Qazaxıstanda elm və ali təhsil sahəsində həyata keçirilən əhəmiyyətli layihələrdən biri ölkə alimlərinə dünyanın nüfuzlu universitetlərində elmi təcrübə keçməyə imkan verən “500 alim” təşəbbüsüdür. 

"Azərbaycan müəllimi" qəzetinə müsahibəsində Qazaxıstanın "Beynəlxalq Proqramlar Mərkəzi" ASC-nin İdarə Heyətinin sədri Adil Kusmanov qeyd edib ki, 2020-ci ildə "Qazaxıstan yeni reallıqda: fəaliyyət vaxtı" mesajında Prezident Kasım-Jomart Tokayev qabaqcıl elmi texnologiyaların inkişafı üçün hər il 500 alimin dünyanın aparıcı tədqiqat mərkəzlərinə elmi təcrübəyə göndərilməsini qarşıya məqsəd qoyub:

"Bu təşəbbüs ölkənin elmi potensialının inkişafına, mütəxəssislərin ixtisasının artırılmasına və daxili elm və sənayedə qabaqcıl biliklərin tətbiqinə yönəlib.

2021-2024-cü illər ərzində 1475 elmi təcrübə təqdim olunub ki, onlardan 870-i təcrübəni başa çatdırıb. Elmi təcrübəni bitirən 870 nəfərdən: humanitar sahədə – 499 nəfər (56,9%), texniki sahədə – 324 nəfər (37,6%), tibbi sahədə – 30 nəfər (3,5%) və yaradıcı sahədə – 17 nəfər (2,0%) təşkil edib.

Alimlər Kolumbiya Universiteti, Kembric Universiteti, Kaliforniya Universiteti, San-Dieqo Universiteti, London Kral Kolleci, Urbana-Şampain Universiteti, Miçiqan Dövlət Universiteti, Arizona Universiteti, Heriot-Vatt Universiteti, Reading Universiteti və s. kimi qabaqcıl aali təhsil müəssisələrində təcrübə keçiblər.

Təcrübə müxtəlif ölkələrdə keçirilib: 303 nəfər Avropada (34,8%), 254 nəfər ABŞ-da (29,2%), 191 nəfər İngiltərədə (22,0%), 99 nəfər MDB ölkələrində (11,4%), 23 nəfər Asiya və Okeaniyada (2,6%). 

Müraciət edənlərin seçilməsi və elmi təcrübə keçməsi qaydalarına əsasən, elmi təcrübə keçmək üçün iddiaçı Qazaxıstan Respublikasının vətəndaşıdır: 

1) elmlər doktoru və (və ya) elmlər namizədi elmi dərəcəsi; profil üzrə fəlsəfə doktoru (PhD) və (və ya) doktorluq dərəcəsi; magistr dərəcəsi; 
2) elmi və (və ya) elmi-texniki fəaliyyətin akkreditə olunmuş subyektlərində ixtisaslaşdırılmış elmi istiqamətin seçilmiş sahəsində son 12 (on iki) ayın fasiləsiz faktiki iş təcrübəsi; 
3) siyahıya daxil olan, elmi tədqiqata uyğun olaraq elmi təcrübə üçün ərizəçi qəbul edən xarici təşkilatın qeyd-şərtsiz dəvəti (maliyyə şərtləri istisna olmaqla); 
4) müəyyən edilmiş qaydalara uyğun səviyyədə qazax və xarici dilləri bilmək üçün etibarlı rəsmi sertifikat; 
5) "Web of Science", "Scopus" Beynəlxalq məlumat bazalarında indeksləşdirilmiş ən azı bir məqalə və ya icmal, yerli və ya xarici elmi nəşrlərdə Q1, Q2 kvartillərdə yer almış ən azı 1 məqalə; davamlı olaraq "Elmi təcrübə" proqramının təkmilləşdirilməsi üzərində iş aparılır.

Bu il namizədlərin  seçilməsi və elmi təcrübə keçməsi qaydalarına dəyişiklik edilib, "Bolaşak" proqramı ilə rəqabət seçimi mexanizmi yenilənib. Elmi təcrübə proqramının keyfiyyətini artırmaq üçün elmi məqalələr baxımından müraciətçiyə olan tələblər gücləndirilib. 

Müsabiqə seçimində iştirak edən namizədlərin ən yaxşı elmi məlumat bazalarında dərc olunmuş 1 və ya daha çox məqalə/icmalları olmalıdır. 

İndi proqramın icrası üçün aparıcı xarici universitetlərin və elmi təşkilatların siyahısı sahələr üzrə QS reytinqinə və Scımago elmi institutlarının beynəlxalq reytinqinə uyğun olaraq formalaşdırılacaq. Bu, yalnız ən yaxşı universitetlərdə və elmi mərkəzlərdə elmi təcrübə keçməyə imkan verəcəkdir. Prioritet tədqiqat sahələrinin siyahısı Qazaxıstan Respublikası Hökuməti yanında Elm və Texnika Komissiyasının tələblərinə uyğunlaşdırılıb”.