Bu gün dünya sürətlə dəyişir və bu dəyişikliklər təhsil sahəsində də özünü göstərir. Yüksək nəticələr əldə edən insanlar artıq ənənəvi iş bazarı modelləri əvəzinə, öz işlərini qurmağa yönəlirlər. Onlar istədikləri yerdə yaşayıb işləyə bilmək, sərbəst vaxtlarını idarə etmək və gəlir mənbələrini məhdudlaşdırmamaq kimi imkanlara sahib olmaq istəyirlər. Bu cür həyat tərzini yaşamaq və inkişaf etdirmək üçün sadə bir cavab var: “21-ci əsr təhsili”. 

“Azərbaycan müəllimi” xəbər verir ki, keçmişin təhsil modelləri daha çox uyğunlaşma və təkrarlama üzərində qurulub. Bu yanaşmalar iş dünyasında uzun müddət davam edən uğur əldə etməyə imkan verir, lakin artıq keçmişdə qalıb. Artıq müasir dünyada tələbələr yalnız məlumatı bilmək deyil, onu düzgün analiz edib yaradıcı şəkildə tətbiq etmək bacarıqlarını inkişaf etdirməlidirlər. 

20-ci əsrin təhsil sistemində mükəmməl işçi qüvvəsi yetişdirmək məqsədilə tələbələrə məhdud bacarıqlar öyrədilirdi. Tələbələrə verilən əsas biliklər daha çox xatırlamağa yönəlib və bu da çox zaman yaradıcı düşüncə və fərqli yanaşmaları inkişaf etdirməyə imkan vermirdi. Bu yanaşmalar indi iş yerində lazım olan çevik və yaradıcı bacarıqlarla əvəzlənib. Tələbələrə yalnız təkrarlamağı öyrətmək onları geniş düşüncə tərzindən məhrum edir və bu, müasir dünyada təhsil vermək üçün qeyri-kafi hala gətirir. 

Bugünkü tələbələr – Z və Alfa nəsli artıq texnologiyanın əhatəsində böyüyüblər. Onlar dünyanı sadəcə internet vasitəsilə təcrübə edirlər və məlumat axtarmaq, öz maraqlarını öyrənmək üçün texnologiyadan sərbəst şəkildə istifadə edirlər. Bu tələbələr üçün məlumat çox yaxın və asan əldə edilə biləndir. Tələbələr dünya üzrə insanlar ilə əlaqə qurmağa, digər ölkələrlə təcrübə paylaşmağa çox rahatdırlar. Məktəblərdə bu cür tələbələrə fərdi yanaşmalar təklif edərək onları qlobal bir vətəndaş kimi yetişdirmək əsasdır. 

Bu yeni təhsil modeli tələbələrə sadəcə məlumat verməkdən çox onların informasiya ilə necə əlaqə qurduqlarını, onu necə analiz etdiklərini və digər insanlarla necə paylaşdıqlarını öyrədir. P21 (21-ci Əsr Təhsili üzrə Həmkarlar) cəmiyyətinin müəyyən etdiyi dörd əsas bacarıq isə yaradıcı düşüncə, tənqidi düşüncə, ünsiyyət və əməkdaşlıqdır. Bu dörd bacarıq müasir məktəblərdə hər dərsə daxil edilməli və hər tədris planında yer almalıdır. Bununla yanaşı, sahibkarlıq, emosional zəka (EQ) və problem həll etmə kimi əlavə bacarıqlar da önə çıxır. 

Texnologiyanın təhsildə inteqrasiyası çox vacibdir, lakin sadəcə mövcud tədris metodlarına texnologiya əlavə etmək kifayət etmir. Texnologiya tələbələrin ehtiyaclarına uyğun olaraq, tədris prosesi üçün strateji şəkildə istifadə edilməlidir. Bu, müəllimlərin təlimat verməkdən çox, tələbələrə özlərini inkişaf etdirmələri üçün ilham vermək və onları motivasiya etmək deməkdir. 

21-ci əsr məktəbləri beynəlxalq təhsil imkanlarına daha çox yönəlir. Tələbələr müxtəlif mədəniyyətlərdən olan insanlarla əlaqə qurur və bu onları qlobal vətəndaşlar kimi yetişdirməkdə çox önəmlidir. Bununla yanaşı, məktəblər arasında əlaqələr, mübadilə proqramları və beynəlxalq təhsil imkanları artırılaraq tələbələrə geniş bir dünyagörüşü qazandırılır. 

21-ci əsr müəllimi artıq ənənəvi bir müəllim deyil, o, tələbələrinə rəhbərlik edən və onları inkişaf etdirən bir bələdçidir. Müəllimlər, tələbələrinə məlumat verməkdən daha çox onların öz düşüncə tərzlərini inkişaf etdirmələrinə kömək etməlidirlər. Bu, müəllimlərin özlərini də inkişaf etdirmələrini və yeni tədris metodlarını öyrənmələrini tələb edir. 

21-ci əsr təhsili tələbələrə yalnız iş yerində deyil, həyatın digər sahələrində də uğur əldə etmələri üçün lazım olan bacarıqları öyrədir. Yaradıcı düşüncə, tənqidi düşüncə, ünsiyyət və əməkdaşlıq kimi bacarıqlar tələbələrə gələcəkdə daha uğurlu və xoşbəxt bir həyat qurmağa imkan verir. Bu təhsil yanaşması tələbələrə özlərini tapmağa, dünyanı dəyişdirməyə və həyatlarını daha mənalı etməyə kömək edir. Müəllimlər və məktəblər bu yeni yanaşmalarla tələbələrə daha yaxşı bir gələcək qurmaqda dəstək olmalıdırlar.