan bu universitetin 7 fakültəsində
620 nəfərdən çox professor-müəllim heyəti çalışır,
17 mindən artıq tələbə təhsil alır. Son 5 ildə universitet fəxri doktor adını
yalnız Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevə vermişdir.
1919-cu ildə yaradılmış universitet İkinci Dünya
müharibəsi zamanı bağlansa da, sonradan öz
fəaliyyətini bərpa etmişdir. Prezident İlham Əliyev fəxri doktor
mantiyasını geyindi. Sonra mərasim geniş konfrans salonunda davam
etdirildi. Salona toplaşanlar dövlətimizin başçısını
və xanımı Mehriban Əliyevanı
alqışlarla qarşıladılar. Universitetin prorektoru Nolberd Kiş dövlətimizin
başçısını və xanımını,
eləcə də Azərbaycan nümayəndə heyətini
salamladı, universitetin rəhbərliyini və Elmi şuranın
üzvlərini təqdim etdi. İctimai-sosial elmlər fakültəsinin
dekanı Prezident İlham Əliyevin tərcümeyi-halını
oxudu. Universitetin rektoru Tamaş Mesaroş bildirdi ki,
Azərbaycan-Macarıstan əlaqələrinin inkişafındakı
roluna, eləcə də elmi, siyasi, iqtisadi
sahələrdə xidmətlərinə, Azərbaycanda
iqtisadi inkişafa nail olduğuna, beynəlxalq
layihələrin uğurla həyata keçirilməsində göstərdiyi
xidmətlərinə görə Prezident İlham Əliyevə
ictimai elmlər doktoru adı verilmişdir. Rektor fəxri
doktor diplomunu dövlətimizin başçısına təqdim
etdi. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev mərasimdə nitq söylədi.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 90 illik yubileyi haqqında Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin Sərəncamı 2008-ci il may ayının 28-də
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaranmasının 90
illiyi tamam olur. Müasir Azərbaycan Respublikası 1991-ci
ildə öz müstəqilliyini bərpa edərək, Xalq Cümhuriyyətinin
siyasi varisi kimi onun bayrağını, gerbini, himnini
qəbul etmişdir. İstiqlal Bəyannaməsinin elan
edildiyi 1918-ci ilin 28 May günü hazırda Respublika Günü kimi
qeyd olunur. Müsəlman Şərqində ilk parlament
respublikası - Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti xalqımızın
qədim dövlətçilik ənənələrini yaşadaraq,
müasir dövrə xas dövlət təsisatlarının yaradılmasına
nail olmuşdu. Milli parlamentarizmin təşəkkül tarixi
isə Azərbaycan parlamentinin 1918-ci il dekabr ayının
7-də keçirilmiş ilk iclasından başlayır. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaranması
mürəkkəb siyasi dövrdə cərəyan edən
hadisələrin və Azərbaycan xalqının milli
oyanışının məntiqi yekunu idi. Abbasqulu ağa
Bakıxanov, Mirzə Fətəli Axundov, Həsən
bəy Zərdabi, Cəlil Məmmədquluzadə və
digər görkəmli şəxsiyyətlər
tərəfindən təməli qoyulmuş proseslər
Azərbaycanda yeni tipli teatrın, məktəbin və
mətbuatın yaranması ilə nəticələnmiş,
milli özünüdərkin gerçəkləşməsinə böyük
təsir göstərmişdir. Bakının neft paytaxtına
çevrilməsi milli sahibkarlar təbəqəsinin formalaşması
ilə yanaşı, dünyanın aparıcı
universitetlərində təhsil almış ziyalılar
nəslinin yetişməsinə şərait yaratmışdır.
Əlimərdan bəy Topçubaşov və başqa ziyalıların
siyasi proseslərə qatılması, Dumaya seçilməsi
və Rusiya müsəlmanlarının təşkilatlanmasında
oynadıqları rol tariximizin unudulmaz
səhifələrindəndir. Rusiyada çar üsuli idarəsinin ləğvi,
baş verən fevral və oktyabr çevrilişləri,
Birinci Dünya müharibəsinin fəsadları və bir sıra
digər amillər Qafqazı ayrı-ayrı siyasi qüvvələrin
qarşıdurma meydanına çevirmişdi. Dünyanın aparıcı
dövlətlərinin Bakı neftinə göstərdiyi maraq
vəziyyəti daha da gərginləşdirirdi. İlk qərarı ilə milliyyəti,
dini, sosial vəziyyəti və cinsindən asılı
olmayaraq, ölkəmizin bütün vətəndaşlarına
bərabər hüquqlar verən Cümhuriyyətin yaranması
çox mürəkkəb şəraitdə elan olunmuşdur.
Cəmi 23 ay yaşamış Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti
tarixinin hər bir səhifəsi bütün azərbaycanlılar
üçün olduqca əzizdir. Bununla belə, bu tarixdə ürəyimizi
qürur hissi ilə dolduran hadisələrlə yanaşı,
ümummilli faciələrə yol açan səhifələr
də vardır. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin öz dövlətçilik
atributlarını qəbul etməsi, dövlət və
hərbi quruculuq, iqtisadiyyat və mədəniyyət,
təhsil və səhiyyə sahələrində atdığı
addımlar xalqımız üçün taleyüklü
əhəmiyyət kəsb etmişdir. Cümhuriyyətin böyük
uğurlarından biri Paris sülh konfransında 1920-ci il
yanvarın 11-də Azərbaycanın müstəqil dövlət
kimi tanınması olmuşdur. Lakin ölkənin öz neftini
xarici bazarlara çıxarmaqdan təcrid edilməsi
nəticəsində yaranmış siyasi, iqtisadi və
sosial böhran güclənirdi. Həmçinin parlament daxilində hökm
sürən hərc-mərclik, Qarabağda və
Zəngəzurdakı erməni silahlı
dəstələri ilə qarşıdurmalar gündən-günə
dərinləşirdi. Əhalinin əsas hissəsinin ağır
durumu isə bolşevik təbliğatı üçün münbit
zəmin yaradırdı. İrəvanın
ermənilərə paytaxt kimi verilməsindən sonra
İrəvan mahalından qaçqın düşmüş 150
mindən artıq soydaşımızın
vəziyyəti olduqca gərgin idi. Belə bir
vəziyyətdə parlamentin son iclasında bolşevik
ultimatumunun qəbul edilməsi aprel işğalı
ilə nəticələndi. Aprel işğalı Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin
liderlərinin bir qismini Məmmədəmin
Rəsulzadə kimi mühacir həyatı yaşamağa
məhkum etdi, digər qismini Fətəli xan Xoyski və
Həsən bəy Ağayev kimi erməni terrorunun qurbanına
çevirdi, qalanlarını da bolşevizmin amansız
repressiyalarına məruz qoydu. 1920-ci il aprelin 28-də ikinci respublika -
Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikası yaradıldı.
İki il ərzində öz müstəqilliyini qoruyub saxlamağa
nail olan respublika 1922-ci ildə SSRİ-nin tərkibinə
daxil olduqdan sonra öz müstəqilliyinin ancaq formal atributlarını
saxlaya bilmişdi. Yalnız onu əvəz edən dördüncü
respublika müstəqillik ideyasını yaşatmış
və Azərbaycan bütün sərvətlərinin, o cümlədən
neftinin tam sahibi kimi çıxış edə bilmişdir. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin
tarixinə dair sanballı əsərlər, hətta
ikicildlik ensiklopediya nəşr edilsə də, tariximizin
bu mərhələsi ilə bağlı çox sayda
sənədlər hələ xarici ölkələrin qapalı
arxivlərində saxlanılır və öz tədqiqatçılarını
gözləyir. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ölkəmizdə
milli dövlətçilik tarixində xüsusi yer tutduğunu
nəzərə alaraq qərara alıram: 1. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin
yaranmasının 90 illiyi respublikada geniş qeyd edilsin. 2. Azərbaycan Respublikasının
Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi Azərbaycan
Respublikasının Təhsil Nazirliyi və Azərbaycan
Milli Elmlər Akademiyası ilə birlikdə Azərbaycan
Xalq Cümhuriyyətinin 90 illik yubileyinə həsr olunmuş
tədbirlər planı hazırlayıb həyata keçirsin.
3. Azərbaycan Respublikasının
Milli Məclisinə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti
parlamentinin yaranmasının 90 illiyi münasibətilə xüsusi
iclasın keçirilməsi tövsiyə olunsun. 4. Azərbaycan Respublikasının
Nazirlər Kabineti bu sərəncamdan irəli gələn
məsələləri həll etsin. İlham ƏLİYEV, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
Bakı şəhəri, 15 fevral 2008-ci
il
|